Xαρμόσυνο είναι το γεγονός ότι ο Γενικός Διευθυντής του φεστιβάλ κινηματογράφου Θεσσαλονίκης κ. Δημήτρης Εϊπίδης δείχνει να έχει ξεπεράσει το ατύχημά του λίγο πριν την λήξη της 56ης διοργάνωσης την Κυριακή 15 Νοεμβρίου. Ατσαλένιας κράσης παρότι έχει προ καιρού περάσει τα 70 (!), ο κ. Εϊπίδης πήρε εξιτήριο από το νοσοκομείο και αυτές τις μέρες αναρρώνει στην Αθήνα. Τιμώντας τον βαθύ γνώστη του κινηματογράφου και αξιόλογο άνθρωπο, όλος ο κινηματογραφικός χώρος (και όχι μόνον) είναι βέβαιο ότι του εύχεται περαστικά.
Παράλληλα όμως, οι εργασίες σχετικές με τον σχεδιασμό του μέλλοντος του φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης συνεχίζονται. Αποτελούμενο από επτά μέλη και με πρόεδρο τον διεθνούς φήμης διευθυντή φωτογραφίας κ. Γιώργο Αρβανίτη, το Διοικητικό Συμβούλιο του θεσμού θέλει να καλύψει όλες τις εκδοχές. Και είναι φυσικό καθότι σε λίγους μήνες θα πραγματοποιηθεί το φεστιβάλ ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης του οποίου διευθυντής είναι και πάλι ο κ. Εϊπίδης.
Να σημειώσουμε εδώ ότι η θητεία του κ. Εϊπίδη λήγει σε δύο χρόνια.
Όπως μάθαμε το Δ.Σ. προέβη σε σύσκεψη μαμούθ, προκειμένου να σχεδιάσει το πλάνο της επόμενης ημέρας και των φεστιβάλ του μέλλοντος. Εξάλλου, την ίδια ακριβώς ώρα που το 56ο φεστιβάλ βρισκόταν σε εξέλιξη, ονόματα για την μελλοντική θέση του Γενικού Διευθυντή ακούγονταν στους διαδρόμους_ ένα από τα οποία του 60χρονου Γαλλου σκηνοθέτη Πατρίς Βιβάνκος που έχει ζήσει, εργαστεί και σκηνοθετήσει στην Ελλάδα.
Για να δούμε όμως για λίγο την όλη κατάσταση.
Ο κινηματογραφικός νόμος Γερουλάνου που εξακολουθεί να ισχύει αναφέρει ότι το φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης πρέπει να έχει: Δ. Σ., Γενικό Διευθυντή και Καλλιτεχνικό Διευθυντή. Αυτό όμως δεν υλοποιήθηκε ποτέ μέχρι σήμερα, πιθανόν για οικονομικούς λόγους. Οπότε ο κ. Εϊπίδης καλύπτει και τις δυο θέσεις.
Σε ότι αφορά όμως το μέλλον του θεσμού ένα από τα θέματα που απασχόλησαν το Δ. Σ. του φεστιβάλ στην τελευταία σύσκεψή του (θα υπάρξει μια νέα την ερχόμενη Δευτέρα 30 Νοεμβρίου), είναι πως όταν έρθει η κατάλληλη ώρα, η προκήρυξη που θα γίνει για την επιλογή της νέας ηγεσίας να αφορά και για τις δυο θέσεις, του Γενικού και του Καλλιτεχνικού διευθυντή. Οχι μόνον για τη μία.
Στη θεωρία βεβαίως, αυτό είναι και το σωστό. Δεν χωρούν δυο καρπούζια κάτω από την ίδια μασχάλη. Ο Γενικός Διευθυντής οφείλει να είναι ένας μάνατζερ με διοικητικές και οικονομικές γνώσεις ώστε να «πιλοτάρει» το φεστιβάλ και ο καλλιτεχνικός διευθυντής πρέπει _όπως εξάλλου λέει και ο τίτλος του_ να είναι αφοσιωμένος στην ουσία της διοργάνωσης, το καλλιτεχνικό σκέλος, το πρόγραμμα, τις επιλογές ταινιών, τις διάφορες δραστηριότητες που διαμορφώνουν την εικόνα ενός φεστιβάλ. Με το να καλύπτει τις δυο θέσεις ο κ. Εϊπίδης θέλοντας και μη δίνει περισσότερο βάρος μόνον στη μία.
Ελα όμως που από την άλλη μεριά οφείλουμε να θυμόμαστε σε ποια χώρα ζούμε. Η τριγλωσσία (και Δ.Σ. και Γενικός και Καλλιτεχνικός) είναι σενάριο επιστημονικής φαντασίας στην Ελλάδα. Γιατί; Μα γιατί θα βγουν μαχαίρια! Εδώ βγαίνουν μαχαίρια με την διγλωσσία. Δείτε τι έχει γίνει σε κάποιους άλλους θεσμούς όπως π.χ. το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης ή το Εθνικό Θέατρο όπου υπήρχε μόνον Δ.Σ. και Καλλιτεχνικός διευθυντής. Δείτε τι έχει γίνει μέχρι τώρα στο ίδιο το φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Δείτε τι γίνεται αυτές τις μέρες στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου όπου σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες δυο μέλη του Δ.Σ. βρίσκονται ένα βήμα πριν από την παραίτηση λόγω σοβαρών διαφωνιών με την διοίκηση.
Επομένως, θα αναρωτηθείτε, ποιός ο λόγος να το συζητάμε αφού αν υπάρξουν τρεις φωνές, Δ.Σ., Γενικός και Καλλιτεχνικός, θα γίνει «σκοτωμός»;
Η απάντηση είναι μάλλον απλή. Οποτε γίνει (αν βέβαια γίνει) αυτή η προκήρυξη, θα πρέπει να αφορά εξαρχής ένα ντουέτο Γενικού και Καλλιτεχνικού Διευθυντή. Σε καμία περίπτωση δηλαδή δεν θα πρέπει να γίνουν προκηρύξεις για Γενικό και Καλλιτεχνικό ξεχωριστά.
Εξηγούμαι: προκηρύσσοντας το ντουέτο των διευθυντών σημαίνει ότι οι δυο άνθρωποι που θα επιλεγούν, όποιοι και αν είναι, θα έχουν τουλάχιστον, τα ίδια χνώτα. Θα μοιράζονται κοινές ιδέες. Θα φαντάζονται το ίδιο πράγμα. Θα είναι σύμμαχοι. Θα μοιραστούν σωστά τα καθήκοντά τους.
Ολα αυτά όμως θα πρέπει να τα αποδείξουν από πριν.
Με άλλα λόγια η προκήρυξη δεν θα πρέπει να αφορά μόνον βιογραφικά (ποιος είμαι, τι έχω κάνει) αλλά και πράξη (τι οραματίζομαι να κάνω). Σε μια τέτοια προκήρυξη θα πρέπει να αναφέρονται συγκεκριμένες προτάσεις των υποψηφίων των θέσεων.
Το ντουέτο θα πρέπει να αναφέρει εγγράφως το όραμά του.
Αυτό εξάλλου γίνεται σε όλους τους σοβαρούς θεσμούς του κόσμου. Ένα πρόσφατο παράδειγμα είναι του Ανταμ Σίμτσικ καλλιτεχνικού διευθυντή της Documenta 14 που θα γίνει στην Αθήνα το 2017. Ο Σίμτσικ διεκδίκησε την θέση υποβάλλοντας συγκεκριμένη πρόταση: το μοίρασμα του Documenta 14 ανάμεσα στο Κάσελ της Γερμανίας που είναι η έδρα του και την Αθήνα. Η πολυσέλιδη πρότασή του είχε μάλιστα τίτλο εργασίας «Learning from Athens» (Μαθαίνοντας από την Αθήνα).
Είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να πάρουμε κι εμείς κάποια μαθήματα ουσίας από τους έξω.
