Το «Παίζω και Καταλαβαίνω», η «πρώτη διαδραστική έκθεση στην Ελλάδα» όπως αναφέρθηκε στην παρουσίαση της προσπάθειας που γίνεται στο Μουσείο Ηρακλειδών, άρχισε τον περασμένο Μάρτιο και τώρα εκτείνεται στους δύο ορόφους του Αουσείου. Αποτελεί εξέλιξη του εκπαιδευτικού προγράμματος «Τέχνη και Μαθηματικά», το οποίο αρχικά βασίστηκε στις μόνιμες συλλογές τέχνης του μουσείου με έργα των καλλιτεχνών Μαουρίτς Κορνέλις Έσερ και Βικτώρ Βαζαρελί.
Όπως ανέφερε ο κ. Παύλος Φυρός, ιδιοκτήτης του μουσείου, το μουσείο άνοιξε «πριν από έντεκα χρόνια σαν μουσείο τέχνης. Πριν από ένα χρόνο, πήραμε την απόφαση, το μουσείο να γίνει ένα διαδραστικό κέντρο εκλαΐκευσης της επιστήμης. Έχουμε παρατηρήσει ότι η εκπαίδευση έχει μεγάλο και σημαντικό ρόλο. Ναι μεν είχαμε μαθήματα πριν, αλλά σκεφτήκαμε ότι αν το μουσείο στραφεί προς τα παιδιά θα έχει περισσότερα αποτελέσματα.»
Η πρωτοτυπία της έκθεσης συνίσταται στο ότι ο επισκέπτης αλληλεπιδρώντας με κατάλληλα επιλεγμένα και σχεδιασμένα διαδραστικά εκθέματα όχι μόνο βιώνει την σύνδεση επιστήμης, τέχνης, μαθηματικών και φιλοσοφίας αλλά συνειδητοποιεί και την διττή ανάγκη του ανθρώπινου πνεύματος για έκφραση (τέχνη) και κατανόηση (λογική και μαθηματικά).
Στον πρώτο όροφο της έκθεσης γίνεται μια εισαγωγή σε πρωταρχικές μαθηματικές έννοιες, όπως η συμμετρία στην φύση και την τέχνη, το φως και οι σκιές, το τρίγωνο Pascal, η χρυσή τομή στην γεωμετρία και στη φύση, η μοντέρνα τέχνη και η σύνδεσή της με την γεωμετρία, η σχέση των πυθαγορείων με την τέχνη, ο χρυσός αιώνας και η απογείωση των μαθηματικών και της τέχνης.
Ο δεύτερος όροφος αφορά την ιστορική εξέλιξη της επιστήμης και της τέχνης. Ξεκινώντας από τους προσωκρατικούς φιλόσοφους όπως ο Αναξίμανδρος και ο Αναξιμένης και το πέρασμα από τον μύθο στον λόγο, το ταξίδι συνεχίζεται με τους Πυθαγόρειους με το γνωστό θεώρημά τους, τους Ελεάτες φιλόσοφους όπως ο Ζήνωνας, τον Πλάτωνα με τα πλατωνικά στερεά και τον Αριστοτέλη, την Ελληνιστική εποχή, την Αναγέννηση, τις κατακτήσεις της επιστήμης και της μοντέρνας τέχνης του εικοστού αιώνα, φτάνοντας στην σύγχρονη επιστήμη του χάους, των δυναμικών συστημάτων και των fractals.
Ο κύριος Αποστόλης Παπανικολάου, ο ένας εκ των δύο σχεδιαστών της έκθεσης ανέφερε πως «το όραμα αυτό έχει ξεκινήσει πολλά χρόνια πριν, από τις εστίες επιστημών, το ’98, μαζί με άλλους συναδέλφους, αλλά τελικά μείναμε οι δύο μας, με τον Άρη Μαυρομμάτη. Δεν θέλουμε να μείνει μόνο στο Ηρακλειδών αλλά να εξαπλωθεί και να προχωρήσει και να πάει μέσα στα σχολεία. Ήδη συνεργαζόμαστε με σχολεία, ώστε η διαδικασία της παιγνιώδους αναζήτησης της γνώσης, της ανακάλυψης των μαθηματικών μέσω του παιχνιδιού να γίνεται μέσα στα σχολεία με την βοήθειά μας και την συνεργασία μας με τους εκπαιδευτικούς.»
Ο κύριος Παπανικολάου είπε και για τις πολλές επισκέψεις που έχει δεχθεί η έκθεση τόσο από σχολεία στην Ελλάδα αλλά το εξωτερικό. «Είχαμε σχολεία από τη Γαλλία και την Αγγλία και λέγανε ότι «πρώτη φορά είδαμε τόσο ωραίο μουσείο» και «έτσι θέλουμε να είναι το σχολείο μας»».
Το Μουσείο Ηρακλειδών υπηρετεί από το 2004 την τέχνη, την παιδεία και τον πολιτισμό. Όραμά του είναι να προσφέρει στους νέους την πνευματική και ψυχική καλλιέργεια, που θα τους καταστήσει ικανούς να αντιμετωπίσουν τις αυξημένες απαιτήσεις της σημερινής αλλά και της αυριανής εποχής. Εμπνευστές και ιδρυτές του μουσείου είναι ο Παύλος και η Άννα-Μπελίντα Φυρού.
Την πρώτη δεκαετία της λειτουργίας του (2004-2014) εστίασε στις καλές τέχνες και διοργάνωσε εκθέσεις σημαντικών δημιουργών (Έσερ, Βαζαρελί, Κωνσταντίνος Ξενάκης, Άντολφ Λούθερ, Τουλούζ Λωτρέκ, Εντγκάρ Ντεγκά, κ.ά.) που πλαισιώθηκαν από ποικίλες πολιτιστικές πρωτοβουλίες, όπως σεμινάρια, εργαστήρια, μουσικές και λογοτεχνικές εκδηλώσεις.
Το κεντρικό κτήριο του μουσείου υλοποιεί επιμορφωτικά προγράμματα για μαθητές, εκπαιδευτικούς και ενηλίκους ενώ στο παράρτημα του μουσείου, στην οδό Αποστόλου Παύλου 37, στην περιοχή του Θησείου, διοργανώνονται εκθέσεις έργων τέχνης και εκλαΐκευσης της επιστήμης.
Ο σχεδιασμός και η επιστημονική επιμέλεια της έκθεσης έγινε από τους Άρη Μαυρομμάτη και Αποστόλη Παπανικολάου,ερευνητές της Διδακτικής των Μαθηματικών.
Γιώτα Φλώρου
Χρήσιμες πληροφορίες
«Παίζω και Καταλαβαίνω»
Κεντρικό κτήριο:Ηρακλειδών 16, Θησείο
Ώρες λειτουργίας:Σάββατο & Κυριακή: 11:00-19:00, Αργίες: κλειστά
Είσοδος στην έκθεση:Παιδιά: 6€ – Οι συνοδοί/γονείς δωρεάν,Ενήλικες: 6€,
Φοιτητές-Εκπαιδευτικοί με επίδειξη ταυτότητας: 4€
Πληροφορίες:τηλ.: 210 34 61 981 (εσωτ. 201), e-mail:edu@herakleidon-art.gr
