Σωτήρης Τσαφούλιας: «Ο κόσμος μου είναι γεμάτος σιωπές, οι ταινίες φασαρία»

Στην Αθήνα του 2015 ένας καθηγητής Εγκληματολογίας (Πυγμαλίων Δαδακαρίδης) αναλαμβάνει να εξιχνιάσει πέντε φόνους, συνδετικός κρίκος των οποίων είναι ο Πυθαγόρας: αρχαία ρητά του έχουν βρεθεί στους τόπους των εγκλημάτων. Κάπως έτσι ανοίγει η βεντάλια ενός συνδυασμού μαθηματικών, αστυνομικού μυστηρίου α λα Ηρακλή Πουαρό και ταινίας εκδίκησης, στην οποία ρόλο-έκπληξη έχει και ο γάλλος σταρ Φρανσουά Κλουζέ. Τίτλος της «Ετερος εγώ». Είναι η πρώτη ελληνική που βλέπουμε στις αίθουσες το 2017 και η δεύτερη που υπογράφει ο Σωτήρης Τσαφούλιας, δύο χρόνια μετά τον «Κοινό παρονομαστή», το αξιόλογο σκηνοθετικό του ντεμπούτο.

«Η ιδέα για το «Ετερος Εγώ» με διάλεξε πριν από περίπου επτά χρόνια, όταν διάβασα το θεώρημα του Πυθαγόρα στο οποίο αναφέρεται η ταινία. Με συνεπήρε το θεώρημα τόσο στη σύλληψή του όσο και στο πόσο εντυπωσιακή είναι η ανακάλυψη αυτού του θεωρήματος με τα μέσα που είχε στη διάθεσή του ο Πυθαγόρας εκείνη την εποχή. Αμέσως ήρθε στο μυαλό μου ένα περιστατικό από το παρελθόν που είχε να κάνει με αυτό που συμβαίνει στην ταινία (δυστυχώς δεν μπορώ αυτή τη στιγμή να πω περισσότερες λεπτομέρειες, θα ήταν spoiler) και έτσι έκανα τον συνειρμό και έγραψα το σενάριο».

«Η σχέση μου με τα μαθηματικά δεν ήταν καθόλου καλή στα μαθητικά μου χρόνια. Την εποχή που πήγαινα λύκειο, στη Γ’ Λυκείου είχαμε τις Δέσμες. Επέλεξα την Τρίτη Δέσμη μόνο και μόνο γιατί δεν είχε μαθηματικά. Πολλά χρόνια αργότερα άρχισαν να μου αρέσουν και να διαπιστώνω τη μαγεία και την περιπέτεια που κρύβουν μέσα τους. Η αγάπη μου για τα μαθηματικά μεγάλωσε ακόμα περισσότερο όταν συνειδητοποίησα πόσα κοινά στοιχεία έχουν με τον κινηματογράφο. Με γοητεύει ο τρόπος που και τα δύο αποδέχονται την αντίφαση: ο άφοβος χειρισμός του αβέβαιου και η τολμηρή τους διείσδυση στην πιθανότητα της πραγματικότητας».

Εκδίκηση

«Δεν είμαι εκδικητικός. Δεν μου αρέσει να πληγώνω τους ανθρώπους. Συγχωρώ εύκολα. Οσο μεγαλώνω προσπαθώ να αποβάλω από μέσα μου τα τοξικά συναισθήματα και τους ανθρώπους που μου τα προκαλούν. Ο Βούδας είχε πει ότι ο θυμός είναι σαν να θέλεις να χτυπήσεις κάποιον πετώντας του ένα αναμμένο κάρβουνο. Ο πρώτος που θα καεί είσαι εσύ. Ευτυχώς η ζωή μέχρι στιγμής δεν με έχει φέρει μπροστά σε τέτοιο δίλημμα. Ο μόνος λόγος που θα μπορούσε να με κάνει να χάσω το ανθρώπινο μέτρο θα ήταν κάτι που θα είχε να κάνει με τις κόρες μου».

«Με το παρελθόν έχω περίεργη σχέση. Από τη μία αναγνωρίζω πως είναι νεκρό και από την άλλη πολλές φορές τού επιτρέπω να μου χαλάει το παρόν. Αυτό συμβαίνει κυρίως γιατί είμαι ο χειρότερος φίλος που θα μπορούσα να έχω. Δεν συγχωρώ τον εαυτό μου για τα λάθη του και αυτό είναι που συχνά με κρατά εγκλωβισμένο σε περιόδους του παρελθόντος μου. Το παρελθόν δεν πρέπει να το κοιτάς αλλά και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να το ξεχνάς, αλλιώς θα το ξαναζήσεις».

«Αγαπημένο είδος που ενώ αρέσει στο ελληνικό κοινό στην Ελλάδα δεν έχει ακόμη ευδοκιμήσει. Ενας καθηγητής Εγκληματολογίας προσπαθεί να βοηθήσει τις Αρχές στην εξιχνίαση πέντε δολοφονιών που κοινό χαρακτηριστικό τους έχουν ρητά του Πυθαγόρα και έναν αριθμό στους τόπους των εγκλημάτων. Το «Ετερος Εγώ» θα το περιέγραφα σαν μια ταινία που φωτίζει την τρομερή αταξία που κρύβουμε μέσα μας. Μια ταινία που μιλάει στην ηθική μας συνείδηση. Το αίσθημα της επιβίωσης ακόμα και όταν αυτό το αίσθημα έρχεται σε κόντρα με την ηθική. Θα χαρακτήριζα το «Ετερος Εγώ» μια αστυνομική ταινία μυστηρίου με έντονα κοινωνικά χαρακτηριστικά».

«Είμαι ιδιαίτερα μοναχικός άνθρωπος, χωρίς να είμαι αντικοινωνικός. Μου αρέσει να μιλάω και να παρατηρώ τους ανθρώπους, παρ’ όλα αυτά έχω επιλέξει να είμαι μοναχικός. Δεν με τρομάζει η μοναξιά αν η συντροφικότητα ή η συντροφιά δεν είναι αυτή που πρέπει. Ισως γι’ αυτό και στα σενάριά μου οι χαρακτήρες μου είναι ιδιαίτερα ομιλητικοί σε σύγκριση με το κυρίαρχο ρεύμα που προτάσσει τη σιωπή. Επειδή ο κόσμος μου είναι γεμάτος σιωπές, στους κόσμους που δημιουργώ φτιάχνοντας ταινίες θέλω φασαρία».

«Το «Ετερος Εγώ» μού άφησε ανάμεικτα συναισθήματα, όπως όλοι οι μεγάλοι έρωτες. Με οδήγησε σε νέα (ευτυχώς) λάθη, από τα οποία έμαθα, με γνώρισε σε καινούργιους ανθρώπους που μπορώ να αποκαλώ φίλους με την απόλυτη έννοια της λέξης, υπήρξαν φορές που με βύθισε στα μεγαλύτερα σκοτάδια και άλλες που με ανέβασε στο φως. Ηταν ένα όνειρο που κράτησε λίγο αλλά από αυτά που σου αφήνουν τη γεύση τους για μια ζωή και που κρατούν ένα κομμάτι της ψυχής και του νου σου αιχμάλωτο στην εποχή που το έζησες».

Ελληνικό σινεμά

«Θεωρώ ελπιδοφόρο ότι το ελληνικό σινεμά αρχίζει και επεκτείνεται σε νέα και διαφορετικά είδη, ώστε να πάψει να θεωρείται «είδος» το ίδιο στη συνείδηση του κόσμου. Νομίζω ότι είναι πια επιτακτική ανάγκη να πάψουμε τους διαχωρισμούς μεταξύ ποιοτικών και εμπορικών ταινιών προεξοφλώντας έτσι ότι δεν έχουμε ποιότητα σαν λαός. Ισως το εμπορικό να μην είναι πάντα ποιοτικό, αλλά σίγουρο το μη εμπορικό δεν μπορεί να θεωρείται αυτόματα ποιοτικό. Πρέπει να φέρουμε ξανά τον κόσμο στις αίθουσες και αυτό είναι μια ευθύνη που αναλογεί σε όλους όσοι εμπλέκονται με τον κινηματογράφο –και τους δημιουργούς και τις εταιρείες διανομής και τους παραγωγούς».

Μέλλον

«Το σκέφτομαι πολύ, χωρίς να το φοβάμαι. Το περιμένω με μια παιχνιδιάρικη διάθεση και με τεράστια περιέργεια για το τι επιφυλάσσει. Οσες φορές με προβληματίζει, με προβληματίζει για τις νέες γενιές και πόσο δύσκολο τους το κάναμε. Βλέποντας όμως τις νέες γενιές και τον τρόπο με τον οποίο σκέφτονται και αντιμετωπίζουν τα πράγματα αισθάνομαι αισιόδοξος. Θέλω λοιπόν να κάνω ό,τι μπορώ για να μην τους το κάνω ακόμα πιο δύσκολο και προσπαθώ στην επαφή μου μαζί τους να μην τους μολύνω με τις αντιλήψεις και τα στερεότυπα της δικής μου της γενιάς ή των προηγούμενων από μένα γενιών».