Τέχνη μέσα από την ύβριν

«Highbreeds» είναι ο κύριος τίτλος έκθεσης που πρόκειται να πραγματοποιηθεί στην Blender Gallery της Γλυφάδας με πρωταγωνιστές τους εικαστικούς Τζόνστον Φόστερ και Διονύσιο Φραγκιά, οι οποίοι ζουν και δημιουργούν στις Ηνωμένες Πολιτείες. To «Highbreeds» του τίτλου, σύλληψη του επιμελητή της έκθεσης, ιστορικού τέχνης Μεγακλή Ρογκάκου, είναι επί της ουσίας ένα λογοπαίγνιο. Απηχεί ομόφωνα την έννοια του προγονικού του αγγλικού όρου hybrids (υβρίδια), ο οποίος με τη σειρά του προέρχεται από τον αρχαίο ελληνικό ύβρις, που σημαίνει προσβολή ή οργή με ειδική αναφορά στη λαγνεία και ως εκ τούτου μια προσβολή στη φύση, ένα μικτογέννημα. Την ίδια ώρα όμως ο τίτλος, ο οποίος μπορεί να μεταφραστεί ελεύθερα ως «Υψηλές ράτσες», παραπέμπει στον αναζωογοννητικό νέο τρόπο με τον οποίο οι δύο καλλιτέχνες ενσωματώνουν τη μυθολογία στα έργα τους. Εννοιολογικά άλλωστε μπορεί να προτείνει και ένα άλλο νόημα σε σχέση με την εργασία τους, ότι οι δικές τους δημιουργίες τροφοδοτούνται από ανώτερο απόθεμα.

«Τα αρχετυπικά υβρίδια έχουν χάσει το αρχικό τους νόημα» αναφέρει ο επιμελητής της έκθεσης. «Εξακολουθούν να επιβιώνουν ως απομεινάρια ενός ισχυρού πολιτισμού που κάποτε αποτελούσε τη βάση του δυτικού πολιτισμού». Μάλιστα ο κ. Ρογκάκος πολύ σωστά σημειώνει ότι για παράδειγμα στον κινηματογράφο έκαναν αισθητή την παρουσία τους από τα πρώτα κιόλας βήματα του κινηματογράφου, όταν αναπτυσσόταν σε μαζική βιομηχανία της ψυχαγωγίας του 20ού και του 21ου αιώνα. Εξακολουθούν δε να απασχολούν σκηνοθέτες, με χαρακτηριστικό το παράδειγμα της ταινίας «Η σύγκρουση των Τιτάνων» (1981) που αναδιασκευάστηκε το 2010 ως «Τιτανομαχία».

Τα έργα που θα παρουσιαστούν στην Blender Gallery στόχο έχουν να αναδείξουν μια σύγχρονη εκδοχή των αρχετυπικών υβριδίων αλλά και προσφάτως επινοημένα υβρίδια εμπνευσμένα από το σημερινό κοινωνικό γίγνεσθαι. Οι δύο καλλιτέχνες επαναθεωρούν τη συγχρονικότητα μέσω κλασικών μύθων που παράγουν νέα στοιχεία κωμωδίας, σάτιρας, παρωδίας και φάρσας.

Ο Τζόνστον Φόστερ φέρνει μια απωλεσθείσα αίσθηση χειροτεχνίας στα γλυπτά του («Το κρανίο της μέδουσας», «Χρυσόμαλλον δέρας», «Πάντα χαμένος, ποτέ μόνος» κ.ά.), τα οποία αποτελούν αλληγορία για την επιβίωση και δημιουργούνται από απορριμμένα, αποβεβλημένα υλικά που ο καλλιτέχνης βρίσκει σκορπισμένα σε νησίδες αυτοκινητοδρόμων, πεταγμένα σε χωματέρες και εγκαταλελειμμένα σε σοκάκια.

Τα πολυμεσικά έργα του Διονυσίου Φραγκιά, ο οποίος γεννήθηκε το 1971 στην Κεφαλλονιά και σπούδασε στη Νέα Υόρκη («μαθητής» του Τζεφ Κουνς), είναι ελαιογραφίες πάνω σε διανοιγμένες επιφάνειες ή συναρμολογήσεις. Εργα όπως τα «Ο θάνατος του Χείρωνα – Χάμβι», «Σημαία» και «Αμνός» συνδυάζουν την πολιτιστική, κοινωνική και πολιτική εικονογραφία από διάφορες φάσεις της ανθρώπινης ιστορίας ώστε να σχολιάσουν τις κυκλικές και ανταγωνιστικές τάσεις της ανθρώπινης φύσης προς τη δημιουργία και την καταστροφή.

Σε συνδυασμό με την έκθεση στην Blender, ο Φόστερ δημιούργησε ένα γλυπτό που άρχισε στη Νέα Σκωτία, όπου ζει και εργάζεται, και ολοκληρώθηκε στην Αθήνα σχετικά με το θέμα του «Χρυσόμαλλου δέρατος», το οποίo προς το παρόν παρουσιάζεται στο ξενοδοχείο Intercontinetal (Αθήνα). Η κατασκευή του έργου αυτού έχει βιντεοσκοπηθεί από τη Red Bull Media House, ενώ πρόκειται να περιληφθεί σε μια σειρά ντοκιμαντέρ 10 επεισοδίων με τίτλο «Κατάσταση της τέχνης». Ενα σημαντικό έργο του Φραγκιά έχει συμπεριληφθεί στη συλλογή του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ. Και οι δύο καλλιτέχνες αντιπροσωπεύονται από τη RARE Gallery της Νέας Υόρκης.