Ελεωνόρα Ζουγανέλη: Θέλω να κάνω δικά μου τα τραγούδια της Εντίτ Πιάφ

Ενας αιώνας Πιάφ. Εκατό χρόνια συμπληρώνονται εφέτος από τη γέννηση της Εντίτ Τζιοβάνα Γκασιόν (Παρίσι, 19 Δεκεμβρίου 1915), της μικροσκοπικής Γαλλίδας που με τη φωνή της τάραξε τα μουσικά νερά της εποχής της κι έγινε μύθος.

Στα 48 χρόνια της σύντομης ζωής της (πέθανε στις 11 Οκτωβρίου του 1963) πρόλαβε να κάνει πολλά. Το σπάνιο ταλέντο στον λαιμό δεν την προστάτευσε ωστόσο από την αρχή. Στα οκτώ της χρόνια την εγκατέλειψε η μητέρα της, με αποτέλεσμα να μεγαλώσει με τη γιαγιά της, στον οίκο ανοχής που εκείνη διατηρούσε στη Νορμανδία. Η ζωή του τσίρκου που ήθελε να της προσφέρει ο ακροβάτης πατέρας της δεν στάθηκε ικανή να τη δελεάσει, γι’ αυτό και σε ηλικία 15 ετών, μαζί με τη φίλη της Σιμόν Μπερτό, επέστρεψε στο Παρίσι. Μαζί άρχισαν να τραγουδούν στον δρόμο, όπου και την εντόπισε ο Λουί Λεπλέ, ιδιοκτήτης γνωστών καμπαρέ στα Ηλύσια Πεδία.

Από εκεί άρχισε να ξεδιπλώνεται το κουβάρι της ζωής της. Βαφτίστηκε Πιάφ (= μικρό σπουργίτι) και απλώς συνέχισε να τραγουδάει. Συναυλίες, δίσκοι, περιοδείες και μια μεγάλη καριέρα πορεύονταν μαζί με μια δύσκολη και ταραγμένη ζωή, γεμάτη προσωπικές απογοητεύσεις, δύσκολους έρωτες, αρρώστιες και θανάτους, μπόλικο αλκοόλ και μορφίνη. Κατέκτησε την Ευρώπη και την Αμερική, εμφανίστηκε από το Μoulin Rouge ως το Olympia και το Carnegie Hall κι έγινε διεθνής ως Γαλλίδα.

Η παράσταση του Εθνικού Θεάτρου, σε διασκευή και σκηνοθεσία του Πέτρου Ζούλια, βασίζεται στο οδοιπορικό της ζωής της, όπως το έγραψε η Παμ Γκεμς, η βρετανίδα συγγραφέας που μετρά πολλές διασκευές στο ενεργητικό της. Η «Πιάφ» της δεν είναι ούτε συναυλία ούτε ντοκιμαντέρ. Είναι μια απόπειρα να χωρέσει σε μία παράσταση ο μύθος, η αλήθεια και ορισμένα από τα περισσότερα από διακόσια τραγούδια της: «Υμνος στην αγάπη», «La vie en rose», «Je ne regrette rien», «La foule», «Ο ακορντεονίστας», «Padam, Padam». Η Ελεωνόρα Ζουγανέλη, που πρωταγωνιστεί στην παράσταση, μας μιλάει για τον ρόλο της.

Θέατρο και τραγούδι μαζί…

«Αυτό είναι ένα καθοριστικό βήμα στην πορεία μου. Με έβαλε σε μια δημιουργική φάση, άλλαξε τη ζωή μου. Ελπίζω να το εισπράξει ο κόσμος. Θα ήθελα το θέατρο να έχει συνέχεια. Σε συνδυασμό όμως με το τραγούδι. Αγαπώ τον κόσμο της νύχτας –τους ανθρώπους που τους αρέσει να βγαίνουν το βράδυ και να διασκεδάζουν. Θα επιδιώξω όμως να ξανάρθει το θέατρο στη ζωή μου».

Στην παράσταση τα τραγούδια είναι στα ελληνικά. Γιατί;

«Γλώσσα μου είναι η ελληνική κι αυτή τη γλώσσα νιώθω. Ετσι ένιωσα και τα τραγούδια της Πιάφ. Δεν ξέρω άλλωστε γαλλικά. Η απόδοση των στίχων από τον Γεράσιμο Ευαγγελάτο είναι πιστή και εξαιρετική. Τα τραγούδια είναι το κομβικό σημείο στη ζωή της. Ολα για την Πιάφ καταλήγουν στα τραγούδια της».

Τι πιστεύετε ότι την έκανε να ξεχωρίζει;

«Νομίζω ότι η Πιάφ είχε μια τρομερή μαγκιά, μια αλήθεια στον τρόπο που αντιμετώπισε τη ζωή και όλα όσα ήρθαν στον δρόμο της. Ηταν διαθέσιμη απέναντι στις εμπειρίες, χωρίς καχυποψία, χωρίς φόβο, χωρίς όριο. Κι αυτό ήταν ακόμα πιο ανατρεπτικό στην εποχή της. Ισως όμως και πιο εύκολο για να ξεχωρίσει. Είχε ορμή, πάθος, ήταν μια σπουδαία προσωπικότητα».

Οι δυσκολίες της ζωής αποδίδουν στην καριέρα;

«Σίγουρα οι πολλές εμπειρίες σε κάνουν να εκφράζεσαι καλύτερα. Οσο η ζωή σε αναγκάζει να βρεις το βάθος σου τόσο πιο μεγάλο είναι το τίναγμα προς τα πάνω».

«Είναι ένας δύσκολος υποκριτικά ρόλος, πέρα από το τραγουδιστικό κομμάτι, με πολλές διακυμάνσεις. Αλλάζουν οι ηλικίες, οι εποχές. Δεν μπήκα στη διαδικασία της αναμέτρησης, γιατί δεν τίθεται κάτι τέτοιο. Με ενδιαφέρει να αγγίξω με τα τραγούδια της κάτι από το συναίσθημα της Πιάφ. Κι αυτό να μεταφέρω στον κόσμο. Με μια άλλη χροιά, με μια άλλη φωνή, σε μια άλλη εποχή. Αυτό θα είναι επιτυχία».

«Μου δώρισε κάτι ξεχωριστό: να νιώθω ελεύθερη. Κι ελπίζω να μη χάσω αυτή την ελευθερία στην παράσταση. Είναι ένας χαρακτήρας που σε δοκιμάζει, που σε κάνει να δεις τα όριά σου. Εγώ θα ήθελα να αισθανθεί το κοινό την εποχή και στο τραγουδιστικό κομμάτι να ακούσει μια πιο σύγχρονη έκφραση. Δεν τη μιμούμαι. Θέλω να κάνω δικά μου τα τραγούδια της και σ’ αυτό με βοηθάει ο ελληνικός στίχος».

«Ζηλεύω την ελευθερία της εποχής και των ανθρώπων. Σήμερα ζούμε σε μια εποχή που δεν υπάρχουν μύθοι».

«Νομίζω ότι αυτό που τη χαρακτηρίζει είναι ότι δεν είχε ίχνος ντροπής. Κι εγώ δεν ντρέπομαι, αλλά η εποχή μου με εγκλωβίζει. Κι αυτό μού ξύπνησε η Πιάφ: όχι να γίνω μύθος, αλλά να γοητεύω τους ανθρώπους. Αλλιώς δεν θα έκανα αυτή τη δουλειά. Για να συνεχίσω να τους γοητεύω, θα ήταν καλό να υπάρχει το άπιαστο. Σήμερα είμαστε πιο γήινοι».

«Η μοναξιά».

«Η αποδοχή».

πότε & πού:

Εθνικό Θέατρο – Θέατρο Rex – Σκηνή «Μαρίκα Κοτοπούλη». Πρεμιέρα: Σάββατο 28 Φεβρουαρίου, στις 20.30. Παραστάσεις: Τετάρτη και Σάββατο (17.30 και 20.30), Πέμπτη και Παρασκευή (20.30), Κυριακή (19.30)

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

«Πιάφ» της Παμ Γκεμς.
Σκηνοθεσία-διασκευή: Πέτρος Ζούλιας.
Μουσική: Θοδωρής Οικονόμου.
Παίζουν: Ελεωνόρα Ζουγανέλη, Μυρτώ Αλικάκη, Ευγενία Δημητροπούλου, Χρήστος Στέργιογλου, Δημήτρης Αλεξανδρής, Κωνσταντίνα Τάκαλου κ.ά. Ζωντανή μουσική επί σκηνής