Habemus Festival

Με 3,2 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του υπουργείου Πολιτισμού, δηλαδή όσα ακριβώς και πέρυσι, και με το ποσοστό από τα καζίνα που κυμαίνεται γύρω στα 5 εκατ. ευρώ, το Ελληνικό Φεστιβάλ μπορεί να συντάξει ένα αξιοπρεπέστατο πρόγραμμα εκδηλώσεων για Ηρώδειο, Επίδαυρο και για την Πειραιώς εν ανάγκη. Αυτά είναι και επισήμως πλέον τα χρήματα που πρόκειται να διαχειρισθεί εφέτος η διεύθυνση του Φεστιβάλ, παρ’ ότι τα χρεωστούμενα παρελθόντων ετών παραμένουν ένα αγκάθι.

Κατόπιν αυτών άλλη δικαιολογία για την καθυστέρηση δεν υπήρχε. Ετσι, σύμφωνα με πληροφορίες μας, ο κ. Λούκος πρόκειται να ανακοινώσει το πρόγραμμα του Φεστιβάλ στις 28 Μαρτίου. Ταυτόχρονα προτίθεται να δώσει στη δημοσιότητα έναν απολογισμό και να μιλήσει για τις δυσκολίες που έχει αντιμετωπίσει. Κατάρτιση του προγράμματος δεν έχει υπάρξει όμως ακόμη, καθώς οι διαβουλεύσεις αναμένεται να γίνουν με την έλευση του διευθυντή του Φεστιβάλ σήμερα στην Αθήνα.

Ακαρπη ωστόσο απέβη η πρώτη απόπειρα ένταξης του Ελληνικού Φεστιβάλ στο ΕΣΠΑ Αττικής, καθώς η αίτηση που κατατέθηκε από τον διευθυντή του κ. Γιώργο Λούκο για επιδότηση ύψους 1 εκατ. ευρώ απορρίφθηκε από τη διαχειριστική αρχή διότι κρίθηκε ότι δεν διέθετε την απαιτούμενη από τον νόμο ωριμότητα. Αλλά ο ίδιος νόμος δίνει το δικαίωμα και για την υποβολή νέας αίτησης που, εφόσον είναι ορθά τεκμηριωμένη, αυτή τη φορά, μπορεί να έχει αίσιο τέλος.

Η πολύμηνη καθυστέρηση ωστόσο προκάλεσε τεράστια αβεβαιότητα και ανησυχία στον καλλιτεχνικό χώρο της χώρας μειώνοντας το κύρος του θεσμού για το κοινό, το οποίο παρακολουθεί με απορία τα «μη» τεκταινόμενα. Και φυσικά με τέτοιες συνθήκες δεν τίθεται καν θέμα για την προβολή του Φεστιβάλ στο εξωτερικό, δεδομένου ότι ο προγραμματισμός των επισκεπτών αυτού του είδους δεν γίνεται την τελευταία στιγμή. Κάτι που η εποπτεύουσα αρχή του Φεστιβάλ, ο υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού, γνωρίζει πολύ καλά και προφανώς θα έπρεπε να λάβει υπόψη του όταν επέλεγε τον δρόμο της απραξίας ως προς τον θεσμό, που κινδυνεύει να ευτελιστεί μεταξύ Μπουμπουλίνας και Μακρυγιάννη (εν μέρει και Λυών).

Από τον Νοέμβριο του 2011, οπότε έληγε τυπικά η προθεσμία για την υποβολή προτάσεων – ημερομηνία που, πάντως, ουδέποτε τηρήθηκε -, ως σήμερα αρκετές προτάσεις ελληνικών σχημάτων έχουν υποβληθεί στο Φεστιβάλ και αρκετοί αντίστοιχα έχουν πάρει ανεπίσημη διαβεβαίωση του κ. Λούκου ότι θα συμμετάσχουν σε αυτό. Οι ανεξόφλητες οφειλές του Φεστιβάλ από το 2011 προς έλληνες καλλιτέχνες ή εταιρείες παροχής υπηρεσιών φέρεται να είναι ο λόγος για τον οποίο ο διευθυντής του αρνούνταν να προχωρήσει στην κατάρτιση νέου προγράμματος, το οποίο ενδεχομένως να δημιουργήσει και νέα χρέη. Στάση που εκτιμάται για τη συνέπειά της όσον αφορά την τήρηση των υποχρεώσεων του Φεστιβάλ, αν και για κάποιους θεωρείται ότι λειτουργούσε εκβιαστικά προς το υπουργείο. Το ζήτημα είναι ότι από αυτό το αδήλωτο «μπρα ντε φερ» μεταξύ υπουργού Πολιτισμού και διευθυντή του Φεστιβάλ ο χαμένος δεν είναι παρά το ίδιο το Φεστιβάλ.

«Πολιτική της νέας Διεύθυνσης του Ελληνικού Φεστιβάλ (2006) είναι να γίνει η Επίδαυρος πιο διεθνής, αφενός φιλοξενώντας στην αρχαία σκηνή της διάσημους καλλιτέχνες και αφετέρου οργανώνοντας συμπαραγωγές με σημαντικά φεστιβάλ και θεατρικούς οργανισμούς του εξωτερικού». Αυτό αναφέρεται στον επίσημο ιστότοπο του Ελληνικού Φεστιβάλ σχετικά με την Επίδαυρο, έξι χρόνια μετά όμως μόνο μερικώς και συμπτωματικώς έχουν τηρηθεί τα υποσχεθέντα.

Η Επίδαυρος, παρ’ ότι αποτελεί το μεγάλο ατού του Φεστιβάλ, δεν αξιοποιήθηκε καθόλου ούτε ως μέσο προβολής του ούτε για την αύξηση των εσόδων του. Με το βάρος του ενδιαφέροντος στραμμένο αλλού, η αντιμετώπισή της, όπως και του Ηρωδείου, ως χώρων κατεστημένου τα έβαλε σε δεύτερη μοίρα αντί της αναζωογόνησής τους, η οποία παραμένει το ζητούμενο. Γεγονός για το οποίο η ευθύνη δεν βαραίνει μόνο τον διευθυντή αλλά και το ίδιο το υπουργείο, που δεν θέλησε να θέσει και τους δικούς του όρους για την ανάδειξή τους.

Με τη δεύτερη τριετία της θητείας του να λήγει στα τέλη του 2012 ο κ. Λούκος διεκδίκησε «την ανατροπή, την εκ νέου διεκδίκηση του μοντερνισμού, το συστηματικό άνοιγμα στο καινούργιο» – και πάλι όπως αναφέρεται στον ιστότοπο του Φεστιβάλ -, αφήνοντας όμως εντελώς έξω από το παιχνίδι το παλιό αλλά βαρύ πυροβολικό. Αν το κέρδος του Φεστιβάλ από τη διεύθυνσή του είναι για κάποιους αμφισβητούμενο, το δικό του, σε οικονομικά μεγέθη μετρώντας το, δεν μπορεί να θεωρηθεί σημαντικό με μηνιαίο μεικτό μισθό 5.801 ευρώ και μόλις 10.165 ευρώ για δαπάνες ταξιδιών και κινητού τηλεφώνου για το 2011.

Πέραν όλων αυτών, ωστόσο, η νέα κατεύθυνση την οποία καλείται να πάρει το Ελληνικό Φεστιβάλ από εδώ και πέρα, μεσούσης της οικονομικής κρίσης και με άδηλο το μέλλον, είναι κάτι που δεν μπορεί πλέον να αφεθεί στην τύχη ή να αντιμετωπισθεί με επιπολαιότητα.