Δυστυχώς δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη έρευνα για να καταλήξει κάποιος στο αυτονόητο: η ποπ μουσική διανύει τη μεγαλύτερη κρίση από ποτέ. Και ακόμη πιο πέρα, ότι η εφετινή χρονιά είναι πιθανότατα η χειρότερη που έχουμε βιώσει από το 1955 και την έκρηξη του ροκ. Τρεις φορές κάτι σκίρτησε μέσα μου το 2013. Η πρώτη, άμα τη ανακοινώσει του πρώτου μετά από δέκα χρόνια άλμπουμ του Ντέιβιντ Μπάουι, η δεύτερη με την κυκλοφορία της εξαιρετικά εύστοχης νέας δουλειάς των Daft Punk και η τρίτη με την ακρόαση του νέου τραγουδιού των Arcade Fire, «Reflektor».
Και οι τρεις όμως περιπτώσεις σε καμία περίπτωση δεν αναδεικνύουν το νέο, κάποια τάση ή τέλος πάντων μια πρόταση-ογκόλιθο, ικανή να ταράξει τα λιμνάζοντα νερά. Πήγα λοιπόν έτσι από περιέργεια κάποια χρόνια πίσω, συγκεκριμένα 29: στο 1984, στα μέσα μιας δεκαετίας που τόσα τής έχουν προσάψει –επειδή υποτίθεται ότι δεν προέταξε τη μουσική αλλά το lifestyle -, για να θυμηθώ κάποια από τα άλμπουμ που κυκλοφόρησαν τότε.
Το αποτέλεσμα ήταν ακόμη πιο αποκαρδιωτικό, καθώς τονίζει περισσότερο τα όσα πιστεύω. Μερικά μόνο παραδείγματα: Prince and the Revolution – «Purple Rain», The Smiths – «The Smiths», Echo And The Bunnymen – «Ocean Rain», Cocteau Twins – «Treasure», David Sylvian – «Brilliant Trees», Talking Heads – «Stop Making Sense», Depeche Mode – «Some Great Reward», U2 – «The Unforgettable Fire», Pretenders – «Learning To Crawl», Σαντέ – «Diamond Life», Μπρους Σπρίνγκστιν – «Born In The USΑ», Μαντόνα – «Like A Virgin»… Ή ακόμη, το «Make It Big» των Wham!. Τέτοιας ποιότητας και βαρύτητας άλμπουμ δεν έχουν βγει σε ολόκληρη την τελευταία δεκαετία που διανύουμε –όχι μέσα σε μια χρονιά.
Μα, θα πει κάποιος, οι εποχές αλλάζουν, το μουσικό λεξιλόγιο το ίδιο. Βεβαίως, υπάρχουν κάποιες σταθερές που μένουν. Εχουν αρχίσει να γίνονται πλέον πολλά τα χρόνια χωρίς ούτε ένα νέο μουσικό κίνημα στον ορίζοντα. Να θυμίσω ότι στη δεκαετία του ’90 κυριάρχησαν όχι ένα αλλά πέντε: τριπ-χοπ, γκραντζ, μπρίτποπ, ηλεκτρόνικα και χιπ-χοπ. Πολύ σημαντικό επίσης έλλειμμα εμφανίζεται όσον αφορά τις σημαντικές μονάδες στη μουσική. Αν εξαιρέσουμε τον Κάνιε Γουέστ, στο νέο μιλένιουμ λίγα είναι τα πρόσωπα που έχουν ξεχωρίσει. Δεν είναι τυχαίο πως για το 2011 καλύτερο άλμπουμ της χρονιάς από τα περισσότερα έντυπα ψηφίστηκε εκείνο της Πι Τζέι Χάρβεϊ ενώ για το 2012 κονταροχτυπήθηκαν ο Λέοναρντ Κοέν με τον Μπομπ Ντίλαν. Και το χειρότερο: σπανίζουν πλέον τα άλμπουμ-σταθμοί, όπως συνηθίζαμε να τα λέμε κάποτε, άλμπουμ τα οποία να γίνονται «αλφαβητάρι» για τις επόμενες γενιές.
Περιμένοντας τους Arcade Fire


Βεβαίως, μέσα στο 2013 έχουν κυκλοφορήσει μερικές πολύ ενδιαφέρουσες δουλειές ενώ αναμένεται, κατά τη διάρκεια της χριστουγεννιάτικης αγοράς, να υπάρξουν αρκετές ακόμη. Πολύ καλό ήταν το τρίτο άλμπουμ των Vampire Weekend με το οποίο οι αμερικανοί ρόκερ πέτυχαν κάτι ιδιαιτέρως δύσκολο: να κάνουν τα δύο πρώτα, εξαιρετικά άλμπουμ τους, να μοιάζουν ως… το όχημα που θα τους μετέφερε ως εδώ. Ούτε οι Pet Shop Boys τα πήγαν άσχημα με το «Electric», το καλύτερο άλμπουμ τους εδώ και πολύ καιρό. Ο Ντέιβιντ Μπάουι, από την άλλη, μπορεί να μας άφησε σε αγωνία, αλλά επέστρεψε πολύ δυναμικά με ένα άλμπουμ που προσφέρει μικρές δόσεις από όλα τα σπουδαία που έφτιαξε στο παρελθόν.
Κατά τη γνώμη μου, το σπουδαιότερο άλμπουμ που κυκλοφόρησε μέσα στο 2013 ως τώρα είναι το «Random Access Memories» των Daft Punk. Και αυτό όχι τόσο λόγω της υπέροχης «επιστροφής στο μέλλον» που επιχείρησαν με τις ντίσκο αναφορές τους, αλλά γιατί κατάφεραν κάτι εξαιρετικά σπάνιο πλέον: να συνδυάσουν υψηλή ποιότητα με τεράστια εμπορικότητα. Κάτι δηλαδή που σε παλαιότερες δεκαετίες συνέβαινε τουλάχιστον μία φορά τον μήνα…
Ο Κάνιε Γουέστ, με τη σειρά του, έκανε μια επίδειξη δύναμης λέγοντάς μας με τον πιο βροντερό τρόπο ότι ήρθε για να μείνει. Δεν είμαι σίγουρος αν πρόκειται για τον μουσικό του 21ου αιώνα, όπως έχει κατά κόρον γραφτεί, μπορώ να πω όμως ότι είναι εξαιρετικά έξυπνος και έχει την ευφυΐα να εξελίσσει το χιπ-χοπ δημιουργώντας ένα δικό του μοναδικό υβρίδιο που μοιάζει να περιέχει τα πάντα. Δεν απομένει παρά να περιμένουμε την εξέλιξή του.
Οσο για τον Τζέιμς Μπλέικ, αυτό το μελαγχολικό παιδί από την Αγγλία, επέστρεψε με τις υπέροχες μινιμαλιστικές cyber-pop βινιέτες του και ένα «δύσκολο» δεύτερο άλμπουμ επιτρέποντάς μας να ελπίζουμε για ακόμη πιο σπουδαία. Καλό ήταν επίσης το «Trouble Will Find Me» των National, όχι όμως το άλμπουμ που θα τους απογείωνε. Φυσικά, ιδιαίτερη θέση στη λίστα έχει το «Push The Sky Away» του Νικ Κέιβ με το οποίο ο Αυστραλός μπαίνει στο πάνθεον εκείνων που δεν έχουν κυκλοφορήσει στην καριέρα τους κάτι λιγότερο από πολύ καλό. Τέλος, ο Ελβις Κοστέλο με τους Roots, ο Μαρκ Λάνεγκαν, οι Arctic Monkeys, ο Μπιλ Κάλαχαν, ο Τζάστιν Τίμπερλεϊκ και η Τζανέλ Μοναέ είναι μερικοί ακόμη από αυτούς που ομόρφυναν τη χρονιά.
Η μεγάλη ελπίδα, φυσικά, του 2013 είναι οι Arcade Fire και το πολυαναμενόμενο τέταρτο άλμπουμ τους, «Reflektor»: αν κινείται στο ίδιο υψηλό επίπεδο με το ομώνυμο τραγούδι, θα μιλάμε για τον δίσκο της χρονιάς.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ