Στην αμερικανική ταινία «99 σπίτια» που από την περασμένη Πέμπτη προβάλλεται στις αίθουσες ο Αντριου Γκάρφιλντ υποδύεται έναν νεαρό οικοδόμο ο οποίος χάνει το σπίτι του και προδίδει τα ιδανικά του. Κάνοντας μια συμφωνία με τον Διάβολο, συνεργάζεται με τον ίδιο τον αδίστακτο μεσίτη (Μάικλ Σάνον) που του έκανε έξωση. Ανατριχιαστικά επίκαιρο, το συμπαγές αυτό φιλμ τοποθετείται στη Φλόριδα του 2010 και γυρίστηκε από τον ιρανικής καταγωγής Ραμίν Μπαχράνι, έναν από τους βαθιά πολιτικοποιημένους εκπροσώπους του σύγχρονου ανεξάρτητου αμερικανικού κινηματογράφου.
«Ολα ξεκίνησαν από την περιέργειά μου για την κατάρρευση της παγκόσμιας οικονομίας» είπε στο «Βήμα» τηλεφωνικώς από τη Νέα Υόρκη ο Μπαχράνι. «Πώς η κρίση χτύπησε τα σπίτια των ανθρώπων; Στην Αμερική η σκληρή δουλειά δεν αμείβεται πλέον. Πώς φτάσαμε σε αυτό το σημείο; Θεώρησα ότι υπήρχε μια καλή ιστορία να ειπωθεί και το κυνήγησα».

Η Φλόριδα ήταν η μία από τις τέσσερις Πολιτείες των Ηνωμένων Πολιτειών που τραυματίστηκαν από την κρίση της μόνιμης κατοικίας και εκεί ο Μπαχράνι τοποθέτησε την ιστορία του. Πέρασε πολλές εβδομάδες κάνοντας δουλειά ρεπόρτερ στους δρόμους του Μαϊάμι. «Ηθελα να δω με τα μάτια μου το πρόβλημα» είπε. Είδε σε όλη τη βαρβαρότητά τους εξώσεις μπροστά στα μάτια του, άκουσε θλιβερές ιστορίες ανθρώπων που έχασαν τα σπίτια τους και κάπως έτσι βρήκε τον πυρήνα της δικής του ιστορίας στην οποία το «θύμα» γίνεται εργαζόμενος του θύτη του. «Η σχέση του μεσίτη με τον άστεγο είναι για μένα ο ιστός της ταινίας. Και καθετί που βλέπουμε στην ταινία, όσο ακραίο και αν είναι, στηρίζεται σε κάτι που έχω δει».
Ενα εξίσου ενδιαφέρον σημείο της ταινίας όμως είναι ότι ο μεσίτης δεν έχει τη μορφή του σχηματικά «κακού» της ιστορίας. Οσο κυνικός και αδίστακτος κι αν είναι, σε ορισμένα πράγματα έχει δίκιο. Γιατί να λυπηθεί κάποιον που χάνει το σπίτι του επειδή δεν μπορεί να ξεχρεώσει το δάνειο των χιλιάδων δολαρίων που πήρε από την τράπεζα προκειμένου να εγκαταστήσει μια πισίνα την οποία σε όλη την προηγούμενη ζωή του δεν χρειαζόταν; Το επιχείρημα είναι σωστό, ανεξάρτητα από το αν ο μεσίτης είναι επίσης διαβρωμένος ως το κόκαλο. «Αυτό που ήθελα να δείξω είναι ότι ακόμη και ο μεσίτης είναι προϊόν ενός συστήματος που χωλαίνει» είπε ο Μπαχράνι. «Είναι ένας από τους λίγους που ξέρει πώς παίζεται το παιχνίδι και πώς να κερδίσουν από αυτό. Εχω την εντύπωση ότι δεν είναι φαινόμενο μόνο της Αμερικής».
Γιος ιρανών μεταναστών στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο 40χρονος Ραμίν Μπαχράνι γεννήθηκε στο Γουίνστον Σέιλεμ της Βόρειας Καρολίνας και ασχολείται με θέματα γύρω από την απομυθοποίηση του αμερικανικού ονείρου αλλά και τη γενικευμένη κρίση αξιών. Στην ταινία «Με κάθε κόστος» (2012) η κάμερά του στρέφεται προς τον ανταγωνιστικό κόσμο της αμερικανικής γεωργίας, όπου μέσα από την ιστορία ενός πατέρα (Ντένις Κουέιντ) και του γιου του (Ζακ Εφρον) στηλιτεύεται η ηθική παρακμή.Με ντοκιμαντερίστικο στυλ η ταινία «Chop Shop» (2007) αναδεικνύει τη σκληρή καθημερινότητα δύο ανήλικων μεταναστών στο Κουίνς της Νέας Υόρκης που εργάζονται αποσυναρμολογώντας κλεμμένα αυτοκίνητα προκειμένου να πουληθούν τα ανταλλακτικά τους. Και αν όλα αυτά ακούγονται μουντά και γκρίζα, η επιτυχία του Μπαχράνι είναι ότι καταφέρνει και βρίσκει πάντα μια νότα αισιοδοξίας στις δημιουργίες του χωρίς ποτέ να καταφύγει στην ηθικοπλαστική διέξοδο εύκολων μηνυμάτων.
* Η ταινία «99 σπίτια» παίζεται στις αίθουσες από την Πέμπτη 26 Νοεμβρίου.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ