Εκείνη είναι Αμερικανίδα, Νεοϋορκέζα για την ακρίβεια. Εκείνος Βρετανός. Πρόκειται για ένα αχώριστο καλλιτεχνικό ζευγάρι με έδρα το Λονδίνο, που βάφτισε την ομάδα του Made in China, καθώς είναι το μόνο όνομα στο οποίο μπόρεσαν να συμφωνήσουν. Η Τζέσικα Λατογουίκι και ο Τιμ Καουμπέρι θα παρουσιάσουν την παράστασή τους «Gym Party» στις 23 και 24 Απριλίου στο bios, στο πλαίσιο του φεστιβάλ περφόρμανς «Americana». Εκτός από τους ίδιους, οι Action Hero και ο Γκρεγκ Γουόχεντ υπόσχονται ότι θα διερευνήσουν μέσα από τις πολύχρωμες, διαδραστικές και παρεμβατικές εμφανίσεις τους τα όρια μεταξύ ηθοποιού και θεατή, το πόσο έχει αλλάξει η συμπεριφορά μας εξαιτίας των social media και το πόση επίδραση εξακολουθεί να έχει επάνω μας η αμερικανική ποπ κουλτούρα. Συναντήσαμε την Τζέσικα και τον Τιμ σε ένα διάλειμμα από τις πρόβες τους και μιλήσαμε για μύθους και πραγματικότητες σε θέατρο, πολιτική, Ευρώπη και Αμερική, αλλά και για το τι πρέπει να περιμένει το ελληνικό κοινό από τις εμφανίσεις τους.
Η παράστασή τους λέγεται «Gym Party», ακριβώς επειδή τοποθετείται σε ένα από αυτά τα άβολα εφηβικά πάρτι που διοργανώνονται σε γυμναστήρια γυμνασίων και οι περισσότεροι από εμάς έχουμε δει σε κάποια κακογυρισμένη αμερικανική ταινία. Οι ηθοποιοί – συγγραφείς – σκηνοθέτες υποδύονται τους παίκτες σε μια σειρά εξωφρενικών διαγωνισμών. Σχολιάζοντας την εμμονική μας ανάγκη να κερδίσουμε, ακόμη και αν το έπαθλο είναι κάτι τελείως άχρηστο, οι αγώνες που στήνονται σε αυτή την περφόρμανς είναι από γελοίοι ως επικίνδυνοι. Οσο ο ανταγωνισμός αυξάνεται, οι διαγωνιζόμενοι είναι διατεθειμένοι να κάνουν τα πάντα για να κερδίσουν την εύνοια του κοινού, το οποίο με έναν τρόπο θα καθορίσει και τον νικητή. Θα χορέψουν ηλίθιους χορούς, θα βομβαρδίσουν με ερωτήσεις τους θεατές χωρίς να περιμένουν καμία απάντηση, θα πέσουν πολύ χαμηλά, νομίζοντας πως μόνο έτσι θα φτάσουν ψηλά.
«Η ιδέα του ανταγωνισμού μέχρι τελικής πτώσης γεννήθηκε από έναν λόγο που είχε δώσει ο Ντέιβιντ Κάμερον το 2012, μετά τη λήξη των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου. Οπως συνέβη στην Αθήνα, έτσι και εκεί όλοι αρχικά ήταν τόσο ενθουσιασμένοι με τη διοργάνωση και όταν το μπαλόνι ξεφούσκωσε, φάνηκαν οι καταστροφικές συνέπειες για την οικονομία. Αυτό που έκανε ο Κάμερον ήταν να χρησιμοποιήσει ύπουλα τον ενθουσιασμό που υπήρχε ακόμη στον απόηχο αυτού του μεγάλου πάρτι, λέγοντας ότι είχε έρθει η στιγμή να γίνουμε πιο παραγωγικοί για την οικονομία της χώρας μας, να βάλουμε τα δυνατά μας, να κάνουμε θυσίες για το καλό όλων. Είναι όμως γελοίο να συγκρίνεις τον αθλητισμό με την ελεύθερη οικονομία. Οι αθλητές είναι όλοι φίλοι μεταξύ τους, ξέρουν ότι είναι μόνο ένα παιχνίδι, ακόμη και αν και εκεί πλέον υπάρχουν μεγάλοι σπόνσορες. Η πολιτική όμως θέλει ξεκάθαρους νικητές και χαμένους, σε πιέζει να μη μείνεις πίσω όχι για χάρη κάποιου υψηλού ιδεώδους αλλά για το χρώμα του χρήματος. Θέλει να δει αίμα, όχι μόνο ευγενή άμιλλα και ιδρώτα» εξηγεί η Τζέσικα.
Η ίδια προτίμησε να μετακομίσει στο Λονδίνο από τη Νέα Υόρκη για να βρίσκεται κοντά στον Τιμ, αλλά και σε μια πόλη πολύ πιο φιλόξενη για το θέατρο: «Στις ΗΠΑ δεν υπάρχει καμία κυβερνητική στήριξη για τις θεατρικές ομάδες. Αν δεν είσαι σταρ του Χόλιγουντ ή του Μπρόντγουεϊ είναι πολύ δύσκολο να επιβιώσεις με πιο εναλλακτικές προτάσεις. Το Λονδίνο είναι σαφώς πιο φιλόξενο, αλλά και πάλι όχι ιδανικό. Θεωρείται αυτή τη στιγμή ο παράδεισος για τα ανεβάσματα κλασικών έργων ή για νέους θεατρικούς συγγραφείς, όχι όμως για την πειραματική σκηνή. Από ό,τι ακούμε, ο παράδεισος για εμάς βρίσκεται στο Βέλγιο. Οι καλλιτέχνες είναι έκπτωτοι πρωτόπλαστοι που ταξιδεύουν αναζητώντας την επόμενη Γη της Επαγγελίας» λέει ο Τιμ.
Τι πρέπει να περιμένει το αθηναϊκό κοινό από την παράστασή τους; Ο Τιμ είναι ξεκάθαρος: «Δεν έχει κανέναν λόγο να αγχώνεται, δεν έχουμε κανέναν σκοπό να κάνουμε τους θεατές να νιώσουν άβολα. Προτιμούμε τους θεατές που είναι πνευματικά και όχι λεκτικά ή σωματικά διαδραστικοί στις παραστάσεις μας. Εχουμε βέβαια ακούσει ότι στην Ελλάδα οι θεατές ξεχνούν πολύ συχνά ανοιχτό το κινητό τους. Θα το χειριστούμε καταλλήλως, θα φροντίσουμε αυτή η απερισκεψία να γίνει μέρος της περφόρμανς. Πάντως το φαινόμενο των interactive παραστάσεων δεν έχει πάντα καλά αποτελέσματα. Αν δώσεις στο κοινό περισσότερη ελευθερία από όση μπορεί να διαχειριστεί, όλα θυμίζουν κακή τηλεόραση: συχνά οι θεατές έχουν την τάση να ακκίζονται, να το παρακάνουν όταν τους απευθύνεις τον λόγο. Ενας θεατής που υπερπαίζει μπορεί να σε βγάλει εκτός προγράμματος και για εμάς ο ρυθμός και το σενάριο είναι πολύ σημαντικά. Οπότε θέλουμε τον κόσμο σε εγρήγορση, να έχει διαρκώς την αίσθηση ότι μπορεί κάτι ανατρεπτικό να συμβεί, αλλά να μην είναι σε φρενίτιδα, λες και παίζει σε τηλεπαιχνίδι ή σε ριάλιτι».
«Θα αγοράζαμε τον δικό μας χώρο για να ανεβάζουμε τις παραστάσεις μας. Εξι μήνες τον χρόνο ανησυχούμε για το πού θα βρούμε τα λεφτά. Οπως οι πιο πολλοί καλλιτέχνες, έτσι κι εμείς τον περισσότερο καιρό τον ξοδεύουμε σκεπτόμενοι σαν φτωχοί παραγωγοί ή πάμπτωχοι επιχειρηματίες» καταλήγουν.
Η δικτατορία των social media
Για τη χειρότερη κριτική που τους έχουν κάνει ποτέ, η Τζέσικα όχι μόνο τη θυμάται, αλλά την γκουγκλάρει στο κινητό της και μου τη δείχνει την ίδια στιγμή: «Ηταν στην πόλη Σέφιλντ, στη Βόρεια Αγγλία. Ο ηλικιωμένος κριτικός θεάτρου της τοπικής εφημερίδας ήταν εκείνος –όπως πληροφορηθήκαμε αργότερα –που φώναξε με όλη του τη δύναμη σε μια στιγμή της παράστασης που απαιτούσε απόλυτη ησυχία: «Πόσο βαρετό είναι αυτό που κάνετε! Είναι σα να περιμένεις την μπογιά να στεγνώσει!». Αργότερα μετέφερε την ίδια παρομοίωση μαζί με διάφορα άλλα κοσμητικά επίθετα και στη γραπτή εκδοχή της κριτικής του. Αυτό που συμβαίνει πλέον με το Internet είναι πολύ περίεργο. Να, είδες, εγώ με το πάτημα ενός κουμπιού σου έδειξα τη χειρότερη κριτική που μας έχουν κάνει. Οι κακές κριτικές δεν φεύγουν ποτέ, μένουν για πάντα, διαρκούν πολύ περισσότερο από μια καλή ή κακή παράσταση που τις ενέπνευσε. Αυτή είναι η υποτιθέμενη δημοκρατικότητα των social media, αλλά ειλικρινά δεν ξέρω τελικά πόσο δημοκρατικά είναι. Το Διαδίκτυο έχει γεμίσει από άσχετους μπλόγκερ που γράφουν ανεξέλεγκτα τη γνώμη τους για αυτό που έχεις κοπιάσει να κάνεις εδώ και τόσα χρόνια. Πιο πολύ με δικτατορία μου μοιάζει».
Για τη χειρότερη κριτική που τους έχουν κάνει ποτέ, η Τζέσικα όχι μόνο τη θυμάται, αλλά την γκουγκλάρει στο κινητό της και μου τη δείχνει την ίδια στιγμή: «Ηταν στην πόλη Σέφιλντ, στη Βόρεια Αγγλία. Ο ηλικιωμένος κριτικός θεάτρου της τοπικής εφημερίδας ήταν εκείνος –όπως πληροφορηθήκαμε αργότερα –που φώναξε με όλη του τη δύναμη σε μια στιγμή της παράστασης που απαιτούσε απόλυτη ησυχία: «Πόσο βαρετό είναι αυτό που κάνετε! Είναι σα να περιμένεις την μπογιά να στεγνώσει!». Αργότερα μετέφερε την ίδια παρομοίωση μαζί με διάφορα άλλα κοσμητικά επίθετα και στη γραπτή εκδοχή της κριτικής του. Αυτό που συμβαίνει πλέον με το Internet είναι πολύ περίεργο. Να, είδες, εγώ με το πάτημα ενός κουμπιού σου έδειξα τη χειρότερη κριτική που μας έχουν κάνει. Οι κακές κριτικές δεν φεύγουν ποτέ, μένουν για πάντα, διαρκούν πολύ περισσότερο από μια καλή ή κακή παράσταση που τις ενέπνευσε. Αυτή είναι η υποτιθέμενη δημοκρατικότητα των social media, αλλά ειλικρινά δεν ξέρω τελικά πόσο δημοκρατικά είναι. Το Διαδίκτυο έχει γεμίσει από άσχετους μπλόγκερ που γράφουν ανεξέλεγκτα τη γνώμη τους για αυτό που έχεις κοπιάσει να κάνεις εδώ και τόσα χρόνια. Πιο πολύ με δικτατορία μου μοιάζει».
Αν ξαφνικά αποκτούσαν πολλά χρήματα, ποιο είναι το πρώτο πράγμα που θα έκαναν;
«Θα αγοράζαμε τον δικό μας χώρο για να ανεβάζουμε τις παραστάσεις μας. Εξι μήνες τον χρόνο ανησυχούμε για το πού θα βρούμε τα λεφτά. Οπως οι πιο πολλοί καλλιτέχνες, έτσι κι εμείς τον περισσότερο καιρό τον ξοδεύουμε σκεπτόμενοι σαν φτωχοί παραγωγοί ή πάμπτωχοι επιχειρηματίες» καταλήγουν.
πότε & πού:
Bios, Πειραιώς 84, τηλ. 210 3425.335. Φεστιβάλ Americana: 23-26/4. Σε συνεργασία με το Caravan Showcase και το Βρετανικό Συμβούλιο
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
