Με το σύνθημα «60 χρόνια Υπόγειο –30 χρόνια Φρυνίχου» το Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν μπαίνει σε μια επετειακή χρονιά αλλά, κυρίως, σε μια νέα εποχή: Από την 1η Σεπτεμβρίου 2014 στην καλλιτεχνική διεύθυνση βρίσκεται η Μαριάννα Κάλμπαρη, γέννημα θρέμμα του Τέχνης και η πρώτη γυναίκα που αναλαμβάνει αυτό το πόστο. Στα 43 της χρόνια η ηθοποιός, σκηνοθέτρια και συγγραφέας καλείται να διοικήσει έναν ιστορικό θεατρικό οργανισμό 72 ετών… Το μεσημέρι της Δευτέρας στο θέατρο της οδού Φρυνίχου ανακοίνωσε το ρεπερτόριο της σεζόν 2014-2015, το πρώτο της δικής της θητείας και της νέας εποχής που στοχεύει να σηματοδοτήσει.
Περισσότερες από είκοσι θα είναι οι παραγωγές / δράσεις που θα συμπεριληφθούν στο πρόγραμμα της χρονιάς, με τη μερίδα του λέοντος να είναι αφιερωμένη, όπως είναι αναμενόμενο, στις θεατρικές παραστάσεις -, ενώ αναμένονται και ανακοινώσεις-έκπληξη! Παράλληλα θα πραγματοποιηθούν αναλόγια, ενώ ένα ειδικό κομμάτι αφορά το διπλό επετειακό πρόγραμμα που έχουν αναλάβει ο Κωστής Καπελώνης («Υπόγειο στο φως») και ο Πλάτων Μαυρομούστακος (συναυλίες, προβολές, ομιλίες).
Για να συναντηθούν στο Υπόγειο και στη Φρυνίχου παλαιοί αλλά κυρίως νέοι δημιουργοί που, αν και μοιράζονται ένα κοινό στίγμα, δεν έχουν ξαναβρεθεί κάτω από την ίδια στέγη, η Μαριάννα Κάλμπαρη έστησε ένα πρόγραμμα που πατάει στις ρίζες και στοχεύει στην ανανέωση. Το ελληνικό – νεοελληνικό έργο παραμένει ψηλά στις επιλογές, το σύγχρονο αλλά και το κλασικό του παγκόσμιου ρεπερτορίου δεν θα υπολείπονται. Ηθοποιοί, σκηνοθέτες, συγγραφείς, μουσικοί, σκηνογράφοι ενώνουν τις δυνάμεις τους σε ένα κάλεσμα που αισιοδοξεί να περάσει το Θέατρο Τέχνης στη νέα εποχή, στον 21ο αιώνα…
Ενδεικτικά: Ο Νίκος Μαστοράκης θα ανεβάσει την «Ανταλλαγή» του Πολ Κλοντέλ με τους Ολια Λαζαρίδου, Νίκο Αλεξίου, Ιωάννα Παππά, Γιάννη Παπαδόπουλο (Υπόγειο, πρεμιέρα στα τέλη Ιανουαρίου 2015).
Η ομάδα των Blitz προτείνει τον δικό της «Θείο Βάνια» του Αντον Τσέχοφ με τον τίτλο «Vanya –δέκα χρόνια μετά». Δέκα χρόνια μετά το τέλος του έργου αλλά και δέκα χρόνια μετά την ίδρυση της δικής τους θεατρικής ομάδας. Ο Βάνια, η Σόνια, η Ελένα και ο Αστρόφ θα μιλήσουν «για την ιστορία των τσεχοφικών ηρώων που κουράστηκαν ύστερα από εκατό χρόνια θαυμασμού…» (Φρυνίχου, τέλη Νοεμβρίου 2014).
Η Αντζελα Μπρούσκου σκηνοθετεί για πρώτη φορά στο Θέατρο Τέχνης, του οποίου είναι απόφοιτη: «Τρελό αίμα» του Παντελή Πρεβελάκη (Υπόγειο, μετά το Πάσχα).
Πλάι στην Παιδική Σκηνή που πολλαπλασιάζει τις δράσεις της, ιδρύεται Εφηβική Σκηνή: Κατόπιν παραγγελίας γράφτηκε και θα παιχθεί ελληνικό έργο από τον Ανδρέα Φλουράκη.
Αντλώντας δυνάμεις από τη φράση του Κουν «κάνουμε θέατρο για την ψυχή μας», και με περιορισμένα τα οικονομικά στα ταμεία, το Θέατρο Τέχνης, μέσω της νέας καλλιτεχνικής διευθύντριάς του, θα αναζητήσει και νέους πόρους. Η έκκληση στην ιδιωτική πρωτοβουλία, η αναζήτηση χορηγών, αποτελεί προτεραιότητα και σε αυτή την κατεύθυνση ξέρουν όλοι εκεί στο Θέατρο Τέχνης ότι τους περιμένει πολλή δουλειά.
Το Θέατρο Τέχνης ιδρύθηκε το 1942 από τον Κάρολο Κουν. Από το 1954 στεγάζεται στο Υπόγειο του Ορφέα (60 χρόνια) και από το 1985 μοιράζεται και στη δεύτερη σκηνή του στην οδό Φρυνίχου, στην Πλάκα (30 χρόνια). Συνομήλικη του θεάτρου είναι η Δραματική Σχολή του, που σήμερα στεγάζεται στην οδό Ιπποκράτους.
Από τις 14 Φεβρουαρίου του 1987, ημερομηνία θανάτου του Καρόλου Κουν, το Θέατρο Τέχνης, αν και συνέχισε να λειτουργεί, βρέθηκε, μέσα στα χρόνια που ακολούθησαν, ενώπιον ποικίλων προβλημάτων. Και αν το οικονομικό ζήτημα έπαιξε καθοριστικό ρόλο (σταδιακή μείωση και διακοπή κρατικής επιχορήγησης –έλλειψη χορηγών –περιορισμός εσόδων από εισιτήρια), διόλου αμελητέος δεν ήταν ο ρόλος των σχέσεων ανάμεσα στους μαθητές-διαδόχους του Δασκάλου: διαφωνίες, αντιπαραθέσεις και αποχωρήσεις επιβεβαίωσαν το μεγάλο κενό που άφησε ο Κουν καθώς και τη δυσκολία συνέχισης του έργου του. «Ποιο είναι το στίγμα, ο χαρακτήρας του Θεάτρου Τέχνης χωρίς τον Κουν;» παρέμενε –και παραμένει ίσως –το ερώτημα, μαζί με την απορία αν «μπορεί να συνεχίσει χωρίς τον ιδρυτή του».
Στο πνεύμα του Καρόλου Κουν
Ο θάνατος του Μίμη Κουγιουμτζή, την 1η Μαρτίου του 2004, και του Γιώργου Λαζάνη, στις 5 Δεκεμβρίου του 2006, αφού είχαν ήδη αποχωρήσει κορυφαία στελέχη, με προεξάρχουσα τη Ρένη Πιττακή, οδήγησε το Θέατρο Τέχνης σε μια νέα εποχή. Προτού πεθάνει ο Λαζάνης είχε ήδη επιλέξει τον Διαγόρα Χρονόπουλο. Σε έναν συμβουλευτικό ρόλο στην αρχή, ο σκηνοθέτης γρήγορα έγινε το ισχυρό πρόσωπο στις δύο σκηνές που ίδρυσε ο Κουν και από το 2005 ο επίσημος επικεφαλής τους. Κατάφερε άλλωστε τα χρέη, που τότε ξεπερνούσαν το μισό εκατομμύριο ευρώ, σήμερα να αποτελούν παρελθόν. Και όπως έχει κατά καιρούς δηλώσει ο ίδιος ο απελθών καλλιτεχνικός διευθυντής, «το θέατρο δεν χρωστάει πουθενά και σε κανέναν».
Δική του πρόταση ήταν η Μαριάννα Κάλμπαρη, που έγινε αποδεκτή παμψηφεί από το ΔΣ του Θεάτρου Τέχνης. Είναι απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του, έχει σπουδάσει Φιλολογία και Επικοινωνία στη Σορβόννη, ενώ παράλληλα έχει διδαχτεί υποκριτική στο στούντιο του Ανδρέα Βουτσινά και σκηνοθεσία στο Charpentier Art Studio –και τα δύο στο Παρίσι.
Αν και δεν γνώρισε τον Κάρολο Κουν, η Κάλμπαρη πρόλαβε να δει έργα με τη δική του υπογραφή. Μπολιάστηκε με το πνεύμα και τις απόψεις του μέσα από τους δασκάλους της, που δεν ήταν άλλοι από τους αγαπημένους μαθητές του, τον Κουγιουμτζή και τον Λαζάνη. Τα χρόνια που φοιτούσε στη Σχολή, στην οποία σήμερα διδάσκει, συμμετείχε σε παραστάσεις, ενώ στη συνέχεια παρέμεινε στο Τέχνης, υπηρετώντας το από όλα τα πόστα… Παντρεμένη με τον ηθοποιό Διαμαντή Καραναστάση –έχει δύο μικρά παιδιά-, η Μαριάννα Κάλμπαρη βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπη με μια μεγάλη πρόκληση. Να ανανεώσει ένα θέατρο που έχει γράψει ιστορία στη χώρα μας, με ένα παρελθόν πολύ ισχυρότερο του παρόντος…
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
