Δεκατέσσερις φωτογραφίες του Ρίτσαρντ Αβεντον, του φωτογράφου ο οποίος με τη δουλειά του στη μόδα και στο πορτρέτο «συνέβαλε στον καθορισμό της αμερικανικής εικόνας γύρω από το στυλ, την ομορφιά και την κουλτούρα τα τελευταία 50 χρόνια», όπως χαρακτηριστικά ανέφεραν οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης» μετά τον θάνατό του, το 2004, παρουσιάζει η γκαλερί Gagosian της Αθήνας (Μέρλιν 3). Η εν λόγω έκθεση, που εγκαινιάζεται στις 20 Μαΐου και θα διαρκέσει ως τις 25 Ιουλίου, περιλαμβάνει δύο ενότητες: καλλιτέχνες και γυναίκες εν κινήσει.
Ο Αβεντον με τη δουλειά του κατήργησε τους θεματικούς διαχωρισμούς στη φωτογραφία καλύπτοντας ένα εντυπωσιακό φάσμα: από πρόσωπα επώνυμα ή ανώνυμα ως και ιστορικές στιγμές, όπως το Κίνημα για τα Πολιτικά Δικαιώματα του Ανθρώπου στην Αμερική και η πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Από τη δεκαετία του 1940, που ξεκίνησε την καριέρα του ως φωτογράφος μόδας, έγινε γνωστός για τον χαρακτηριστικό τρόπο του με τον οποίο μεταμόρφωνε τις γυναίκες αποτυπώνοντάς τες στο χαρτί. «Πιο πολύ ως επιμελητής λειτουργώ. Με άλλα λόγια, μπορώ να κάνω τους ανθρώπους ν’ ανοιχτούν, όπως περίπου κάνει ο σκηνοθέτης με έναν ηθοποιό. Μπορώ να τους βάλω στη διαδικασία της δημιουργικής δουλειάς» έλεγε ο ίδιος.
Καριέρα και οικογενειακές καταβολές


Ο Αβεντον γεννήθηκε στις 15 Μαΐου 1923 στη Νέα Υόρκη και ήταν παιδί εβραϊκής οικογένειας. Ο πατέρας του, μετανάστης γεννημένος στη Ρωσία, ασχολήθηκε με το ένδυμα και κατάφερε ν’ αποκτήσει τη δική του επιχείρηση στην Πέμπτη Λεωφόρο. Η μητέρα του ασχολούνταν επίσης με το ένδυμα και ενθάρρυνε το ενδιαφέρον του γιου της για τη μόδα και την τέχνη. Η περιέργειά του για τη φωτογραφία εκδηλώθηκε στην αρχή της εφηβείας του: η οικογενειακή φωτογραφική μηχανή τον βοηθούσε όχι μόνο ν’ απαθανατίζει «στιγμές», γνωρίζοντας με τον τρόπο αυτόν τον κόσμο, αλλά ήταν κι ένας τρόπος ν’ αντιμετωπίζει τις δυσκολίες της προσωπικής του ζωής και του περιβάλλοντός του: τον πατέρα του, για παράδειγμα, έναν άνθρωπο αυστηρών και άτεγκτων αρχών ο οποίος πίστευε ότι η σωματική ρώμη, η παιδεία και τα χρήματα αποτελούν εγγύηση για μια άνετη ζωή.
Η πρώτη μούσα του Αβεντον ήταν η μικρότερη αδελφή του Λουίζ, η οποία όμως στην εφηβεία της παρουσίασε σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα και κατέληξε να πάσχει από σχιζοφρένεια. Οι επιρροές αυτές διαμόρφωσαν την προσωπικότητα αλλά και την καριέρα του: συχνά αναζητούσε την τραγική ομορφιά στις φωτογραφίες του…
O Aβεντον άρχισε την καριέρα του ως επαγγελματίας φωτογράφος το 1942 στο Τμήμα Φωτογραφίας του Εμπορικού Ναυτικού των ΗΠΑ. Τρία χρόνια αργότερα, εγκαινίασε τη συνεργασία του με το «Harper’s Bazaar», αλλά όταν η θρυλική Νταϊάνα Βρίλαντ εγκατέλειψε το περιοδικό για τη «Vogue», την ακολούθησε κι εκείνος κι έμεινε εκεί ως το 1988. Απέσπασε σημαντικά βραβεία, ενώ υπήρξε ο μοναδικός φωτογράφος για τον οποίο το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης διοργάνωσε δύο μεγάλες εκθέσεις το 1978 και το 2002. Το 2007 μια αναδρομική έκθεση που διοργάνωσε το Louisiana Museum of Modern Art στη Δανία περιόδευσε σε Ευρώπη (Μιλάνο, Παρίσι, Βερολίνο, Αμστερνταμ) και ΗΠΑ. Ο Αβεντον ίδρυσε ο ομώνυμο ίδρυμα στη Νέα Υόρκη όπου φιλοξενούνται οι φωτογραφίες του, τα αρνητικά, οι δημοσιεύσεις, τα έγγραφα και όλο το αρχειακό του υλικό.
Στα πορτρέτα του με σημαντικά πρόσωπα από τον χώρο του πολιτισμού, ο Αβεντον κατάφερε ν’ αποτυπώσει το δημιουργικό πνεύμα ολόκληρων δεκαετιών. Χαρακτηριστική μεταξύ των φωτογραφιών τής εν λόγω κατηγορίας, αυτή με το χέρι του Χένρι Μουρ, η οποία αναδεικνύει την πεμπτουσία της ύπαρξης του διάσημου γλύπτη…

HeliosPlus