Τον Δεκέμβριο του 2008, λίγο προτού διαβάσει το μυθιστόρημα του Ερίκ Μπουασέ «Νικόστρατος», την ιστορία ενός έλληνα εφήβου που γίνεται φίλος με έναν πελεκάνο, ο σκηνοθέτης Ολιβιέ Ορλέ είχε μόλις τελειώσει τα γυρίσματα μιας οικογενειακής ταινίας με ελέφαντες, στην οποία δούλεψε ως βοηθός σκηνοθέτη. Ο Ορλέ ήξερε ότι είχε φθάσει πια η ώρα για το ντεμπούτο του στη σκηνοθεσία μυθοπλασίας και αναζητούσε το κατάλληλο υλικό. Ο Ερίκ Μπουασέ είχε αντλήσει το υλικό για το βιβλίο του από ένα ταξίδι του σε ελληνικό νησί, όπου έπεσε τυχαία πάνω σε έναν πελεκάνο, τον οποίο είχε βγάλει βόλτα ο νεαρός ιδιοκτήτης του.

« Το θέμα μού ταίριαζε γιατί νιώθω πολύ άνετα όταν γυρίζω οικογενειακές ταινίες.Ισως επειδή κατά βάθος μέσα μου παραμένω παιδί » μας είπε πριν από λίγο καιρό ο σκηνοθέτης, όταν ο «Νικόστρατος», που τελικά γυρίστηκε στη Μήλο και στη Σίφνο το περασμένο καλοκαίρι, έκανε πρεμιέρα στο τελευταίο Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου της Αθήνας. Στο μυθιστόρημα του Μπουασέ ο Ορλέ βρήκε τόσο τη δραματουργία όσο και την προοπτική για μια κινηματογραφική ταινία.

Αμέσως έδωσε το βιβλίο στον συνεργάτη του, παραγωγό Αλέν Γκρανζεράρ, ο οποίος έχοντας δουλέψει στη διαφήμιση στη Γαλλία με τον έλληνα σκηνοθέτη Κώστα Κεκεμένη, τον έφερε σε επαφή με τους κατάλληλους ανθρώπους στην Ελλάδα. Κάπως έτσι άρχισε να κυοφορείται ο «Νικόστρατος».

Πτηνά με ευαίσθητα στομάχια

Η μεγαλύτερη βέβαια πρόκληση στα γυρίσματα ήταν η εκπαίδευση των οκτώ πελεκάνων που χρησιμοποιήθηκαν. «Ακόμη και ο εκπαιδευτής δεν μπορούσε να ξέρει εκ των προτέρων ποια θα είναι τα αποτελέ σματα» θυμάται ο Ορλέ. «Ποτέ στο παρελθόν δεν είχε γυριστεί ταινία μυθοπλασίας με τόσο πολλούς πελεκάνους και ο πελεκάνος που υποδύονται είναι ένας πραγματικός ήρωας,ένας χαρακτήρας της ταινίας».

Την εκπαίδευση των πελεκάνων ανέλαβε το οκταμελές επιτελείο της εκπαιδευτικής ομάδας που δούλεψε στο σπουδαίο γαλλικό ντοκυμαντέρ του Ζακ Περέν «Ταξιδιάρικα πουλιά», ενώ περίπου δύο τόνοι ψάρια μεταφέρθηκαν από την Ολλανδία στο Αιγαίο για τις ανάγκες των γυρισμάτων επειδή το στομάχι των πουλιών που… εργάστηκαν στη Μήλο και στη Σίφνο δεν άντεχε το ψάρι του Αιγαίου και υπήρχε κίνδυνος βαρυστομαχιάς. Αν τα πτηνά αλλάξουν συνθήκες διατροφής, κινδυνεύουν από αρρώστιες, μαθαίνουμε. Περίπου δύο μήνες χρειάστηκαν προκειμένου να προσαρμοστούν στις κλιματικές συνθήκες του Αιγαίου.

Ακόμη πιο ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι λόγω χαμηλού προϋπολογισμού, όποια σκηνή με πελεκάνο βλέπουμε στην ταινία έχει γυριστεί χωρίς καμία βοήθεια ειδικών οπτικοακουστικών εφέ- όπως συνήθως συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις.

Τον ρόλο του ψαρά, πατέρα του παιδιού ( Τιμπόλτ λε Γκεγέκ ), κρατά ο βόσνιος σκηνοθέτης Εμίρ Κουστουρίτσα . Ο γάλλος διανομέας της ταινίας αρχικώς δεν τον ήθελε, προτείνοντας ένα πιο γνωστό όνομα, το οποίο ο σκηνοθέτης δεν αναφέρει. Ο Ορλέ ωστόσο θεωρεί ότι ο Κουστουρίτσα είχε τη γνησιότητα που απαιτούσε ο ρόλος και τελικά κατάφερε να τον «επιβάλει»: «Δεν είναι εμπορικός ηθοποιός,αλλά έχει το πρόσωπο που χρειάζεται για έναν τέτοιο ρόλο.Εφερε πολλά στον ήρωά του και κυρίως χιούμορ».

Εξίσου ανένδοτος υπήρξε και με την επιλογή της Μήλου. Οταν ο Ορλέ είδε το νησί, το λάτρεψε. Παρ΄ όλα αυτά έκανε ρεπεράζ σε πολλά νησιά του Αιγαίου, χωρίς ωστόσο να αλλάξει την αρχική γνώμη του. « Η Μήλος ήταν το μόνο σημείο του κόσμου όπου θα μπορούσα να γυρίσω αυτή την ταινία » είπε χαρακτηριστικά.

ΜΟΥΣΙΚΗ…ΑΝΤΙ-ΖΟΡΜΠΑ

«Πώς μπορείς να γράψεις μια μουσική που,χωρίς να είναι φολκλόρ,ακούγεται σωστή μπροστά από αυτό το θαύμα που λέγεται Αιγαίο Πέλαγος;Γιατί το ελληνικό φως,τα ελληνικά νερά και ο ουρανός της Ελλάδας δεν βρίσκονταν στο μυαλό της ΚΟDΑΚ όταν έκαναν τα χημικά του φιλμ.

Επομένως,όταν πρέπει να ντύσεις αυτές τις εικόνες με μουσική,θα πρέπει να είσαι πολύ προσεκτικός».

Αυτό ήταν το στοίχημα που έβαλε με τον εαυτό του ο Παναγιώτης Καλαντζόπουλος όταν ανέλαβε να συνθέσει τη μουσική υπόκρουση της ταινίας.Μια φράση συγκράτησε ο συνθέτης από τις πρώτες συναντήσεις του με τον σκηνοθέτη και τον σεναριογράφο.« Μια μουσική που θα έχει ελληνικό χρώμα αλλά την ίδια ώρα θα είναι γραμμένη από κάποιον που έχει γνώση της γαλλικής μουσικής.Αυτά τα δύο στοιχεία προσπάθησα να έχω διαρκώς στο μυαλό μου». Στην πράξη αυτό σήμανε κυρίως μια προσπάθεια αποφυγής του «Ζορμπά» («έχω αλλεργία» λέει ο Καλαντζόπουλος).«Περίπου το 20% της μουσικής γράφτηκε προτού αρχίσουν τα γυρίσματα,διότι χρειάστηκε αρκετός χρόνος για την υλοποίηση της ταινίας,περί τους οκτώ μήνες».

ΠΟΤΕ & ΠΟΥ

Η ταινία «Νικόστρατος- Ενα ξεχωριστό καλοκαίρι» προβάλλεται στις αίθουσες από την Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου σε διανομή Feelgood Εntertainment
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ