Το παλιό σινεμά αξίζει ακόμα!

«Δεν είμαι εγώ που μεγάλωσα! Είναι οι ταινίες που μίκρυναν!» Τα λόγια της Γκλόρια Σουάνσον έγραψαν Ιστορία. Το φιλμ που θεωρείται ένα από τα πιο ωμά αλλά και πιο ποιητικά σε ότι αφορά την αποτύπωση της αδηφάγου λειτουργίας του συστήματος Χόλιγουντ περιστρέφεται γύρω από την σχέση της Νόρμα, μιας ξεπεσμένης σταρ του βωβού κινηματογράφου (Γκλόρια Σουάνσον) και έναν ασήμαντο σεναριογράφο (Γουίλιαμ Χόλντεν), ο οποίος έχει βρει καταφύγιο στην έπαυλή της και ενδεχομένως μπορεί να σώσει την καριέρα της. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η σπουδαία αυτή ταινία λέει μεγάλες αλήθειες όχι μόνον για το κινηματογραφικό σύστημα αλλά για την ζωή εν γένει. Υπήρξε προσωπική υπόθεση για την Σουάνσον αφού ο ρόλος της Γκλόρια δεν απείχε και τόσο από την δική της περίπτωση και προτάθηκε για 11 Οσκαρ κερδίζοντας τρια: σεναρίου (Μπ. Γουάιλντερ, Ντ. Μ. Μάρσμαν Τζούνιορ, Τσαρλς Μπράκετ), σκηνογραφίας ασπρόμαυρης ταινίας και μουσικής (Φραντς Γουάξμαν).

Πρώην διαρρήκτης (Κάρι Γκραντ) θα βρεθεί και πάλι στην κορυφή της λίστας των υπόπτων μιας σειράς ληστειών στη Ριβιέρα του 1955. Δεν θα καταχωρίσουμε και αυτή την ταινία στις μεγάλες δημιουργίες του Αλφρεντ Χίτσκοκ, αλλά υποκλινόμαστε στο κοσμικό χιούμορ του και φυσικά στην εκθαμβωτική ομορφιά της Γκρέις Κέλι.

Στην έρευνά του για την ανακάλυψη των δολοφόνων του συναδέλφου του, ο ιδιωτικός ντετέκτιβ Σαμ Σπέιντ καταλήγει στα ίχνη κακοποιών που αναζητούν ένα άγαλμα φτιαγμένο από σμάλτο, γεμάτο πολύτιμους λίθους. Από εκεί αρχίζει να ξετυλίγεται το στόρι ενός από τα πιο ατμοσφαιρικά φιλμ νουάρ όλων των εποχών. Στο πρόσωπο του Τζον Χιούστον το pulp μυθιστόρημα του Ντάσιελ Χάμετ βρίσκει πραγματικά τον σκηνοθέτη που του χρειαζόταν (ας μην ξεχνάμε ότι το «Γεράκι» που γύρισε ο Χιούστον το 1940 είναι ριμέικ της ταινίας του Ρόι Ντελ Ρουθ, παραγωγής 1931). Υμνήθηκε από την κριτική, προτάθηκε για τα Οσκαρ ταινίας, σεναρίου (Χιούστον) και β’ ανδρικού ρόλου (Σίντνεϊ Γκρίνστριτ) και έφτιαξε την τέλεια κινηματογραφική εικόνα του Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ (Σπέιντ): τσιγάρο, καμπαρντίνα, μαγκιά, ανδρεία και ήθος.

Η λεοπάρδαλη της κοπέλας με την οποία προσπαθεί να φλερτάρει ένας παλαιοντολόγος πονοκεφαλιάζει τους πάντες και δημιουργεί ακραία αστείες καταστάσεις στην κλασική αυτή κωμωδία του Χάουαρντ Χοκς, στην οποία πρωταγωνιστούν σε μεγάλα κέφια ο Κάρι Γκραντ και η Κάθριν Χέπμπορν. Το φιλμ, το οποίο συμπεριλαμβάνεται σε λίστες με τις πιο αστείες αμερικανικές κωμωδίες όλων των εποχών, είναι επίσης γνωστό στην Ελλάδα ως «Ξύπνα μωρό μου».

«Play it, Sam. Play «As time goes by»». Εξήντα οκτώ χρόνια έχουν περάσει από τότε που η Ιλσε (Ινγκριντ Μπέργκμαν) σε μια από τις πιο όμορφες σκηνές της «Καζαμπλάνκα» είπε στον πιανίστα Σαμ (Ντούλεϊ Γουίλσον) την παραπάνω φράση, ζητώντας του να παίξει στο πιάνο το κομμάτι «As time goes by» (φράση που ο περισσότερος κόσμος μπερδεύει ως «Play it again, Sam»). Ηταν το κομμάτι που κάποτε είχε ενώσει την Ιλσε με τον αγαπημένο της Ρικ (Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ) αλλά και το κομμάτι που θα τους χώριζε μέσα στο μπαρ του Ρικ, όπου η Ιλσε βρέθηκε τυχαία. Ενας φλογερός όσο και καταραμένος έρωτας με φόντο τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οχι μόνο δεν έχει ξεπερασθεί, αλλά παραμένει ολόφρεσκος.

Μια συρραφή από επεισόδια καθημερινής τρέλας στην Ιταλία του 1977 (το φιλμ είναι μια άτυπη «συνέχεια» των «Τεράτων» παραγωγής 1963 του Ρίζι). Ομορφο να βλέπεις μια παρέλαση από ηθοποιούς – σύμβολα της εποχής (Ούγκο Τονιάτσι, Αλμπέρτο Σόρντι, Βιτόριο Γκάσμαν, Ορνέλα Μούτι) να κάνουν το κέφι τους σε μια εποχή που οι ταινίες «επεισοδίων» είχαν ακόμη πέραση στην Ιταλία («Κυρίες και κύριοι καληνύχτα»). Από την άλλη πλευρά το συγκεκριμένο χιούμορ και το συγκεκριμένο σινεμά πλην εξαιρέσεων έμειναν στην εποχή που γυρίστηκαν. Τα «Μοντέρνα τέρατα» όμως (που διεκδίκησαν το ξενόγλωσσο Οσκαρ) δεν ανήκουν στις εξαιρέσεις. Σε μικρό ρόλο εμφανίζεται και ο «δικός» μας Γιώργος Βογιατζής.