Η Ιταλία, η Ευρώπη και ο κόσμος εν γένει έχουν χάσει, από το βράδυ της Παρασκευής, έναν κορυφαίο στοχαστή της εποχής μας, ένα από τα πλέον οξυδερκή και διεισδυτικά πνεύματα του σύγχρονου πολιτισμού. Ο Ουμπέρτο Έκο πέθανε σε ηλικία 84 ετών, στο σπίτι του στο Μιλάνο, όπως επιβεβαίωσε ο εκδότης του. Έπασχε, όπως έγινε γνωστό, από καρκίνο.
Ο Ουμπέρτο Έκο πέθανε χθες Παρασκευή περί τις 22:30 ώρα Ελλάδας στην κατοικία του, ανέφερε στον ιστότοπό της η εφημερίδα La Repubblica, η οποία επικοινώνησε με την οικογένειά του. Ο ιταλός συγγραφέας έπασχε από καρκίνο.
«Ο κόσμος έχασε έναν από τους σημαντικότερους ανθρώπους του σύγχρονου πολιτισμού. Θα μας λείψει η ματιά του στον κόσμο» έγραψε η La Repubblica.
«Ο Ουμπέρτο Έκο υπήρξε μια σημαντική παρουσία στην ιταλική πολιτιστική ζωή των τελευταίων 50 ετών, αλλά το όνομά του παραμένει άρρηκτα συνδεδεμένο, σε διεθνές επίπεδο, με την τεράστια επιτυχία του μυθιστορήματός του ‘Το όνομα του Ρόδου’» ανέφερε, μεταξύ άλλων, η Corriere della Sera.
Εκτός από συγγραφέας, ο Ουμπέρτο Έκο ήταν σημειωτιστής, φιλόσοφος και κριτικός λογοτεχνίας.
Γεννήθηκε στην Αλεσσάντρια του Πιεμόντε το 1932.
Λέγεται ότι το επώνυμο Εκο προέρχεται από τα αρχικά των λέξεων Ex Coelis Oblatus, που σημαίνει στα λατινικά «θεϊκό δώρο».
Βίωσε τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο σε παιδική ηλικία, περίπου 12 ετών, γεγονός που τον επηρέασε βαθιά, καθώς έγινε μάρτυρας των μαχών ανάμεσα στους φασίστες και στους παρτιζάνους στα βουνά του ιταλικού Βορρά.
Με πιέσεις του πατέρα του, ακολούθησε αρχικά σπουδές Νομικής στο Πανεπιστήμιο του Τορίνο, αλλά τις εγκατέλειψε για να παρακολουθήσει μαθήματα στο τμήμα Μεσαιωνικής Φιλοσοφίας και Λογοτεχνίας, ενώ στη συνέχεια έκανε το διδακτορικό του στη Φιλοσοφία. Στη διάρκεια των σπουδών του έπαψε να πιστεύει στο Θεό και εγκατέλειψε την Καθολική εκκλησία.
Κατείχε την έδρα του καθηγητή Σημειωτικής στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια και ήταν ιδρυτής του Τμήματος Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου του Σαν Μαρίνο.
Στην επαγγελματική του ζωή αρχικά ακολούθησε τη δημοσιογραφία και ανέλαβε τη θέση του διευθυντή Πολιτιστικού Προγράμματος στην Κρατική Ιταλική Τηλεόραση (RAI). Εμεινε στη RAI μέχρι το 1959 και όταν έχασε τη δουλειά του άρχισε να ασχολείται περισσότερο με τη συγγραφή και τις διαλέξεις.
Έργα του είναι μεταξύ άλλων: Το όνομα του Ρόδου (1980), Το Εκκρεμές του Φουκώ (1988), Το νησί της προηγούμενης μέρας (1994), Μπαουντολίνο (2001), Η μυστηριώδης φλόγα της βασίλισσας Λοάνα (2006), Το κοιμητήριο της Πράγας (2010), Το φύλλο μηδέν (2015).
Το πρώτο του μυθιστόρημα «Το όνομα του Ρόδου» πώλησε 9.000.000 αντίτυπα και τον έκανε γνωστό ανά τον κόσμο.
Ο Έκο γνώριζε πέντε γλώσσες, μεταξύ των οποίων αρχαία ελληνικά και λατινικά ενώ απέσπασε πολλές τιμητικές διακρίσεις.
Ζούσε σε ένα δαιδαλώδες διαμέρισμα στο Μιλάνο, όπου είχε μια βιβλιοθήκη 30.000 τόμων, και στο εξοχικό του στο Ρίμινι, ένα μεγάλο ιστορικό κτήμα στο οποίο παλιά στεγαζόταν σχολείο Ιησουιτών.
Ο Ουμπέρτο Έκο, με αφορμή την έκδοση στα ελληνικά του βιβλίου του «Το Κοιμητήριο της Πράγας», είχε πει στο «Βήμα της Κυριακής» το 2011 ότι «οι θεωρίες συνομωσίας είναι μια μορφή παράνοιας» και, με αφορμή την ανθεκτικότητα του αντισημιτισμού στο πέρασμα των χρόνων, είχε υπογραμμίσει ότι «για τούτο είναι σημαντικό να συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε εναντίον του ρατσισμού».
Πάντοτε ουσιαστικός και παρεμβατικός, μία από τις τελευταίες δημόσιες παρεμβάσεις του αφορούσε το Ισλαμικό Κράτος, το οποίο και χαρακτήρισε «μια νέα μορφή ναζισμού».
Τα βιβλία του στην ελληνική γλώσσα:
http://www.biblionet.gr/author/5087/Umberto_Eco
Ρέντσι: «Τεράστια απώλεια για τον πολιτισμό» ο θάνατος του Ουμπέρτο Έκο
«Τεράστια απώλεια για τον πολιτισμό» χαρακτήρισε τον θάνατο του συγγραφέα Ουμπέρτο Έκο ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματτέο Ρέντσι, προσθέτοντας ότι θα λείψουν «η γραφή του, η ανθρωπιά και η οξεία και ζωντανή σκέψη του».
Ο ιταλός πρωθυπουργός, στο συλλυπητήριο τηλεγράφημα προς την οικογένεια του διεθνούς φήμης ανθρώπου του πολιτισμού, προσθέτει ότι «αποτελούσε εξαιρετικό παράδειγμα ευρωπαίου διανοούμενου και κατάφερνε να ενώσει μια μοναδική εξυπνάδα σε ό,τι αφορά το παρελθόν, με μια ανεξάντλητη ικανότητα να προλαβαίνει το μέλλον».
«Μας άφησε ο Ουμπέρτο Έκο. Ένας γίγαντας που διέδωσε τον πολιτισμό μας σε όλο τον κόσμο. Νέος και δημιουργικός μέχρι την τελευταία ημέρα» έγραψε στο Twitter o ιταλός υπουργός πολιτισμού Ντάριο Φραντσεσκίνι.
Ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Ρομπέρτο Σαβιάνο, από τους μεγαλύτερους εχθρούς του ιταλικού οργανωμένου εγκλήματος, γράφει, μέσω διαδικτύου, ότι «δεν θα ξεχάσει ποτέ το πόσο τον βοήθησε ο Έκο», όταν «στις αρχές, ήταν άγνωστος και η ζωή του κινδύνευε να πέσει στον γκρεμό».
Ο πρόεδρος του ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, τέλος, υπογραμμίζει ότι «πέθανε ένας ευρωπαίος διανοούμενος απεριόριστης αξίας» και πως «ο Ουμπέρτο Έκο αφήνει μια κληρονομιά πολιτισμού, ιδεών, μυθιστορημάτων και διδαχών που θα ζήσουν αιωνίως».
Με μη θρησκευτική, λαϊκή τελετή το τελευταίο αντίο στον Ουμπέρτο Έκο την Τρίτη
Μη θρησκευτική, λαϊκή τελετή πρόκειται να οργανωθεί την ερχόμενη Τρίτη στο κάστρο Καστέλλο Σφορτσέσκο του Μιλάνου, για το στερνό «αντίο» συναδέλφων, πολιτών και χιλιάδων αναγνωστών στον διεθνούς φήμης συγγραφέα και σημειολόγο Ουμπέρτο Εκο.
Πρόκειται για επιθυμία του ίδιου του εκλιπόντος ο οποίος, όπως είπε ο Μάριο Αντεόζε, που είχε επιμεληθεί τα βιβλία του, «ήταν βαθιά λαϊκός, μη θρησκευτικός σ’ όλη του τη ζωή».
Στο μεταξύ, η Eλισαμπέτα Σγκάρμπι, υπεύθυνη του εκδοτικού οίκου La nave di Teseo (Το πλοίο του Θησέα), στην ίδρυση του οποίου, πέρυσι, είχε πάρει μέρος και ο Έκο, έκανε γνωστό με συνέντευξή της στο ιταλικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Ansa, ότι το τελευταίο βιβλίο του μεγάλου Ιταλού διανοούμενου πρόκειται να κυκλοφορήσει τον ερχόμενο Μάιο.
Πρόκειται για άρθρα και σχόλια τα οποία έγραψε από το 2000 μέχρι και το 2015, για το εβδομαδιαίο πολιτικό περιοδικό L’Espresso, με το οποίο και συνεργαζόταν σε μόνιμη βάση.
Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες, για το βιβλίο του αυτό, με τίτλο «Pape Satan Aleppe», o ίδιος ο Έκο είχε επιλέξει παρεμβάσεις του που αφορούν την κατάρρευση και την κρίση των ιδεολογιών, της μνήμης, της κοινωνικής συνοχής και ταυτότητας, αλλά και την όλο και εντονότερη θέληση για προβολή και αυτοπροβολή, ανεξαρτήτως πραγματικού περιεχομένου.
Ο ίδιος ο τίτλος του βιβλίου δεν έχει κάποιο συγκεκριμένο νόημα και συμβολίζει την άκρως συγκεχυμένη, ρευστή και απροσδιόριστη ιστορική περίοδο που διέρχεται όλος ο πλανήτης μας.
