Tα τελευταία 40 περίπου χρόνια το πολυσυζητημένο «El Sistema» είναι το καμάρι της Βενεζουέλας. Το πρότυπο σύστημα εκπαίδευσης που εγκαινίασε το 1975 ο Χοσέ Αντόνιο Αμπρέου όχι μόνο κατάφερε να συστήσει τη μουσική σε εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά προερχόμενα από τις πλέον υποβαθμισμένες περιοχές της χώρας προσφέροντάς τους διέξοδο από τη βία, τη φτώχεια και την εγκληματικότητα, αλλά αποτέλεσε και «πυξίδα» για την οργάνωση αντίστοιχων πρότζεκτ στο εξωτερικό.
Προσφάτως, ωστόσο, το «El Sistema» φαίνεται πως βρίσκεται στη μέση μιας έντονης αντιπαράθεσης ανάμεσα στους θιασώτες και τους αντιπάλους του καθεστώτος της χώρας. Το πιο πρόσφατο επεισόδιο στο «σίριαλ» που βρίσκεται εν εξελίξει εδώ και αρκετό καιρό ήταν ο εορτασμός της διπλής επετείου των 39 χρόνων από τη «γέννηση» του «El Sistema» και των 200 χρόνων από τη Μάχη της Νίκης, ακρογωνιαίου λίθου στον αγώνα της Βενεζουέλας για Ανεξαρτησία στις 12 Φεβρουαρίου.
Εν προκειμένω στο στόχαστρο βρέθηκε το διασημότερο «τέκνο» του «El Sistema», ο 32χρονος, σήμερα, σουπερστάρ του πόντιουμ Γκουστάβο Ντουνταμέλ ο οποίος διαγράφει διεθνή καριέρα και ωστόσο βρέθηκε στη χώρα του προκειμένου να συμμετάσχει στις εορταστικές εκδηλώσεις τις οποίες παρακολούθησε και ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Νικόλας Μαντούρο. Την ίδια εκείνη ημέρα, λοιπόν, τα βίαια επεισόδια που ξέσπασαν αφήνοντας πίσω τους τρεις νεκρούς έφεραν τον νεαρό μαέστρο αντιμέτωπο με οξεία κριτική στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Υπερασπιζόμενος τον εαυτό του ο ίδιος την επομένη δικαιολόγησε την εμφάνισή του δηλώνοντας πως τόσο αυτός όσο και οι υπόλοιποι μουσικοί έπαιξαν για την «ειρήνη, την αγάπη και την ενότητα…» .
«Κάνε κάτι για την πατρίδα μας»


Οι οπαδοί της αντιπολίτευσης υποστήριξαν πως οι ειρηνικές εκδηλώσεις διαμαρτυρίας που οργάνωσαν φοιτητές της χώρας προκειμένου να διαδηλώσουν εναντίον του υψηλού πληθωρισμού και της εγκληματικότητας αμαυρώθηκαν όταν υποστηρικτές του καθεστώτος άνοιξαν πυρ εναντίον τους προκαλώντας χάος και τρόμο. Από την πλευρά τους κυβερνητικοί αξιωματούχοι δήλωσαν πως οι ταραξίες ήταν οι διαδηλωτές…
Στο πλαίσιο αυτό, η αυτοεξόριστη πιανίστρια από τη Βενεζουέλα Γκαμπριέλα Μοντέρο δημοσίευσε στη σελίδα της στο Facebook ανοιχτή επιστολή προς τον Ντουνταμέλ ασκώντας του κριτική και υποστηρίζοντας πως ο νεαρός μαέστρος φαίνεται να αγνοεί το γεγονός ότι το El Sistema λειτουργεί πλέον σε «συνθήκες τοξικές», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε η συμπατριώτισσά του. «Στις 12 Φεβρουαρίου περάσαμε τα όρια ως έθνος όταν μια ειρηνική διαμαρτυρία πνίγηκε στο αίμα από την ίδια οργανωμένη συμμορία η οποία έχει σκοτώσει τόσους ανθρώπους τα τελευταία χρόνια και υποστηρίζεται από την κυβέρνηση» έγραψε η Μοντέρο. «Εχεις τη δύναμη να διαφοροποιήσεις σημαντικά την κατάσταση στην πατρίδα μας. Σε παρακαλώ χρησιμοποίησέ τη…».
«Η μουσική είναι ειρηνική γλώσσα»


Από την πλευρά του ο Ντουνταμέλ σχολίασε τα γεγονότα ως εξής: «Η μουσική μας είναι μια παγκόσμια ειρηνική γλώσσα και γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο εκφράζουμε τη λύπη μας για τα γεγονότα της 12ης Φεβρουαρίου. Με τα μουσικά όργανα στα χέρια λέμε «όχι» στη βία και ένα τεράστιο, εκκωφαντικό «ναι» στην ειρήνη…».
Παρά τις απαιτητικές διεθνείς του υποχρεώσεις –είναι μουσικός διευθυντής της Φιλαρμονικής του Λος Αντζελες και τακτικός προσκεκλημένος μερικών από τα διασημότερα σύνολα στον κόσμο -, ο Ντουνταμέλ διευθύνει ακόμη και σήμερα συχνά την κρατικοδίαιτη Ορχήστρα Νέων «Σιμόν Μπολίβαρ» από τους κόλπους της οποίας, άλλωστε, αναδείχθηκε και ο ίδιος: το εν λόγω ημιεπαγγελματικό σύνολο καθώς και το «δίδυμό» του, η Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα Νέων, αποτέλεσαν τη ραχοκοκαλιά του «El Sistema». Την ίδια ορχήστρα διηύθυνε, άλλωστε, ο Ντουνταμέλ και στη διάρκεια της επικήδειας τελετής για τον πρώην πρόεδρο της χώρας Ούγκο Τσάβες ακυρώνοντας προγραμματισμένη συναυλία στο Λος Αντζελες, γεγονός για το οποίο, πάντως, η διοίκηση της ορχήστρας των ΗΠΑ εξέφρασε την κατανόηση και την υποστήριξή της στην απόφασή του.

Δημοσιεύτηκε στο Helios Plus στις 17 Φεβρουαρίου 2014

HeliosPlus