Δημήτρης Πιατάς: «Ηθική του παρόντος στην Ελλάδα είναι η απάτη»

«Τη δεκαετία του 1970, μαθητής της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου, νέος ηθοποιός και βοηθός σκηνοθέτη του Σπύρου Ευαγγελάτου στο Αμφι-Θέατρο, όλα μου τα χρήματα έγιναν μηχανήματα λήψεως και προβολής για ταινίες» λέει ο Δημήτρης Πιατάς. Κατέγραφε πρόβες, παραστάσεις, χάπενινγκ, χαβαλέ προβολές σε μακαρόνια-πάρτι με τους συναδέλφους του. Σε περιοδεία με το Αμφι-Θέατρο στη Ρωσία αγόρασε μηχανήματα ημιεπαγγελματικά και αργότερα πούλησε μια βαριά μηχανή προβολής 16 mm στον διευθυντή φωτογραφίας Δημήτρη Παπακωνσταντή. Ο σκηνοθέτης Ντίμης Δαδήρας τον εμπιστεύθηκε ως βοηθό στην ταινία «Η βαλίτσα του παπά». Με άλλα λόγια, η σκηνοθεσία μιας μεγάλου μήκους ταινίας ήταν ανέκαθεν απωθημένο του Δημήτρη Πιατά που υλοποιήθηκε πέρυσι με την «ΠΑΝδηΜΙΑ», μια σάτιρα του χάους της ελληνικής πραγματικότητας, με πρωταγωνιστή τον Θεοδόση Πελεγρίνη στον ρόλο ενός σταρ δημοσιογράφου της τηλεόρασης και τον ίδιο τον Πιατά σε εκείνον του οικοδεσπότη ενός «κίτρινου» talk show.

Ηκαρέκλα του σκηνοθέτη

«Σινεφίλ από την εφηβεία μου, έβλεπα καθημερινά δύο ταινίες Κυριακή πρωί, αγαπημένο στέκι ο κινηματογράφος Studio με περίεργες προβολές. Μην ξεχνάτε, μιλάμε για περίοδο χούντας. Συζητήσεις με Κούνδουρο, Αγγελόπουλο, Ραφαηλίδη, που όλες τελείωναν με αντιχουντικές κορόνες. Ο σκηνοθέτης φάνταζε ηρωικά στην εφηβεία μου… Και ίσως γι’ αυτό αναζήτησα την… καρέκλατου!».

«Το 1975 με τον φίλο μου οπερατέρ Γιώργο Μπελεσιώτη γύρισα μια τρίλεπτη μικρού μήκους ταινία με τίτλο «Μαμά, γιατί δεν φωνάζεις πια;» που παρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης μαζί με την «Ιφιγένεια» του Κακογιάννη. Θυμάμαι πόσο κακομοίρηδες ήμασταν, άσημοι, με τα αμπέχονα, μόδα εποχής, εγώ και ο πρωταγωνιστής μου, ο Μιχάλης Μητρούσης. Καμία σχέση με τον Βαρουφάκη! Αυτή τη μικρού μήκους ταινία του ’75 την ενέταξα στο σενάριο της «ΠΑΝδηΜΙΑΣ», με τα πρόσωπα που έπαιξαν τότε… στο σήμερα. Στο ζενερίκ του τέλους παίζεται ολόκληρη η μικρού μήκους ταινία. Το τελευταίο πλάνο είναι ένα μικρό παιδί –γιος της πρωταγωνίστριας Σοφίας Κακαρελίδου –που κοιτά τον φακό. Το παιδί σκοτώθηκε στα είκοσί του χρόνια σε τροχαίο… Η «αλήθεια» μπερδεύεται με τη «μυθοπλασία» και είναι, πιστεύω, η συγκινητικότερη στιγμή της ταινίας μου».

«Ζούμε την εποχή της τεχνητής νοημοσύνης, η τηλεόραση είναι σαν εκδίκηση στον άνθρωπο: αυτός την κατασκεύασε και η τηλεόραση τώρα τον… κατασκευάζει. Εγώ ανήκω στη γενιά που το ραδιόφωνο μπήκε στο σπίτι μας στα 5 μου χρόνια –μιλάμε για τη δεκαετία του ’50. Επειδή η όραση είναι «γνώση», ως τα 10 μου έψαχνα πίσω από το ραδιόφωνο να βρω τον εκφωνητή ή την τραγουδίστρια. Οταν ήρθε η τηλεόραση, δεν χρειαζόταν πια ναψάχνω πίσω αφού ο εκφωνητής και η τραγουδίστρια ήταν μπροστά. Μόνο που η όραση δεν ήταν πια «γνώση», γιατί ο άνθρωπος πρέπει να βλέπει με τα δικά του μάτια και όχι με τα μάτια της συσκευής».

«Η επιλογή του Θεοδόση για τον πρωταγωνιστικό ρόλο της ταινίας γίνεται μία τριετία προτού πέσει ο ίδιος θύμα του κανιβαλισμού των ΜΜΕ που τον στοχοποιεί γιατί, αντίνα ασχολείται με τα πρυτανικά καθήκοντά του, τις ελεύθερες ώρες του κάνει θέατρο και κινηματογράφο. Η πραγματικότητα μιμήθηκε το σενάριο της «ΠΑΝδηΜΙΑΣ»».

«Οταν το παρόν στην Ελλάδα είναι το παρελθόν, αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα δεν έχει μέλλον! Η χώρα είναι σε χρεοκοπία όχι μόνο υλικά αλλά και ηθικά. Και όταν η ηθική του παρόντος στη χώρα μου είναι η απάτη, η οποία τιμωρείται –όταν την πιάσουν –με ποινή αναστολής, τότε η ατιμία ξεπουλάει την ανθρωπιά του Ελληνα».

«Εχουμε κρίση: η χώρα μας κάθε μέρα χάνει την αισθητική και την ηθική της –αυτά περιέργως πάνε μαζί… Η μόνη μας ελπίδα είναι το άτομο: ο Κώστας, ο Γιάννης (με δύο ν), η Μαρία, η Αννα… Οταν η χρεοκοπία πουλάει την ανθρωπιά, το μόνο που μένει στον άνθρωπο είναι το απ’ έξω του, δηλαδή το πρόσωπό του».

«Στο ζενερίκ της έναρξης της «ΠΑΝδηΜΙΑΣ» γράφω: «Χιούμορ είναι η αλήθεια με λίγη διακόσμηση στο τέλος». Ισως γιατί πιστεύω ότι τη ζωή πρέπει να την αντιμετωπίζεις με χαμόγελο. Με χιούμορ. Αναπνέεις, ζεις, γνωρίζεις τη δόξα της, αλλά ξέρεις ότι μετά τον θάνατο θα ξεχαστείς. Η ζωή είναι πικρή αλλά και γλυκιά, άσχημη αλλά και όμορφη. Το μόνο που πρέπει να κάνεις στην πραγματικότητά σου είναι να τη διακοσμήσεις. Τη ζωή μας σήμερα την παρουσιάζουμε χωρίς διακόσμηση, γυμνή, χωρίς χιούμορ. Το ίδιο και οι πολιτικοί μας. Ο Αλέξης Τσίπρας προσπαθεί να κάνει τη διαφορά. Γιατί, αν επικεντρώνεσαι στον έναν, το μόνο που θα κερδίσεις είναι να είσαι… ο προηγούμενος, ενώ, αν επηρεάζεσαιαπό τον λαό, από τους πολλούς, είσαι… ο επόμενος».

Ματαιοδοξία

«Στην ταινία μου κάπου λέω: «Προσποιήσου κάτι που δεν είσαι… μέχρι να είσαι». Είναι αλήθεια ότι προσποιήθηκα τον σκηνοθέτη, μπέρδεψα τον Αλμοδόβαρ με τον Δαλιανίδη. Η ματαιοδοξία μου με πίεζε να κάνω την ταινία για την κρίση προτού αυτή τελειώσει. Η πανδημία είναι πια γεγονός με τον Εμπολα, η Χρυσή Αυγήχαστουκίζει και σκοτώνει ανθρώπους, τη φορολόγηση του θανάτου οριακά δεν την πρόλαβε ο Χαρδούβελης, ο Χριστόδουλος Ξηρός με πρόλαβε και έβαψε ξανθά τα μαλλιά του προτού βγει η ταινία με μένα ξανθό…»

Νέος

«Ευτυχώς που υπάρχουν ακόμη οι νέοι. Σκεφθείτε μια χώρα που δεν έχει νέους. Σε ποιους θα παραδίναμε τα κλειδιά; Που στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν είναι κλειδιά αλλά αλυσίδες. Δεν ζηλεύω καθόλου τους νέους. Και δικαιολογώ όλη τη λοιδορία τους για εμάς. Θα τους αφιερώσω ένα απόσπασμα από ένα ποίημα του Καβάφη με τίτλο «Τράπεζα του μέλλοντος»: Την δύσκολη ζωή μου ασφαλή να κάνω εγώ /στην Τράπεζα του μέλλοντος… Κεφάλαια /μεγάλα αν έχη αμφιβάλλω. / Κι άρχισα να φοβούμαι μη στην πρώτη κρίσι / εξαφνικά τας πληρωμάς της / σταματήση».

Ελπίδα

«Η «ΠΑΝδηΜΙΑ» βγάζει ελπίδα. Στην ταινία προτείνεται να αντιμετωπίσουμε την πανδημία με ομοιοπαθητική, δηλαδή να αρρωστήσουμε όλοι. Νομίζω ότι μόνο με τη χαρά της ζωής μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τον θάνατο. Μην ξεχνάτε ότι η Γερμανία έχει τα χρήματα αλλά εμείς τον ήλιο. Τον οποίο δεν τον πουλάμε και δεν τον εξάγουμε: ανήκει στις «κόκκινες γραμμές» μας… Και αν τον θέλουν, καλώς να έρθουν, παίρνουμε και μάρκα! Και έχουμε και τους τριακόσιους του Μαραθώνα, αν το θέλουν αλλιώς… Α, έχω και μια φίλη που τη λένε Ελπίδα και είναι όμορφη και νομίζω ότι ταιριάζουμε στο ζώδιο!».

πότε & πού:

Η ταινία «ΠΑΝδηΜΙΑ» προβάλλεται στις αίθουσες από την Πέμπτη 2 Απριλίου σε διανομή Weirdwave