Ο εντοπισμός νομισμάτων με το πρόσωπο του Μ.Αλεξάνδρου, αλλά και νομίσματα του 2ου αιώνα π.Χ. και του 3ου αιώνα μ.Χ. είναι το νεώτερο στοιχεία από την ανασκαφή στον αρχαίο τάφο της Αμφίπολης, όπως έγινε γνωστό στη διάρκεια των επιστημονικών ανακοινώσεων, το Σάββατο, στο κατάμεστο αμφιθέατρο του υπουργείου Πολιτισμού

Οι ανακοινώσεις έγιναν από την επικεφαλής της ανασκαφής και προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών Κατερίνα Περιστέρη, τον αρχιτέκτονα Μιχάλη Λεφαντζή και τον πολιτικό μηχανικό Δημήτρη Εγγλέζο.

Πέπλο μυστηρίου συνεχίζει να καλύπτει την ταυτότητα του νεκρού, καθώς ακόμα δεν έχει ξεκινήσει η ανθρωπολογική μελέτη. Ενδεχομένως εντός των προσεχών ημερών να ανακοινωθεί η επιστημονική ομάδα που θα αναλάβει την μελέτη.

«Δεν αναφερόμαστε σε ονόματα» δήλωσε η Κ.Περιστέρη, επαναλαμβάνοντας πως δεδομένης της θέσης του λέοντος στην κορυφή του λόφου, ενδεχομένως ο τάφος να ανήκει σε στρατηγό. Αίσθηση προκάλεσε η απάντησή της ότι «τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί» όταν ρωτήθηκε εάν ο νεκρός μπορεί να είναι μέλος της οικογένειας του Μ.Αλεξάνδρου.

Έπειτα, δε, από επίμονες ερωτήσεις δημοσιογράφων παρουσιάστηκε, για πρώτη φορά, φωτογραφία από τη διαδικασία απομάκρυνσης των οστών, μαζί με τα χώματα, από τον τάφο.

»» Αμφίπολη: Αναζητώντας το κρυμμένο μυστικό

Σύμφωνα με τη γενική γραμματέα του υπουργείου Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, ο σκελετός βρέθηκε αποσπασματικός και σε πληρότητα σχεδόν 100%. Είναι χαρακτηριστικό πως το κρανίο βρέθηκε εκτός του ορύγματος, ενώ μέσα στο όρυγμα βρέθηκε η κάτω γνάθος. Επίσης, έχουν συλλεγεί οστά από τα χέρια, τα πόδια και τη σπονδυλική στήλη, ενώ η λεκάνη που θα μπορούσε να δείξει το φύλο του νεκρού βρέθηκε διαμελισμένη.

Η γγ του ΥΠΠΑ τόνισε ότι τα οστά, τα οποία φυλάσσονται στο αρχαιολογικό μουσείο της Αμφίπολης, αφαιρέθηκαν μαζί με τα χώματα για λόγους προστασίας.

Όσον αφορά στη γεωφυσική διασκόπηση που πραγματοποιείται από τους επιστήμονες του ΑΠΘ και η οποία θα καθορίσει τα επόμενα βήματα των αρχαιολόγων στον Τύμβο Καστά, η κ. Περιστέρη είπε ότι ακριβείς απαντήσεις θα υπάρχουν σε δύο με τρεις μήνες.

Ισχυρή παρουσία τυμβωρύχων

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν, ο τάφος αποτελούσε ένα ανοιχτό λατρευτικό μνημείο και οι πρώτοι χώροι του πιθανότητα ήταν επισκέψιμοι.

Ωστόσο, κατά την αρχαιότητα το μνημείο δέχθηκε καταστροφές και συλήσεις. «Ένα τέτοιο μνημείο δεν ήταν εύκολο να μην γίνει στόχος τυμβωρύχων» είπε χαρακτηριστικά η Κ.Περιστέρη.

Όπως ανέφερε ο αρχιτέκτονας Μιχάλης Λεφαντζής, η επίχωση και οι σφραγιστικοί τοίχοι έγιναν κατά τα ρωμαϊκά χρόνια. Ειδικά για τους τοίχους σφράγισης, ο κ. Λεφαντζής είπε ότι κατασκευάστηκαν από υλικό που αφαιρέθηκε από άλλο σημείο του μνημείου.

Η ισχυρή παρουσία τυμβωρύχων είχε διαπιστωθεί άλλωστε μόλις αποκαλύφθηκε ο σκελετός, καθώς στο εσωτερικό του τάφου δεν βρέθηκαν κτερίσματα, παρά μόνο κάποια διακοσμητικά στοιχεία από το φέρετρο του νεκρού.

Προγενέστερο το όρυγμα

Ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο το οποίο θα απασχολήσει τους επιστήμονες στη μελέτη του μνημείου είναι η διαπίστωση του πολιτικού μηχανικού Δημήτρη Εγγλέζου ότι το τεχνητό όρυγμα, κάτω από το δάπεδο του τρίτου θαλάμου, στο οποίο βρέθηκε ο σκελετός, προηγήθηκε της θολωτής κατασκευής. Προς το παρόν, όμως, δεν είναι γνωστή η χρονική διαφορά μεταξύ της κατασκευής του ορύγματος και του μνημείου.

Ο κ. Εγγλέζος, ο οποίος αναφέρθηκε αναλυτικά στις εργασίες στερέωσης, υποστύλωσης και αντιστήριξης που έγιναν στο μνημείο, τόνισε ότι ο βασικότερος παράγων καταπόνησης του μνημείο είναι οι αποθέσεις χωμάτων προηγούμενων ανασκαφών.

Για τις Καρυάτιδες

Σύμφωνα με την Κατερίνα Περιστέρη, το πρόσωπο της ανατολικής Καρυάτιδας καταστράφηκε κατά την πτώση μίας μαρμάρινης δοκού, η οποία βρέθηκα κατά την ανασκαφή μέσα στην αμμώδη επίχωση.

Η έρευνα από το 2012 ώς το 2014

Στην αρχή της ομιλίας της η Κ.Περιστέρη αναφέρθηκε στα στάδια της αρχαιολογικής έρευνας από το 2012 μέχρι το 2014. «Ξεκινήσαμε να βρούμε τι συμβαίνει σε αυτόν τον λόφο-μυστήριο. Κάποιοι υποστήριζαν ότι δεν υπήρχε τίποτα. Αυτό για εμάς ήταν το έναυσμα. Οι ντόπιοι έλεγαν ότι έκρυβε τον τάφο της βασίλισσας» είπε.

Το 2012 ξεκίνησε η οριοθέτηση του τύμβου και το αντίθημα που εντοπίστηκε αποτέλεσε τον «οδηγό» για τη συνέχιση της έρευνας. Εν συνεχεία, σύμφωνα με την κ. Περιστέρη, βρέθηκαν τα μαρμάρινα μέλη του ταφικού περιβόλου, ενώ μόλις φέτος, στα τελευταία 30-40 μέτρα του περιβόλου, εντοπίστηκε η είσοδος του μνημείου.

Η καταστροφή του περιβόλου διαπιστώθηκε το 2013. Όπως προέκυψε από τα στοιχεία της έρευνας, η απομάκρυνση αρχιτεκτονικών μελών, που χρησιμοποιήθηκαν για άλλους σκοπούς, όπως η κατασκευή φραγμάτων, έγινε κατά τη ρωμαϊκή περίοδο.

«Τώρα ξεκινάει το δύσκολο έργο, η μελέτη που θα μας δώσει τα συμπεράσματα» τόνισε η επικεφαλής της ανασκαφής.

Για τη χρονολόγηση του μνημείου, η κ. Περιστέρη επανέλαβε τόσο το ψηφιδωτό, όσο και τα υπόλοιπα ευρήματα δείχνουν το τελευταίο τέταρτο του 4ου αι. π.Χ.

Ειδικά για το ψηφιδωτό με την αρπαγή της Περσεφόνης, η κ. Περιστέρη είπε ότι έχουν βρεθεί αρκετές ψηφίδες και αυτή την περίοδο γίνεται η συγκόλληση. «Είμαστε σε καλό δρόμο, ώστε να βάλουμε τα κομμάτια στη θέση τους» ανέφερε.

Ο εντοπισμός νομισμάτων με το πρόσωπο του Μ.Αλεξάνδρου, αλλά και νομίσματα του 2ου αιώνα π.Χ. και του 3ου αιώνα μ.Χ. είναι το νεώτερο στοιχεία από την ανασκαφή στον αρχαίο τάφο της Αμφίπολης, όπως έγινε γνωστό στη διάρκεια των επιστημονικών ανακοινώσεων, το Σάββατο, στο κατάμεστο αμφιθέατρο του υπουργείου Πολιτισμού.

Πέπλο μυστηρίου συνεχίζει να καλύπτει την ταυτότητα του νεκρού, καθώς ακόμα δεν έχει ξεκινήσει η ανθρωπολογική μελέτη. Ενδεχομένως εντός των προσεχών ημερών να ανακοινωθεί η επιστημονική ομάδα που θα αναλάβει την μελέτη.

«Δεν αναφερόμαστε σε ονόματα» δήλωσε η Κ.Περιστέρη, επαναλαμβάνοντας πως δεδομένης της θέσης του λέοντος στην κορυφή του λόφου, ενδεχομένως ο τάφος να ανήκει σε στρατηγό. Αίσθηση προκάλεσε η απάντησή της ότι «τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί» όταν ρωτήθηκε εάν ο νεκρός μπορεί να είναι μέλος της οικογένειας του Μ.Αλεξάνδρου.

Έπειτα, δε, από επίμονες ερωτήσεις δημοσιογράφων παρουσιάστηκε, για πρώτη φορά, φωτογραφία από τη διαδικασία απομάκρυνσης των οστών, μαζί με τα χώματα, από τον τάφο.

Την εκδήλωση συντόνισαν ο ομότιμος καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Βασίλης Λαμπρινουδάκης και ο διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, αρχαιολόγος, Νίκος Σταμπουλίδης.