«Θ’ ακούσουμε μόνο την ανασκαφέα και τα ευρήματά της. Σ΄αυτό το γεγονός που έχει παγκόσμια σημασία και φτάνει πολύ πέρα από τα στενά μας σύνορα οφείλουμε να είμαστε σοβαροί και λιγόλογοι». Τα παραπάνω δήλωσε ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς αναφερόμενος στην ανασκαφή της Αμφίπολης την οποία ως γνωστόν είχε επισκεφθεί και ο ίδιος τον περασμένο Αύγουστο. Οι δηλώσεις έγιναν στο περιθώριο εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο για τον επαναπατρισμό πολύτιμου βυζαντινού χειρογράφου της Ιεράς Μονής Διονυσίου του Αγίου Ορους από το αμερικανικό Μουσείο J.Paul Getty όπου φυλασσόταν.

Παραδίδοντας το χειρόγραφο στον ηγούμενο Πέτρο της Μονής, ο Πρωθυπουργός είπε ότι το γεγονός του επαναπατρισμού ύστερα από δεκαετίες του πολύτιμου κειμηλίου αποτελεί «χαρά για όλη την Ελλάδα» και ταυτόχρονα «ισχυρή μαρτυρία της πολιτιστικής παρακαταθήκης και της ορθόδοξης παράδοσης του Αγίου Ορους». Στη συνέχεια, ο κ. Σαμαράς αναφέρθηκε στον «συνεχή αγώνα» τον οποίο καταβάλλει το Υπουργείο Πολιτισμού για την επιστροφή των πολιτιστικών αγαθών της Ελλάδας που έχουν εξαχθεί παράνομα στο εξωτερικό. «Η προσπάθεια πρέπει να συνεχιστεί με αποκορύφωμα την συνένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα» είπε παρακάτω προσθέτοντας πως, για την παράνομη εξαγωγή των πολιτιστικών αγαθών της χώρας δεν ευθύνονται μόνο οι ξένοι αλλά και «ασυνείδητοι Ελληνες». Σ΄αυτή την κατεύθυνση «η συνεργασία ανάμεσα στο ΥΠΠΟΑ και στο Υπουργείο Δημόσιας Τάξης αποδίδει καρπούς» κατέληξε.

Το χειρόγραφο- το οποίο προτού επιστρέψει στην Ιερά Μονή Διονυσίου εκτίθεται στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο ως τις 30/10- απωλέσθη την άνοιξη του 1960, χωρίς όμως το συμβάν να γνωστοποιηθεί στις αρμόδιες Εφορείες Αρχαιοτήτων. Το 1983 αποκτήθηκε από το Μουσείο Jean Paul Getty στο Μαλιμπού της Καλιφόρνια. Εκεί εκτέθηκε, μελετήθηκε κι έγινε γνωστό στο κοινό ως Καινή Διαθήκη Ludwig II 4. Με αφορμή τη συνεργασία του Υπουργείου Πολιτισμού με το Μουσείο J. Paul Getty για την παρουσίαση της έκθεσης «From Heaven to Earth», ο αμερικανικός οργανισμός συναίνεσε στον επαναπατρισμό του χειρογράφου. «Πράξη πολιτισμού» χαρακτήρισε από την πλευρά του ο Υπουργός Πολιτισμού κ. Κ. Τασούλας την εξέλιξη αυτή στη διάρκεια της εκδήλωσης.

Το χειρόγραφο

Πρόκειται για έναν σημαντικό περγαμηνό κώδικα, Καινή Διαθήκη του έτους 1133. Το όνομα του βασικού γραφέα ήταν Θεόκτιστος. Η αντιγραφή και η εικονογράφηση του κώδικα ολοκληρώθηκε στην Κωνσταντινούπολη σε μια εποχή πλούσια σε παραγωγή πολυτελών χειρογράφων, τα οποία προορίζονταν συνήθως για μέλη της αυτοκρατορικής οικογένειας των Κομνηνών, ή για μεγάλα μοναστήρια της Πόλης.

Διασώζει 12 κοσμημένους κανόνες αντιστοιχίας των Ευαγγελίων, έξι διακοσμητικά επίτιτλα και τέσσερις ολοσέλιδες μικρογραφίες με πορτραίτα των Ευαγγελιστών. Μια πέμπτη ολοσέλιδη μικρογραφία, με προτομές των 12 Αποστόλων, είχε αποσπασθεί και περιέλθει στη Συλλογή Π. Κανελλοπούλου, στην Αθήνα. Φυλασσόταν μέχρι πρόσφατα στο Μουσείο Π.& Αλ. Κανελλοπούλου και σήμερα συνεκτίθεται με το κυρίως χειρόγραφο στο Βυζαντινό Μουσείο.