Τα καλύτερα λόγια ακούγονται φέτος για τον Ηλία Καρελλά και τον θίασό του που συστήνουν για πρώτη φορά στο αθηναϊκό κοινό ένα έργο για παιδιά το οποίο έχει παρουσιαστεί ήδη με μεγάλη επιτυχία στις περισσότερες ευρωπαϊκές θεατρικές σκηνές: το πολυβραβευμένο «Στην Κιβωτό στις οκτώ» του γερμανού συγγραφέα Ulrich Hub παίζεται στην παιδική σκηνή του θεάτρου Κάππα (Κυψέλης 2). Τη νέα παράσταση-πρόταση του δημοφιλούς σκιοπαίκτη και σκηνοθέτη ντύνει με πρωτότυπη ζωντανή μουσική και τραγούδια η μπάντα Burger Project.


Πώς αποφασίσατε να παρουσιάσετε φέτος το πολυβραβευμένο έργο για παιδιά «Στην Κιβωτό στις οκτώ» του γερμανού συγγραφέα Ulrich Hub;
«Φέτος συμπληρώνω 20 χρόνια δράσης στο παιδικό θέατρο και στο θέατρο σκιών. Ετσι, με ένα πολύ διαφορετικό έργο από αυτά που με έχει συνηθίσει το κοινό και με το βλέμμα στραμμένο στη σύγχρονη δραματουργία για παιδιά, έχοντας μελετήσει πολλά θεατρικά κείμενα με τους συνεργάτες μου, επέλεξα να παρουσιάσω ένα από τα ωραιότερα θεατρικά κείμενα. Πρόκειται για το αριστοτεχνικά γραμμένο έργο του πολυβραβευμένου γερμανού συγγραφέα Ulrich Hub που έχει παρουσιαστεί ήδη στις περισσότερες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες με μεγάλη επιτυχία. Ενα διεθνές best seller μεταφρασμένο σε 24 γλώσσες με ιδιαίτερα νοήματα και ερωτήματα που αφορούν τα παιδιά κάθε ηλικίας. Ετσι η πιο φρέσκια, σύγχρονη, φιλοσοφική, ανατρεπτική κωμωδία παρουσιάζεται για πρώτη φορά φέτος στην παιδική σκηνή του θεάτρου Κάππα».
Φιλία, διαφορετικότητα, ελευθερία, αυτές είναι οι βασικές έννοιες που διέπουν το έργο. Πώς τις ορίζετε εσείς;
«Οταν ήρθε στα χέρια μου το «Στην Κιβωτό στις οκτώ» με γοήτευσε από την πρώτη στιγμή ο απλός και όχι απλοϊκός λόγος του κειμένου, ιδίως στο ερώτημα: πώς φαντάζεται ένα παιδί τον Θεό. Αυτό όμως αποτελεί, θα έλεγε κανείς, τη δεύτερη ανάγνωση του έργου, μιας και σε πρώτο πλάνο, με αφορμή έναν κατακλυσμό, ο συγγραφέας στήνει μια κωμική περιπέτεια με φόντο τον ισχυρό δεσμό της φιλίας τριών πιγκουίνων. Για μένα έννοιες όπως η φιλία, η διαφορετικότητα και η ελευθερία είναι άρρηκτα δεμένες με τη ζωή των παιδιών, εντός και εκτός σχολείου. Ειδικά στις ημέρες μας η ουσιαστική φιλία στα παιδιά και στους ενηλίκους απουσιάζει κατά ένα μεγάλο ποσοστό. Η αυθεντική επικοινωνία μεταξύ δύο ανθρώπων που δεν φοβούνται την αλήθεια, που δεν φοβούνται να δώσουν και να πάρουν αγάπη, ακόμα κι αν ο ένας από τους δύο είναι διαφορετικός ή ακόμα και αν καβγαδίζουν συχνά έχει αποτέλεσμα η σχέση να γίνεται παραπάνω υγιής και δυνατή. Εκτιμώντας την άλλη γνώμη και τη διαφορετική αλλά εξίσου όμορφη προσωπικότητα, με άξονα τον αμοιβαίο σεβασμό, ως αποτέλεσμα έρχεται μια από τις πιο υπέροχες σχέσεις, αυτή της φιλίας. Στη φετινή μας παράσταση είναι το κυρίαρχο νόημα που αντιλαμβάνονται αμέσως τα παιδιά, αν και τη φιλία δύσκολα μπορείς να την αποτυπώσεις σε μια παράσταση ή σε ένα βιβλίο. Σε καλεί η ίδια η ζωή να τη γνωρίσεις».


Κάποιοι σας έχουν ασκήσει κριτική για αυτή την παράσταση λέγοντας ότι θέτετε στα παιδιά άβολα ερωτήματα. Ποια είναι η δική σας θέση;
«Στα τόσα χρόνια που ασχολούμαι με το θέατρο για παιδιά γνωρίζω πως οι μικροί είναι οι πιο αυστηροί και αντικειμενικοί θεατές. Πρέπει να μελετήσεις πολύ καλά τι θα τους δώσεις και να μη φοβηθείς να τους μιλήσεις ανοιχτά. Στις παραστάσεις μου, εκτός από το ιδιαίτερο εικαστικό ύφος που χρησιμοποιώ και πλέον αποτελεί ταυτότητά μου, δηλαδή τον συνδυασμό επί σκηνής του ηθοποιού, του θεάτρου σκιών, της κούκλας και της μάσκας με αποτέλεσμα ένα στυλιζαρισμένο είδος θεάτρου ειδικά ως προς την εικόνα, πάντα επιλέγω το θέμα του έργου να έχει να πει κάτι στα παιδιά. Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα, η περσινή μου παραγωγή στο θέατρο Κάππα με «Το μόνο ταξίδι της ζωής του» του Γεωργίου Βιζυηνού, με τον Κώστα Αρζόγλου να ερμηνεύει μοναδικά τον ρόλο του παππού και μαζί με έναν μεγάλο θίασο ηθοποιών και μουσικών, έθετε ζητήματα όπως αυτό της παιδικής εργασίας, του ξεριζωμού και φυσικά αυτό της ανθρώπινης απώλειας στην οικογένεια. Φέτος, διάλεξα να αφηγηθώ ξανά παλιά, γνωστή ιστορία με διαφορετικό τρόπο. Τον κατακλυσμό ως έννοια τον συναντάμε στη Βίβλο, στην ελληνική μυθολογία αλλά και σε μύθους και θρύλους παγκοσμίως. Στόχος μου είναι εκτός από το να απολαύσουν τα παιδιά μια ευφάνταστη κωμική περιπέτεια, η οποία στήνεται επί σκηνής με βασικούς χαρακτήρες τρεις πιγκουίνους και μια περιστέρα, να πάρουν μαζί τους μετά την παράσταση τροφή για σκέψη. Οι τρεις πιγκουίνοι αναρωτιούνται πώς άραγε είναι ο Θεός. Γιατί έκανε τον κατακλυσμό; Τι θα γίνει με τα άλλα ζώα; Ο Θεός είναι κάποιος που τιμωρεί; Δεν κάνουν λοιπόν τίποτε άλλο από το αναπαράγουν τα λόγια και τις ερωτήσεις των παιδιών. Το έργο πατάει γερά στην πασίγνωστη ιστορία για να μιλήσει στα παιδιά του σήμερα. Με χαρά μου από τις πρώτες κιόλας παραστάσεις είδα τα παιδιά, τους γονείς τους και φυσικά τους δασκάλους τους να αγκαλιάζουν την παράσταση, βρίσκοντάς την ως την καλύτερη αφορμή για να μιλήσουν μεταξύ τους για τον Θεό αλλά και τον άνθρωπο. Το έργο θέτει ερωτήματα χωρίς να δίνει απαντήσεις δογματικές ή διδακτικές και αυτό είναι το σημαντικό για εμένα. Οσον αφορά την κριτική πως με την παράσταση θέτω στα παιδιά άβολα ερωτήματα, θεωρώ πως αφορά πραγματικά μια μειοψηφία «ενήλικου κοινού» που νιώθει άβολα να ανοίξει έναν διάλογο με τα παιδιά για τέτοια θέματα και ερωτήματα που έτσι κι αλλιώς εκφράζουν σε κάθε ηλικία. Ας μην κρυβόμαστε από τα παιδιά μας. Ας μη βάζουμε δύσκολες απορίες και ερωτήσεις τους κάτω από το χαλί. Ας κλείσουμε για λίγο την τηλεόραση και τον υπολογιστή, ας μιλήσουμε και ας παίξουμε μαζί τους. Τα παιδιά είναι πάντα έτοιμα για αυτό. Εμείς;».
Τι θεωρείτε ότι καθιστά πετυχημένη μια παιδική παράσταση;
«Για να φτιάξεις μια επιτυχημένη παράσταση για παιδιά πρέπει πρώτα να γίνεις ο ίδιος παιδί. Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις και συνταγές, φθάνει μόνο να ακολουθήσεις τα παιδιά. Να ακολουθήσεις την εποχή τους, τον τρόπο σκέψης τους και τον ρυθμό τους. Δεν χρειάζεται να σκεφθείς πολύπλοκα. Για ένα παιδί ο κόσμος είναι απλός».


Πώς προέκυψε η συνεργασία σας με τους Burger Project;
«Η γνωριμία μου με τους Burger Project είναι παλιά ιστορία. Συναντηθήκαμε στις παραστάσεις μου με θέατρο σκιών από το πρώτο Karagiozis Music Project έως το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Πάντα λέγαμε τι άλλο θα μπορούσαμε να κάνουμε παρέα. Η εφετινή μου στροφή προς ένα φρέσκο θεατρικό κείμενο ενός σύγχρονου θεατρικού συγγραφέα σε συνάρτηση με μια άλλη ματιά στο κομμάτι της ζωντανής μουσικής που πάντα ακολουθεί της παραστάσεις μου, πιστεύω ήταν η καλύτερη συγκυρία να συνεργαστούμε ξανά. Οι Burger Project είναι ο συνδετικός μουσικός κρίκος της παράστασης. Θα ακούσουμε τις νέες τους κατεψυγμένες επιτυχίες στην Ανταρκτική, θα μας καλωσορίσουν στην Κιβωτό του Νώε και θα συντροφεύσουν μελωδικά το ταξίδι όλων των ζώων. Θα τους απολαύσουμε στο μοναδικό ρεσιτάλ για ένα πιάνο, μια κιθάρα και μια περιστέρα ενώ θα κατακτήσουν τη θεατρική σκηνή σε ρόλους έκπληξη».


Γιατί ασχοληθήκατε με το θέατρο σκιών; Είστε αυτοδίδακτος;
«Η μαγεία της σκιάς και η δυναμική του μικρόκοσμου του θεάτρου σκιών με γοήτευαν από παιδί. Είδα για πρώτη φορά παράσταση Καραγκιόζη στο ιστορικό θέατρο του Γιώργου Χαρίδημου στην Πλάκα σε ηλικία πέντε ετών. Εκεί μάλλον μου μπήκε το μικρόβιο. Και έτσι αργότερα με δάσκαλό μου τον Θανάση Σπυρόπουλο και παράλληλα γνωρίζοντας μοναδικές μορφές αυτής της τέχνης όπως ο Ευγένιος Σπαθάρης, ο Μάνθος Αθηναίος, ο Γιάνναρος κ.ά., άρχισα να παίζω τις δικές μου παραστάσεις. Αυτό που θεωρώ πιο σημαντικό από όλα στο Ελληνικό Θέατρο Σκιών είναι ότι ένας άνθρωπος πέραν του ότι κάνει όλες τις φωνές των χαρακτήρων παίζοντας μόνος του όλη την παράσταση συνδυάζει παράλληλα τις ιδιότητες του σκηνοθέτη, του σεναριογράφου, του σκηνογράφου, του φωτιστή, ακόμα και του τραγουδιστή. Αυτό πολλές φορές το εφαρμόζω και στις θεατρικές μου παραγωγές σε μεγέθυνση. Για μένα η ηθοποιοί μοιάζουν με τρισδιάστατες φιγούρες σκιών που κινούνται σε έναν τρισδιάστατο φωτισμένο μπερντέ».


Ποιο είναι το όραμά σας για το μέλλον του θεάτρου σκιών στην Ελλάδα;
«Το θέατρο σκιών είναι κάτι τόσο παλιό μα και τόσο σύγχρονο φθάνει να δοθεί στο κοινό με τον σωστό τρόπο. Μέσα από την πορεία μου είναι φανερό πως είμαι υπέρ του εκσυγχρονισμού του και της μεταφοράς του στο σήμερα. Και αυτό μπορεί άριστα να συμβεί μέσα από νέα κείμενα, φρέσκια σκηνοθετική ματιά, χωρίς να χάνει τίποτα από αυτό που κουβαλάει σαν παράδοση. Το θέατρο σκιών μόνο του αλλά και συνδυαζόμενο με άλλες μορφές τέχνης θέλω να αποτελεί ένα ζωντανό κομμάτι θεάτρου που έχει να πει πράγματα στο σήμερα και δεν παραμένει απλώς σαν παρακαταθήκη για τους νεότερους σε ένα μουσείο».
Πόσο σας έχει ταλαιπωρήσει, όσον αφορά το καλλιτεχνικό σας έργο, η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση;
«Σε πολλές από τις θεατρικές μου παραστάσεις είμαι ο ίδιος και παραγωγός. Η οικονομική κρίση είναι ακόμα εδώ. Ομως, εδώ είμαι και εγώ. Πρώτα δημιουργός και μετά παραγωγός. Δεν θέλω ειδικά τα παιδιά να στερούνται τίποτα στο ανέβασμα μιας θεατρικής παράστασης. Αν δεν γίνεται να ανεβάσω μια παράσταση όπως την έχω οραματιστεί, απλώς δεν θα γίνει. Και επειδή το θέατρο είναι οικογένεια, θέλω να εξασφαλίζω για τους συνεργάτες μου όλες τις προϋποθέσεις, σε καλλιτεχνικό και οικονομικό επίπεδο, για να μπορούμε μαζί να δημιουργούμε με έμπνευση χωρίς εκπτώσεις».


Ποιους συναδέλφους σας θαυμάζετε;
«Δεν θεωρώ τον εαυτό μου σκηνοθέτη με τη στενή έννοια του όρου, μιας και στήνω τις παραστάσεις μου μέσα από το πρίσμα του θεάτρου σκιών από όπου και ξεκίνησα. Δεν θα μπορούσα όμως στην ερώτηση αυτή να μην αναφερθώ στην κυρία Ξένια Καλογεροπούλου ως εμβληματική μορφή για το θέατρο για παιδιά στην Ελλάδα και φυσικά για την ανανεωτική πνοή που έδωσε σε αυτό μέσα από παραστάσεις – προτάσεις, με νέους προβληματισμούς και ερωτήματα. Οσον αφορά το κομμάτι του θεάτρου σκιών, υπάρχουν αρκετοί συνάδελφοι που υπηρετούν άριστα αυτήν την τέχνη, παλαιότεροι και νεότεροι. Ετσι, από τους νεότερους συναδέλφους μου θα αναφέρω τον Νικόλα Τζιβελέκη, στον οποίο θαυμάζω πάνω από όλα το ήθος με το οποίο αντιμετωπίζει την τέχνη αυτή όντας στα πρώτα του βήματα και σε πολύ νεαρή ηλικία. Τέλος, από τους παλιούς του είδους θα αναφέρω τον δάσκαλό μου Θανάση Σπυρόπουλο ως τον μοναδικό εν ζωή μέγιστο καλλιτέχνη του θεάτρου σκιών, ζηλεύοντας τη δημιουργικότητα και τη δραστηριότητά του σαν παιδί παρά την ηλικία του».

info:

Κάθε Κυριακή στις 11.30 το πρωί για το κοινό και από Δευτέρα έως Παρασκευή στις 10.30 το πρωί οργανωμένες παραστάσεις σχολείων. Τιμές εισιτηρίων: €12 (ενήλικος), €8 (παιδικό, ανέργων, πολυτέκνων, τριτέκνων με την επίδειξη κάρτας). Πληροφορίες για την παιδική σκηνή/Κρατήσεις για σχολεία, συλλόγους και ομάδες στα τηλ. 210-7777.104 & 210-7777.124. Website: www.thiasoskarella.weebly.com

HeliosPlus