Ο Γιάννης Τσαρούχης υιοθέτησε στη ζωγραφική του νεοβυζαντινά τεχνοτροπικά ιδιώματα. Ο Σπύρος Παπαλουκάς δημιούργησε ένα καινοτόμο έργο με μείξη στοιχείων της βυζαντινής και της νεοϊμπρεσιονιστικής τέχνης. Η αγιογράφηση του Ιερού Ναού του Αγίου Διονυσίου στο Κολωνάκι από τον Σπύρο Βασιλείου αποτελεί τολμηρό δείγμα νεοβυζαντινής εκκλησιαστικής τέχνης. Και ο Φώτης Κόντογλου αποκάλυψε με ιδιαίτερο προσωπικό τρόπο την ιερότητα των εικόνων του κόσμου. Είναι μερικοί μόνο από τους έλληνες ζωγράφους που εμπνεύστηκαν από το Βυζάντιο και την παράδοσή του στην τέχνη, παρά τους αιώνες που μεσολάβησαν από την πτώση του. Είκοσι δύο στο σύνολό τους είναι οι καλλιτέχνες (ζωγράφοι και χαράκτες) που παρουσιάζονται εφέτος το καλοκαίρι μέσα από 130 έργα τους στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Ανδρο, από το Ιδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή.
Με τίτλο «Ιστορώντας την υπέρβαση – Από την παράδοση του Βυζαντίου στη σύγχρονη τέχνη», αυτή η έκθεση, που θα εγκαινιαστεί στις 30 Ιουνίου, έχει στόχο να αναδείξει τον τρόπο με τον οποίο οι καλλιτέχνες της γενιάς του 1930, ιδίως, προσέλαβαν, αφομοίωσαν και ενέταξαν στους προσωπικούς του ο καθένας προβληματισμούς στοιχεία της παράδοσης και του μοντερνισμού, συμβάλλοντας έτσι και στην αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για τη βυζαντινή τέχνη. Επρόκειτο για την εποχή των ριζικών αλλαγών στην τέχνη, όπως συνέβαινε στα μεγάλα καλλιτεχνικά κέντρα των Παρισίων, του Μονάχου, της Βιέννης και της Νέας Υόρκης. Και αυτή η αισθητική στροφή προς το Βυζάντιο, στο πλαίσιο των αναζητήσεων της ελληνικότητας στην τέχνη εν μέσω της ταραγμένης περιόδου του Μεσοπολέμου, δεν ήταν μόνο έκφραση των εικαστικών δημιουργών, αλλά και των λογίων, των ποιητών, των συγγραφέων, των αρχιτεκτόνων, των μουσικών.
Δεν είναι περίεργο, λοιπόν, που στοιχεία της βυζαντινής ζωγραφικής, όπως οι έντονες χρωματικές κλίμακες, τα γεωμετρικά μοτίβα και οι γραμμικές εκτελέσεις, η έλλειψη τρίτης διάστασης, η μετωπική διάταξη των μορφών, οι στερεομετρικοί όγκοι, μπορεί να θεωρηθούν πρόδρομοι, όπως λέει ο διευθυντής του Ιδρύματος κ. Κυριάκος Κουτσομάλλης, θεμελιακών αρχών νεότερων και σύγχρονων εικαστικών ρευμάτων, όπως του κυβισμού, του φοβισμού, του υπερρεαλισμού ή και του εξπρεσιονισμού.
Αυτό το ανεξίτηλο στίγμα του Βυζαντίου στη νεότερη τέχνη παρουσιάζεται στο αφιέρωμα που συγκροτείται με έργα διακεκριμένων ζωγράφων οι οποίοι παράλληλα με την κοσμική ζωγραφική φιλοτέχνησαν και έργα θρησκευτικής θεματολογίας: Κωνσταντίνος Παρθένης, Φώτης Κόντογλου, Σπύρος Παπαλουκάς, Σπύρος Βασιλείου, Πολύκλειτος Ρέγκος, Νίκος Εγγονόπουλος, Γιάννης Τσαρούχης, Κωνσταντίνος Αρτέμης, Δημήτριος Πελεκάσης, Αγήνωρ Αστεριάδης Πολυχρόνης Λεμπέσης, Δημήτρης Μπισκίνης, Στέφανος Αλμαλιώτης, Αναστάσιος Λουκίδης, Νίκος Νικολάου, Ράλλης Κοψίδης και οι χαράκτες Δημήτριος Γαλάνης, Λυκούργος Κογεβίνας, Ευθύμιος Παπαδημητρίου, Αλεβίζος – Αναστάσιος Τάσσος, Γιώργος Σικελιώτης, Βάσω Κατράκη. Την επιμέλεια της έκθεσης, που θα διαρκέσει ως τις 29 Σεπτεμβρίου, έχει ο κ. Νίκος Ζίας, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ τα έργα προέρχονται από κρατικά και εκκλησιαστικά μουσεία, ιδρύματα, ιερούς ναούς και ιδιωτικές συλλογές. Την επιμέλεια του καταλόγου έχει ο κ. Χρήστος Φ. Μαργαρίτης.
HeliosPlus
