Μια πολύ ζεστή βραδιά, χθες Τρίτη 30 Ιουλίου, δεν εμπόδισε ένα πλήθος θαυμαστών του συγγραφέα Πέτρου Μάρκαρη να έρθουν να τον ακούσουν να παρουσιάζει στον κήπο των εκδόσεων Γαβριηλίδη το νέο του βιβλίο «Η Αθήνα μιας διαδρομής». Σε μεγάλη ρέντα ο Πέτρος Μάρκαρης μίλησε για την Αθήνα ως παλιός κάτοικος, ως εραστής της πόλης, ως κοινωνιολόγος, πολεοδόμος και συγγραφέας. Οπως εξήγησε το βιβλίο του είναι μια διαδρομή με τον Ηλεκτρικό σε κάθε στάση του οποίου κατέβαινε, περπάταγε τα γύρω στενά ή τις λεωφόρους και σχολίαζε. Εχοντας ζήσει χρόνια στην πόλη κάθε στάση ήταν και μια αναδρομή στο παρελθόν, μια συγκριτική ματιά.


Διάλεξε τον Ηλεκτρικό γιατί όπως είπε «έχει μια μοναδικότητα καθώς διασχίζει όλη την Αθήνα και αποκαλύπτει την πλήρη διαστρωμάτωση της πόλης. Αρχίζει από τις ναυτικές και εργατικές συνοικίες του Πειραιά , φτάνει στο κέντρο της, που είναι η Ομόνοια, και από εκεί διασχίζει τις μικροαστικές συνοικίες για να φτάσει στα ακριβά προάστια, στο Μαρούσι και την Κηφισιά». Εικοσιτέσσερις σταθμοί και μια ώρα φτάνουν για να κάνεις τη διαδρομή αλλά όχι όπως την έκανε ο Μάρκαρης, ο οποίος επέμενε να κατεβαίνει σε κάθε στάση και να κάνει επιτόπια «έρευνα».
Από τα σουλάτσα αυτά κράτησε πράγματα που αγάπησε, επεσήμανε άλλα που έλειψαν και καταστράφηκαν, κάποια που μεταβλήθηκαν –συνήθως σε κάτι εκτρωματικό –και κάποια που έμειναν απείρακτα στο πέρασμα του χρόνου και ακόμα και σήμερα σε εκπλήττουν. Ενα μικρό κηπάκι σε ένα αδιέξοδο, κάποια σπίτια ανέπαφα και καλοδιατηρημένα, ένας δρόμος με κλειστά μαγαζιά αλλά γεμάτος ομορφιά. Πιο πολύ δήλωσε ότι του αρέσουν οι μικροαστικές συνοικίες στα Κάτω Πατήσια, τον Αγιο Νικόλαο, την Αττική. Αλλά η αγάπη του είναι η Νέα Ιωνία.
Αναφέρθηκε στα σπίτια που ζουν ακόμα στην οδό Σολωμού, στην οδό Βλαχάβα, στη Νυμφαίων, στη Ρόδου. Βαμμένα και φροντισμένα τα σπίτια της πρώτης γενιάς των προσφύγων περιμένουν κάποιον υπουργό να τα σώσει, όπως η Μελίνα έσωσε τα βαυαρικά σπίτια του Θησείου.
Η αναφορά στις παλιές γειτονιές ξύπνησε αναμνήσεις και οι ακροατές του τον πολιόρκησαν με ερωτήσεις. Ζητούσαν τη γνώμη του για τη μια ή την άλλη γειτονιά, τον ρόλο των μεταναστών, για το αν μπορεί να αναστραφεί το κλίμα, να μείνει κάτι από την παλιά Αθήνα, να συμμορφώσουμε τα λάθη και τα εκτρωματικά έργα.
Δίπλα μου ο εκδότης του Σάμης Γαβριηλίδης σχολιάζει: «Τόσος κόσμος παρά τη ζέστη, δείχνει ότι υπάρχει μια αναζήτηση κουλτούρας, μια αγωνία για το πώς πορευόμαστε». Λίγο μετά ανάγγειλε ότι τον χειμώνα ο Πέτρος Μάρκαρης θα κάνει μια σειρά εκδηλώσεων για τον πολιτισμό της δεκαετίας του ΄60.
Το βιβλίο «Η Αθήνα της μιας διαδρομής» (εκδόσεις Γαβριηλίδης) πρωτογράφτηκε στα γερμανικά για τη σειρά των εκδόσεων Χάνζερ με τίτλο «Οι συγγραφείς και οι πόλεις τους». Στα ελληνικά κυκλοφορεί για πρώτη φορά.