Οταν οι Blitz συνάντησαν τον Τσέχοφ

Η παράσταση «Vanya. Δέκα χρόνια μετά» δίνει στο Θέατρο Τέχνης ένα δυνατό φιλί ζωής, αναδεικνύοντας τόσο το υπαρξιακό μεγαλείο όσο και το υπαινικτικό χιούμορ του κορυφαίου ρώσου συγγραφέα.

Ο αριθμός δέκα είναι σημαδιακός. Εχουν περάσει δέκα χρόνια από τότε που η Αγγελική Παπούλια, ο Γιώργος Βαλαής και ο Χρήστος Πασσαλής έγιναν ομάδα με το όνομα Blitz, εμπνέοντας αμέτρητους νέους ηθοποιούς να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να προτείνουν δικές τους δουλειές στο θεατρικό στερέωμα. Και μέσα από τη νέα τους παράσταση, «Vanya. Δέκα χρόνια μετά», επέλεξαν να συναντήσουν τους εμβληματικούς ήρωες του Τσέχοφ, τον Βάνια, τη Σόνια, τον Αστρόφ και την Ελένα, δέκα ολόκληρα χρόνια από τη στιγμή που τους άφησε ο συγγραφέας τους.

Η πρώτη ευχάριστη έκπληξη έρχεται από τον τρόπο με τον οποίο έχει αξιοποιηθεί η σκηνή του Θεάτρου Τέχνης στη Φρυνίχου. Το πίσω μέρος της παραμένει ανοιχτό, δημιουργώντας ένα πολύ ενδιαφέρον βάθος πεδίου. Η σκάλα του θεάτρου που οδηγεί στα καμαρίνια γίνεται λοιπόν μέρος του σκηνικού και την ανεβοκατεβαίνουν οι τέσσερις ήρωες –η Παπούλια κρατά τον ρόλο και των δύο γυναικών.

Η απόγνωση των ηρώων, η ματαιότητα που περιβάλλει την ύπαρξή τους είναι τόσο αφόρητη, που μοιραία οδηγεί σε χιουμοριστικά ξεσπάσματα –όποιος δεν αντιλαμβάνεται το υπαινικτικό και σωτήριο χιούμορ του συγγραφέα κάτω από τις συχνά βαρύγδουπες δηλώσεις των ηρώων του, καλά θα κάνει να ξαναδιαβάσει έστω και ένα από τα έργα του.

Εγκλωβισμένοι σε έναν απροσδιόριστο χώρο, αλλάζουν τη διακόσμηση προσθέτοντας κάθε τόσο μεγάλα φυτά εσωτερικού χώρου, παίζουν πιάνο, στέλνουν μηνύματα προς την ανθρωπότητα με την ελπίδα ότι κάποτε θα εισακουστούν, αναπαριστούν, διορθώνουν, ξαναζούν σκηνές από τον «Θείο Βάνια», με τη σοφία αλλά και την ανία που έχουν προσθέσει σε σώμα και ψυχή αυτά τα δέκα χρόνια. Είναι φορές που σου θυμίζουν αλλόκοτους παίκτες ενός παράξενου ριάλιτι, χωρίς να έχουν ιδέα ποιο είναι, και αν τελικά υπάρχει, το τελικό έπαθλο. Ισως και να μη θέλουν να βγουν ποτέ από αυτό το σπίτι. Τα κείμενα που περνούν με υπέρτιτλους εντείνουν την ποιητικότητα μιας πεζής, θνητής ζωής: «Στο τέλος μου είναι η αρχή μου…» / «η λύπη φεύγει σιγά σιγά… αλλά ποτέ δεν φεύγει εντελώς».

Θα μπορούσαμε να βλέπουμε για ώρες τον Γιώργο Βαλαή να κάνει μονόζυγο κρεμασμένος από το κάτω μέρος της διαγώνιας σκάλας –η σκηνή αυτή «γράφει» με κινηματογραφική γοητεία στο θεατρικό σκηνικό. Ο Χρήστος Πασσαλής φέρει όλη την απεγνωσμένη παρακμή κάθε τσεχοφικού ήρωα που σέβεται τον εαυτό του. Οσο για την Αγγελική Παπούλια, είναι στιγμές που νιώθεις ότι όντως σου μιλάει παγιδευμένη σε ένα παράλληλο σύμπαν, στο τότε και στο τώρα, στο θέατρο και στην πραγματικότητα, με την κάθε λέξη να έχει σημασία, βάρος και την ικανότητα να σε κάνει να αναρωτηθείς φεύγοντας «τι ζωή είναι αυτή;» ή «είναι ζωή αυτή;».

«Θα ζήσουμε, θείε Βάνια…» ξαναλέει η Σόνια δέκα χρόνια μετά τον πρώτο της σπαρακτικό μονόλογο-επίλογο. Και όλα μοιάζουν ίδια, αλλά και τόσο διαφορετικά. Μια παράσταση τροφή για σκέψη, τόσο μέσα από τις παύσεις όσο και μέσα από τις δράσεις της.