Φωτογραφία δρόμου από τους πλανόδιους φωτογράφους, φωτορεπορτάζ, που δημοσιευόταν στον ελληνικό και διεθνή τύπο, εικόνες στούντιο, καρτ ποστάλ και οπτικοακουστικό υλικό συνθέτουν την ιδιαίτερη ιστορία της Θεσσαλονίκης κατά τα τελευταία εκατό και πλέον χρόνια, που παρουσιάζεται στην έκθεση «Πέρα από την ιστορία: Η Θεσσαλονίκη μέσα από τη φωτογραφία», το πρώτο μέρος της οποίας «Από την Απελευθέρωση ως το Μεσοπόλεμο» εγκαινιάζεται το Σάββατο 1 Δεκεμβρίου στο Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης.
Ο στόχος των τριών συνολικά εκθέσεων, που θα παρουσιαστούν εν σειρά δεν είναι η εικονογράφηση των ιστορικών γεγονότων που εκτυλίχθηκαν στη διάρκεια του αιώνα _παρ΄ ότι περιλαμβάνουν πολλά από αυτά_ αλλά η ανάδειξη των θεμάτων, που προσέλκυσαν το ενδιαφέρον των φωτογράφων, επωνύμων και ανωνύμων, κάθε περιόδου.
Στο πρώτο μέρος της έκθεσης 500 έργα μεταφέρουν τον σύγχρονο άνθρωπο το κλίμα της πόλης από την απελευθέρωση ως τον Μεσοπόλεμο. Στο εισαγωγικό κομμάτι μάλιστα, ο θεατής μπορεί να δει ορισμένες φωτογραφίες της οθωμανικής Θεσσαλονίκης, ενδεικτικές της πολυπολιτισμικότητας που επικρατούσε την εποχή εκείνη.
Θα ακολουθήσει η ενότητα «Ο Αχός του Πολέμου» με εικόνες, που περιγράφουν μία πόλη σε συνεχή αναβρασμό, λίγο πριν από μία σύρραξη ή στο κατώφλι της επόμενης δίνοντας όμως παράλληλα και στοιχεία της καθημερινής ζωής των στρατιωτών.
Η έλευση στρατευμάτων από την εποχή της απελευθέρωσης ως και το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου θα μετατρέψει για πολλά χρόνια την πόλη σε ένα απέραντο στρατόπεδο ενώ ταυτόχρονα περνούν από αυτήν οι πάντες: Ιταλοί, Γάλλοι, Αγγλοι, Σέρβοι, Ρώσοι, Βούλγαροι, Σενεγαλέζοι, Ινδοί, Ινδοκινέζοι. Και παρ΄ ότι σκηνές πολέμου δεν υπάρχουν, η παρουσία του είναι με κάθε τρόπο υπαρκτή.
Η δεύτερη ενότητα με τίτλο «Η Βοή της Πυρκαγιάς» αναφέρεται στην μεγάλη πυρκαγιά του 1917, η οποία άλλαξε ολοκληρωτικά τη μορφή της Θεσσαλονίκης καταστρέφοντας ολοσχερώς ένα μεγάλο μέρος της αρχιτεκτονικής της κληρονομιάς.
Και στην τρίτη «Ο Ήχος της Πόλης», που αποτελεί και το κύριο μέρος της έκθεσης οι εικόνες αναβιώνουν τις μικρές ιστορίες μιας πολύ ζωντανής πόλης: Οικογένειες, εικόνες στο στούντιο φωτογράφων, κτίρια – σύμβολα και γειτονιές της Θεσσαλονίκης, αστοί, ξεριζωμένοι πρόσφυγες, σκηνές από γάμους και κηδείες, κατασκηνώσεις και σχολεία, περίπατοι φιλενάδων, άνδρες με κοστούμια σε ταβέρνες…Τέλος, η έκθεση περιλαμβάνει σε διακριτό τμήμα επιλεγμένη βιβλιογραφία και οπτικοακουστικό υλικό για τη Θεσσαλονίκη.
Την έκθεση αυτή, που επιμελούνται ο Βαγγέλης Ιωακειμίδης και η Αλίκη Τσιρλιάγκου θα ακολουθήσουν «Από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ως τη Μεταπολίτευση (Μάρτιος – Απρίλιος 2013) και τέλος «Από τη Μεταπολίτευση ως σήμερα (Μάιος – Ιούνιος 2013). Και οι τρεις εξάλλου εντάσσονται στον κύκλο του Μουσείου «Ματιές στην πόλη» και ανήκουν στο Παράλληλο Πρόγραμμα της PhotoBiennale ως συμβολή του ΜΦΘ στον εορτασμό των 100 χρόνων από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης.
Επίσης: Τα ντοκιμαντέρ ιστορικού χαρακτήρα από το αρχείο της ΕΡΤ «Η ΕΤ-1 σε όλη την Ελλάδα –Θεσσαλονίκη, ημέρες απελευθέρωσης», «Αναζητώντας τη χαμένη εικόνα –εικόνες Βαλκανικών Πολέμων», «Παρασκήνιο –Θεσσαλονίκη Σταυροδρόμι του 20ου αιώνα» αναφέρονται στις κυριότερες στιγμές της νεότερης και σύγχρονης ιστορίας της συμπρωτεύουσας των τελευταίων 100 χρόνων. Η νεότερη ιστορία της πόλης, όπως απαθανατίστηκε από τον κινηματογραφικό φακό στις δύο πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, παρουσιάζεται μέσα από το ντοκιμαντέρ «Η ΕΤ στη Βόρειο Ελλάδα –Η Θεσσαλονίκη ποζάρει».
Επιπλέον προβάλλονται φιλμ σχετικά με την ιστορία της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης από την έναρξη της το 1927 («Η ΕΡΤ στη Βόρειο Ελλάδα –Από την ιστορία της ΔΕΘ»), τη βιομηχανία στις αρχές του 20ου αιώνα και τα έργα που πυροδότησαν την ανάπτυξή της («Αμήχανη Βιομηχανία –Θεσσαλονίκη»), καθώς και δύο ιδιαίτερα αφιερώματα με ιστορικά στοιχεία για την παρουσία και την προσφορά των Ισπανών Εβραίων στη Θεσσαλονίκη («Παρασκήνιο – 500 χρόνια των Ισπανών Εβραίων στη Θεσσαλονίκη»), όπως και για τις διεθνείς νεκροπόλεις της πόλης («Η Ετ-1 σε όλη την Ελλάδα –Extra Muros»). Τέλος, προβάλλεται το φιλμ «Exile» (Εξορία) από το αρχείο του Musée Albert – Kahn.
