«Αν ακούτε φωνές μην ανησυχείτε, δεν είστε ο μόνος»

Εχει καθιερωθεί ως μία από τις μεγάλες γιορτές του βιβλίου, μια ευκαιρία χαλάρωσης και διασκέδασης στο κλείσιμο της εκδοτικής χρονιάς και πριν από την έναρξη της νέας σεζόν με την απαιτητική Εκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης, τα διεθνή βραβεία και το φρενήρες εκδοτικά διάστημα ως τα Χριστούγεννα. Δύο εβδομάδες του Αυγούστου, με αναγνώσεις, συζητήσεις, βιβλιοπαρουσιάσεις, ανταλλαγές ιδεών, συναναστροφές και πάρτι στο μαγευτικό Εδιμβούργο, στην εποχή που είναι στα καλύτερά του. Στο εφετινό 31ο Διεθνές Φεστιβάλ Βιβλίου του Εδιμβούργου, σε διάρκεια 17 ημερών, από τις 9 ως τις 25 Αυγούστου, 800 συγγραφείς από 47 χώρες παρουσίασαν τα νέα βιβλία τους, έδωσαν διαλέξεις και συνομίλησαν με αναγνώστες.

Ο νομπελίστας οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτζ έδωσε διάλεξη για την οποία εξαντλήθηκαν όλα τα εισιτήρια, ο Χαρούκι Μουρακάμι παρουσίασε την αγγλική έκδοση του νέου βιβλίου του και εξομολογήθηκε ότι όνειρο της ζωής του είναι να μπορέσει να καθήσει στον πάτο ενός πηγαδιού, η Τζ. Κ. Ρόουλινγκ παρουσίασε την πακιστανή ακτιβίστρια μαθήτρια Μαλάλα. Εκεί βρέθηκαν ο Ρ. Ρ. Μάρτιν, ο συγγραφέας του Game of Thrones, η κάτοχος του τελευταίου Man Booker International Λίντια Ντέιβις, η Ζέιντι Σμιθ, η Χίλαρι Μαντέλ, όπως και ο Μάρτιν Εϊμις, ο Σάιμον Αρμιτάζ, η Εστερ Φρόιντ, ο Γουίλ Σελφ, η Εϊμι Μπλουμ και άλλοι, που παρουσίασαν τα νέα βιβλία τους, και 47 πρωτοεμφανιζόμενοι συγγραφείς που συστήθηκαν στο κοινό.

Μια σειρά συζητήσεων για το μέλλον της Σκωτίας, με τον υπουργό Σκωτίας Αλεξ Σάλμοντ και τον πρώην πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου Γκόρντον Μπράουν και σειρά συζητήσεων για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της Μέσης Ανατολής με συγγραφείς από το Ιράν, το Ιράκ, την Τουρκία και την Αίγυπτο ήταν από τις ενδιαφέρουσες θεματικές του φεστιβάλ.

Κεντρική θέση είχε η θεματική «Ακούω φωνές» με σειρά συζητήσεων που διερεύνησαν την ιατρική, την ιστορική, την πνευματική, την ανθρωπολογική και τη λογοτεχνική πλευρά αυτού του φαινομένου. Σε συνεργασία με το πρόγραμμα «Hearing the Voice» του Πανεπιστημίου του Ντάραμ, λογοτέχνες, συγγραφείς και άνθρωποι που «ακούνε φωνές» μίλησαν για τους εσωτερικούς μονολόγους με τον εαυτό μας και με φανταστικούς φίλους και για τις φωνές των λογοτεχνικών χαρακτήρων.

Αν ακούτε φωνές μην ανησυχείτε, δεν είστε ο μόνος, υποστήριξαν οι υπεύθυνοι του προγράμματος. Σε πολλούς ανθρώπους οι φωνές αυτές επιδρούν θετικά, παρέχουν στήριξη και ενθάρρυνση.

Οσο για τους συγγραφείς, στα πρώτα στάδια της καριέρας τους συνομιλούν εσωτερικά με μια φωνή που είναι άμεση, προσωπική, έχει συνοχή. Συνδιαλέγονται με αυτή τη φωνή όταν είναι αναστατωμένοι και αβέβαιοι για τη θέση τους στον κόσμο. Καθώς η καριέρα τους εξελίσσεται, αυτή η εσωτερική φωνή αποκτά πολυφωνικότητα, διαφοροποιείται σε σχέση με τον δικό τους λόγο, μπολιάζεται με φανταστικά στοιχεία, ενσωματώνει άλλες φωνές από την καθημερινή τους εμπειρία ή τα διαβάσματά τους. Ο Ντίκενς έγραφε σε επιστολές του ότι τις ιστορίες του τις υπαγόρευαν εσωτερικές φωνές, τις οποίες απέδιδε με καταπληκτικές μιμήσεις στις δημόσιες αναγνώσεις των έργων του όπως μαρτυρούν δημοσιεύματα στον Τύπο της εποχής του, και τη Βιρτζίνια Γουλφ στοίχειωναν φωνές που δεν μπορούσε να διακρίνει από τις πραγματικές.

Πώς θα ακούγονταν αυτές οι εσωτερικές φωνές αν εκφέρονταν δυνατά; Οπως ο λόγος των χαρακτήρων του Σάμιουελ Μπέκετ, αποκάλυψαν οι ερευνητές στο Εδιμβούργο, ο οποίος με πολλή ευαισθησία και οξυδέρκεια απέδωσε τους διαλόγους που συνηθίζουμε να κάνουμε με τον εαυτό μας.