Φραγκφούρτη: Αυλαία για την 64η Διεθνή Εκθεση Βιβλίου

«Νέοι παίκτες εισέρχονται στη βιομηχανία του βιβλίου καθημερινά και προκύπτουν εντελώς νέες σχέσεις, σχεδιάζονται νέα προϊόντα και αναδύονται νέα επαγγελματικά μοντέλα», είπε ο Γιούργκεν Μπόος, διευθυντής της Διεθνούς Έκθεσης της Φραγκφούρτης, στη συνέντευξη Τύπου των εγκαινίων, την Τρίτη 9 Οκτωβρίου. «Μπορούμε κάλλιστα να αποκαλέσουμε αυτές τις εξελίξεις ως το σημείο της «Μεγάλης Έκρηξης» στην εκδοτική βιομηχανία».

«Φέτος εντοπίσαμε και αναλύσαμε σε ποιους τομείς είναι πιο εμφανείς οι αλλαγές» συνέχισε. Προσπαθήσαμε να αναγνωρίσουμε μοτίβα που επαναλαμβάνονται και αναπτύξαμε έναν «Οδικό χάρτη των εκδοτικών τάσεων» ο οποίος αποτυπώνει πού αρχίζουν να εμφανίζονται τα νέα επαγγελματικά μοντέλα, ποιες νέες πολιτισμικές συμπεριφορές αναδύονται και ποιες δεξιότητες είναι σημαντικές για το μέλλον» κατέληξε ο διευθυντής της έκθεσης.

Τέχνες, ταξιδιωτικό βιβλίο, γαστρονομία και τεχνολογία είναι «θεματικές γωνιές» της εφετινής έκθεσης. Οι αλλαγές που αναφέρει ο Γιούργκεν Μπόος εντοπίζονται όμως περισσότερο στους χώρους του παιδικού και του νεανικού βιβλίου, όπου έχει δώσει έμφαση η φετινή έκθεση, με 1.500 εκθέτες και 340 εκδηλώσεις, από τις συνολικά 3.200 παράλληλες εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν στους χώρους της έκθεσης μέσα σε πέντε μέρες!

Θα πραγματοποιηθούν στρογγυλά τραπέζια για τα πνευματικά δικαιώματα και την πειρατεία στον ψηφιακό κόσμο. Συζητήσεις, ενημέρωση και επαφές με εκπροσώπους από τις αναδυόμενες αγορές στον χώρο του βιβλίου: Βραζιλία (τιμώμενη χώρα το 2013), Ρωσία, Ινδία και Κίνα. Εργαστήρια για το HTML5 και το EPUB 3, το software νέας γενιάς για τα ηλεκτρονικά βιβλία. Και βέβαια θα παρουσιαστούν προγράμματα και συσκευές ανάγνωσης και θα αναλυθούν τρόποι «εμπλουτισμού» των ηλεκτρονικών βιβλίων.

Στα έξι Frankfurt Hot Spots, δημιουργοί τεχνολογικών προϊόντων θα εκθέσουν τη νέα τους δουλειά. Εκεί θα παρουσιάσουν η Sony και η Nintendo τα νέα τους προϊόντα, το διαδραστικό Wonderbook η πρώτη και τη νέα της κονσόλα, το Wii U, η δεύτερη. Εκεί θα βρίσκεται για πρώτη φορά και η φινλανδική εταιρεία ανάπτυξης εφαρμογών Rovio (των περίφημων «Angry Birds»), για να παρουσιάσει το πρώτο της e-book.

H Frankfurt Academy, μια «ακαδημία» ταχύρρυθμων μαθημάτων, θα παραδίδει μαθήματα για τις νέες τεχνολογίες, για τις πλατφόρμες αυτοέκδοσης, για στρατηγικές μάρκετινγκ, για τα πνευματικά δικαιώματα στην ψηφιακή εποχή, μαθήματα που απευθύνονται σε εξειδικευμένες ανάγκες ενημέρωσης ειδικών κοινών, εκδοτών, βιβλιοπωλών και ατζέντηδων, διαφημιστών και υπευθύνων μάρκετινγκ, συγγραφέων, τηλεοπτικών και κινηματογραφικών παραγωγών, δικηγόρων, πληροφορικάριων, των πάντων. Διότι πλέον το βιβλίο δεν περιορίζεται στην τυπωμένη σελίδα, έχει περάσει στον χώρο των multimedia και στα χέρια των ειδικών τους: κινηματογραφιστών, μηχανικών software και hardware, πρωτοπόρων στην τεχνολογία.

Η Ελλάδα συμμετέχει στην έκθεση με 21 εκδότες, που συγκεντρώνονται στο Εθνικό Περίπτερο του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου. Δύο εκδότες συμμετέχουν στην έκθεση ανεξάρτητα με δικό τους περίπτερο, οι εκδόσεις Μαλλιάρης-Παιδεία (στο περίπτερο των βιβλίων γαστρονομίας) και οι εκδόσεις Εν Πλω (D966 στο Hall 5.1). Με «ειδικό χώρο» στο ελληνικό περίπτερο συμμετέχουν οι εκδότες: Αγρα, Εστία, Καστανιώτης, Λιβάνης, Πατάκης και με βιβλιοθήκες οι εκδόσεις: Ανάπλους, Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου, Ιανός, Ιων, Εκδόσεις Καζαντζάκη [Πάτροκλος Σταύρου], Καλέντης, Καρυδάκη, Κοντύλι, Κύβος, Μελάνι, Μεταίχμιο, Νεφέλη, Παπαδόπουλος, Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων, Το Θείον Φως, Φαραί. Συμμετέχουν επίσης το παράρτημα Βερολίνου του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού και το γραφείο Φραγκφούρτης του ΕΟΤ.

Το ελληνικό περίπτερο βρίσκεται στο Hall 5.1 No D 970, συρρικνωμένο, για λόγους οικονομικούς, σε 96 τ.μ., τη μισή έκταση από αυτήν του περυσινού περιπτέρου. Στον κεντρικό του χώρο θα πραγματοποιούν οι έλληνες εκδότες τις συναντήσεις τους, ενώ οι επισκέπτες της έκθεσης, επαγγελματίες και αναγνώστες, θα μπορούν να δουν εκεί δύο θεματικές εκθέσεις: έκθεση μεταφρασμένων βιβλίων ελλήνων συγγραφέων των τελευταίων ετών και έκθεση ελληνικών βιβλίων που βραβεύτηκαν το 2011. Ο σκοπός είναι, σύμφωνα με το ΕΚΕΒΙ, αφενός να αναδειχθεί η δυναμική του ελληνικού βιβλίου στο εξωτερικό -το 2011 μεταφράστηκαν 433 ελληνικά έργα σε 26 ξένες γλώσσες- και να προσφέρουμε ενημέρωση στους ξένους εκδότες για τα βραβεία της χρονιάς, για τα οποία είναι μόνιμο το ενδιαφέρον τους.

Ποιο είναι το κόστος της συμμετοχής των ελλήνων εκδοτών στην έκθεση; Φτάνει περίπου τις 2.000 ευρώ για όσους νοίκιασαν τον «ειδικό χώρο», ένα «κουτάκι» των 4 τ.μ. στο εθνικό μας περίπτερο, και μειώνεται κατά 90% για τους εκδότες που έχουν νοικιάσει ένα ράφι στις βιβλιοθήκες του περιπτέρου. Αξίζουν τον κόπο, της κρίσης σοβούσης, το ταξίδι και τα έξοδα; ρωτήσαμε έλληνα εκδότη που παρευρίσκεται ανελλιπώς στην έκθεση από τη δεκαετία του 1990.

Η γνώμη του είναι ότι αξίζουν. «Δεν τρέχω πλέον για να συγκεντρώσω καταλόγους εκδοτών, όπως παλιά, τώρα μου τους στέλνουν με e-mail. Και ναι, με e-mail κλείνουμε πλέον και πολλές συμφωνίες, σπάνια κλείνω συμβόλαια στην έκθεση». Παραδέχεται όμως ότι τυχαίνει, εκεί, σε κάποια από τις εκδηλώσεις, με μια μπίρα στο χέρι, να καταφέρει κανείς να γνωρίσει τον ατζέντη που μήνες κυνηγούσε για να κλείσει ένα ραντεβού. Το ίντερνετ δεν έχει ακυρώσει ακόμη τη δυναμική της ανθρώπινης επαφής πρόσωπο με πρόσωπο. Το ατού της έκθεσης είναι όμως ότι ακούς, βλέπεις, ενημερώνεσαι, αντιλαμβάνεσαι στον αέρα της το καινούργιο που έρχεται. «Η ίδια η έκθεση, ο τρόπος με τον οποίο έχει οργανωθεί ο χώρος, οι παρουσιάσεις των εκθετών, λειτουργούν ως σχολείο. Ακόμη και μια βόλτα στα χαζούλικα και στα κουτούτσικα να κάνει κάποιος, βλέπει να ζωντανεύουν γύρω του χειροπιαστές όλες οι νέες τάσεις που διαμορφώνονται στον χώρο του βιβλίου».

Η έκθεση θα διαρκέσει ως τις 14 Οκτωβρίου, ανοιχτή αποκλειστικά για επαγγελματίες τις πρώτες ημέρες ενώ το κοινό θα μπορεί να την περιηγηθεί, κατά παράδοση, τις δύο τελευταίες ημέρες της, Σάββατο και Κυριακή. Τη διοργάνωση έχει ο Γερμανικός Σύνδεσμός Εκδοτών-Βιβλιοπωλών. Την ξέραμε ως τη μεγαλύτερη διεθνή έκθεση βιβλίου. Τώρα επαναπροσδιορίζει τον εαυτό της και με γρήγορα αντανακλαστικά, αξιοποιώντας την εμβέλεια της φήμης της ως ισχυρού θεσμού του βιβλίου, εξελίσσεται σε μιντιακό και πολιτισμικό θεσμό παραμένοντας ζωντανή, δραστήρια και επιδραστική.