Ολοι έχουν περάσει απέξω, οι περισσότεροι έχουν ρίξει τουλάχιστον μία κλεφτή ματιά στο εσωτερικό τους, ενώ χιλιάδες είναι αυτοί που έχουν ανοίξει την πόρτα αναζητώντας αυτό που «πουλούν», αφού στην περίπτωσή τους η Ιστορία συμβαδίζει με την ποιότητα. Από το μπαράκι του Galaxy και το ιστορικό Ζonar΄s ως την γκαλερί Ζουμπουλάκη, από το υπόγειο σινέ Αστυ και τον… επίγειο Δαναό ως το Θέατρο Τέχνης και το Μουσούρη, από το δισκάδικο της Λέσχης ως τον εκδοτικό οίκο Ικαρος και τον Φιλολογικό Σύλλογο Παρνασσός, όλα «μυρίζουν» Αθήνα… στα καλύτερά της.

ZONAR΄S
Εκεί όπου γεννήθηκε το παγωτό «Σικάγο»

«Εις την γωνίαν Βουκουρεστίου και Πανεπιστημίου προβλέπεται ένα κοσμικό κέντρο μεγάλο και πολυτελές,ζαχαροπλαστείο και μπαρ, τύπου ομοίου προς τα μεγαλύτερα και ωραιότερα κέντρα της Βιέννης» έγραφε ο Δημήτρης Ψαθάς το 1937 στα «Αθηναϊκά Νέα». Το Ζonar΄s ιδρύθηκε το 1934 από τον Κάρολο Ζωναρά , ομογενή από την Αμερική ο οποίος μετέφερε στο ζαχαροπλαστείο νέες αντιλήψεις για τη ζαχαροπλαστική, ιδιαίτερα στον τομέα της σοκολατοποιίας και της παρασκευής παγωτού- σε αυτό άλλωστε οφείλεται και η ονομασία του παγωτού «Σικάγο». Ιδίως μετά τον πόλεμο και ως τον θάνατο του Ζωναρά το 1968 το καφενείο γνώρισε μεγάλες δόξες. Τακτικοί πελάτες του, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο Ευάγγελος Αβέρωφ αλλά και ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας , η Τζένη Καρέζη και πολλοί άλλοι. «Το Ζonar΄s διαθέτει,εκτός των άλλων, κάτι σπάνιο για τα ελληνικά δεδομένα:την παράδοση» σημειώνει η Ελενα Στρατάκη, business unit director του Ζonar΄s, το οποίο ξανάνοιξε τις πύλες του το 2007, μετά το κλείσιμό του το 2001.
Βουκουρεστίου και Πανεπιστημίου, τηλ.210 3211.182

ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ
Ο αρχαιότερος πολιτιστικός σύλλογος της πόλης
«Πληρούται λοιπόν σήμερον ο διακαής πόθος όστις από πολλού διέφλεγε τας καρδίας απάντων ημών» ανέφερε την 28η Μαΐου του 1890 ο Σίμος Μπαλάνος προσφωνώντας τον διάδοχο του θρόνου Κωνσταντίνο στην τελετή των θεμελίων του κτιρίου του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός. Από την 1η Νοεμβρίου του 1891 ως σήμερα ο Φιλολογικός Σύλλογος βρίσκεται στο Μέγαρο της πλατείας Αγίου Γεωργίου Καρύτση, σε εκπονηθέντα σχέδια και επίβλεψη του Ιφικράτη Κοκκίδη. Ο αρχαιότερος πολιτιστικός σύλλογος της Αθήνας δημιουργήθηκε από ένα εκ των τεσσάρων παιδιών του νομισματολόγου Παύλου Λάμπρου με σκοπό την πνευματική, κοινωνική και ηθική βελτίωση του λαού. Σύντομα απέκτησε φήμη και κύρος Ακαδημίας η οποία λειτουργούσε κατά τμήματα διοργανώνοντας επίσης διάφορες εκδηλώσεις και διαγωνισμούς. Σήμερα ο «Παρνασσός» διαθέτει αξιόλογη βιβλιοθήκη, καθώς και πινακοθήκη με έργα 259 ζωγράφων. Διατηρεί ίχνη της αίγλης του κυρίως σε ένα κοινό μεγαλύτερων ηλικιών και εξακολουθεί να διοργανώνει εκδηλώσεις μουσικού, φιλοσοφικού και φιλολογικού περιεχομένου.
Πλ.Αγίου Γεωργίου Καρύτση 8, τηλ.210 3221.917

ΑΣΤΥ
Το σινεμά στα κρατητήρια της Γκεστάπο
«Δεν είμαστε ο κινηματογράφος του ποπ κορν» λέει ο Δημήτρης Στεργιώτης. Μαζί με τον αδερφό του Γιώργο έχουν αναλάβει την οικογενειακή επιχείρηση του κινηματογράφου που ίδρυσε ο πατέρας τους πριν από 60 χρόνια. «Προβάλλουμε ταινίες που είναι κοντά στα δικά μας στάνταρντ:διασκεδάζουν αλλά και προβληματίζουν». Ο πατέρας τους, Αντώνης Στεργιώτης, επέλεξε έναν χώρο ιστορικά φορτισμένο για να κάνει τον κινηματογράφο που πάντα ονειρευόταν. Στην ίδια στοά βρίσκονταν την περίοδο της Κατοχής τα κρατητήρια της Γκεστάπο, ενώ στο πίσω μέρος του κινηματογράφου υπήρχε το αγαπημένο παγοδρόμιο των Ες-Ες οι οποίοι διασκέδαζαν κάνοντας πατινάζ. Μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου οι κακές μνήμες άρχισαν να εξατμίζονται καθώς ο χώρος μεταμορφώθηκε σε σινεμά, ενώ η ίδρυση της κινηματογραφικής λέσχης του κινηματογράφου Αστυ από τον Γιάννη Μπακογιαννόπουλο και την Αγλαΐα Μητροπούλου στη δεκαετία του ΄60 συνέβαλε στο να αναδειχθεί ο χώρος ως κοιτίδα πολιτισμού.
Κοραή 4,πλ.Κλαυθμώνος, τηλ.210 3221.925

Η ΛΕΣΧΗ ΤΟΥ ΔΙΣΚΟΥ
Μεγαλώνει την τρίτη γενιά ακροατών
Ακόμη και όσοι δεν έχουν σχέση με την κλασική μουσική είναι σχεδόν βέβαιον ότι γνωρίζουν τη «Λέσχη του Δίσκου» ως κατάστημα που ειδικεύεται με πείσμα σε ολόκληρο το φάσμα του είδους. Το πιο ενημερωμένο δισκοπωλείο κλασικής μουσικής έχει την έδρα του στη στοά της Οπερας από το 1966 που το άνοιξαν ο Λάζαρος Γεωργιάδης και η Ελση Σαράτση. «Ξεκινήσαμε για βιοποριστικούς λόγους, κάνοντας όμως κάτι που μας άρεσε» λέει η κυρία Σαράτση, υπογραμμίζοντας την εκδοτική δραστηριότητα της Λέσχης όχι μόνο όσον αφορά δίσκους αλλά και βιβλία σχετιζόμενα με το τεράστιο πάθος τους για την κλασική μουσική και τη μουσική γενικότερα. Σήμερα, περίπου μισόν αιώνα μετά, τι έχει αλλάξει; « Εκτός του ότι έφυγε ο Λάζαρος Γεωργιάδης και αποκτήσαμε ένα μικρό αδερφάκι-παράρτημα στο Μέγαρο Μουσικής, σχεδόν τίποτε άλλο. Παρακολουθώ την τρίτη γενιά των ακροατών της Λέσχης να μεγαλώνει».
Ακαδημίας 57, τηλ.210 3631.819

ΙΚΑΡΟΣ
Εκεί όπου οι παππούδες πηγαίνουν με τα εγγόνια
Από το 1944 που ο Νίκος Καρύδης μαζί με τον Αλέκο Πατσιφά και τον Μάριο Πλωρίτη δημιούργησαν τον εκδοτικό οίκο Ικαρος στην οδό Βουλής ως σήμερα τίποτε δεν φαίνεται να έχει αλλάξει στο κατάστημα με τις φωτογραφίες των ποιητών και το σκοτεινό πατάρι. Στην ουσία ωστόσο ο Ικαρος ακολουθεί την τεχνολογία, όπως λέει η εγγονή του Νίκου Καρύδη, Μαριλένα Πανουργιά, η οποία μαζί με τον ξάδερφό της Νίκο Αργύρη αποτελεί την τρίτη γενιά του εκδοτικού οίκου. «Οταν ιδρύθηκε ο Ικαρος,τα βιβλία εκδίδονταν σε μονοτυπίες.Σήμερα έχουμε e-books. Ωστόσοτα κριτήρια για την επιλογή των τίτλων μας έχουν μείνει τα ίδια. Οπως ο παππούς μου υποστήριξε τον Νίκο Εγγονόπουλο, έτσι και εμείς αναδείξαμε το Logicomix,το μεγάλο ελληνικό graphic novel, μια επίσης πρωτοποριακή κίνηση» συμπληρώνει για τον αποκλειστικό εκδοτικό οίκο του έργου τoυ Ελύτη , του Σεφέρη, αλλά και της Κικής Δημουλά. «Στο κατάστημα έρχονται παππούδες μαζί με τα εγγόνια τους» αναφέρει η κυρία Πανουργιά. Σκέφτηκαν ποτέ να αλλάξουν διεύθυνση; «Ισως χρειαστούμε καινούργια γραφεία, αλλά το θεωρώ αδύνατον να φύγει το βιβλιοπωλείο από τη θέση του».
Βουλής 4,Σύνταγμα, τηλ.210 3225.152

ΓΚΑΛΕΡΙ ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗ
Μεταμορφώθηκε ύστερα από απαίτηση του γλύπτη Τάκι
Ηταν 1912 όταν ο Θεόδωρος Ζουμπουλάκης άνοιγε ένα παλαιοπωλείο με σπάνια έργα τέχνης και αρχαιότητες. Ο επόμενος σταθμός για την οικογένεια ήταν το 1966. Τότε που ο Τάσος με την Πέγκυ Ζουμπουλάκη άνοιγαν στην Κριεζώτου αρ. 7 την πρώτη τους γκαλερί σύγχρονης τέχνης, συμπεριλαμβάνοντας καλλιτέχνες της γενιάς του ΄60, όπως ο Ακριθάκης, και ξεκινώντας παράλληλα συνεργασία με τον Αλέξανδρο Ιόλα. «Οι γκαλερί στην Αθήνα εκείνη την εποχή ήταν ελάχιστες και λειτουργούσαν περίπου ως μουσεία» θυμίζει η κόρη της Πέγκυς, Δάφνη Ζουμπουλάκη, αναφέροντας ότι υπεύθυνος για την πρωτοποριακή επέκταση της γκαλερί σε χώρο 450 τ.μ. στο νευραλγικό σημείο της πλατείας Κολωνακίου υπήρξε, το 1973, ο γλύπτης Τάκις, ο οποίος ήθελε μια πολύ μεγάλη αίθουσα για να στεγάσει σημαντική του έκθεση- και τέτοιος χώρος δεν υπήρχε στην Αθήνα. Ως σήμερα η γκαλερί Ζουμπουλάκη αποτελεί χαρακτηριστική γωνιά της πόλης όπου αναπνέουν καλλιτεχνικά ρεύματα και τάσεις.
Πλ.Κολωνακίου 20, τηλ.210 3608.278 Πεσμαζόγλου 5,τηλ.210 3222.760

ΘΕΑΤΡΟ ΤΕΧΝΗΣ (ΥΠΟΓΕΙΟ)
Τα χωνιά στα φώτα είναι από τα χέρια του Κουν
Το 1953 ο νεαρός τότε Κάρολος Κουν έβαλε στόχο να βρει ένα θέατρο για τη δυνατή ομάδα του τμήματος ηθοποιών της σχολής Σταυράκου τους οποίους δίδασκε. Ο χώρος βρέθηκε. Ηταν ένα υπόγειο που ανήκε στο Αρσάκειο και στη Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία και που ο Κάρολος Κουν αποφάσισε να μεταμορφώσει με τα πενιχρά οικονομικά μέσα τα οποία εξασφάλισε. Δημιούργησε λοιπόν το πρώτο ημικυκλικό θέατρο της εποχής και ξεκίνησε να δουλεύει με την τάξη των… θαυμάτων, με μαθητές τους Ζαβιτσάνου, Αγγελίδου, Λαζάνη κ.ά. «Οταν μπήκε μέσα ο Κουν με τους μαθητές του,το δάπεδο ήταν από γαρμπίλι.Με προσωπική παρέμβασή του έγινε ο χώρος θέατρο» σημειώνει ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Θεάτρου Τέχνης «Κάρολος Κουν» Διαγόρας Χρονόπουλος. «Σήμερα τα χωνιά στα φώτα έχουν μείνει όπως τα έφτιαξε με τα χέρια του,ενώ τα καθίσματα,που ήταν μια προσωπική του επιλογή,δεν θα μπορούσαμε να τα πειράζαμε ποτέ». Το Υπόγειο συνδέθηκε με ιστορικές στιγμές του ελληνικού θεάτρου, με «όλο το (συγγραφικά) καλό ελληνικό θέατρο να έχει περάσει από εκεί».
«Κάποιοι μάς χαρακτηρίζουν κουλτουριάρηδες.Αυτό δεν μου αρέσει καθόλου.Θα προτιμούσα τον χαρακτηρισμό art house ». Ο Ηλίας Γεωργιόπουλος λειτουργεί από το 1990, μαζί με τον πατέρα του Σωτήρη, τον κινηματογράφο Δαναός. Γιος ελλήνων μεταναστών, γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Βραζιλία. Πριν από 20 χρόνια ήρθε στην Ελλάδα για να αναλάβει την αίθουσα που είχαν ανεγείρει το 1972 ο πατέρας και ο θείος του Λεωνίδας Γεωργιόπουλος, έναν από τους πλέον σύγχρονους κινηματογράφους της εποχής, ο οποίος δεν άργησε να γίνει σημείο αναφοράς των σινεφίλ Αθηναίων. Σήμερα εξακολουθεί να διατηρεί ανάλογη θέση στις προτιμήσεις τους παρ΄ ότι, όπως λέει ο Ηλίας Γεωργιόπουλος, «τα πράγματα είναι δύσκολα για τις μονές αίθουσες. Μας χτυπάνε τα multiplex και η πειρατεία. Ευτυχώς, το ξέρετε ότι έχουμε πελάτες που έρχονται 40 χρόνια τώρα κάθε εβδομάδα στον “Δαναό;». Λεωφ.Κηφισιάς 109, τηλ.210 6922.655

GALAXY
Με πιστή πελατεία εδώ και μισόν αιώνα
Το 1972 ο Δημήτρης και ο Γιάννης Αλαμπάνος αποφάσισαν να ιδρύσουν μια καφετέρια και σνακ μπαρ στον αριθμό 5 της Σταδίου. Δεκαεννέα χρόνια εκεί και άλλα 20 επί της Σταδίου 10- όπου μετακόμισε το 1991- το Galaxy αποτελεί ένα από τα σημεία αναφοράς της Αθήνας. Τι είναι αυτό που του έχει χαρίσει πιστή πελατεία κάθε ημέρα για σχεδόν μισόν αιώνα; «Η ποιότητα όσων προσφέρουμε και η καλή μας διάθεση απέναντι στον κόσμο» λέει ο Γιάννης Αλαμπάνος, ο οποίος έχει αναλάβει τη βραδινή βάρδια του Galaxy – ο αδελφός του είναι εκεί τα πρωινά. «Οι πελάτες μας είναι σταθεροί. Τότε ήταν οι γονείς, τώρα είναι τα παιδιά τους» προσθέτει, σημειώνοντας ότι ένα από τα μυστικά της διαχρονικότητας του Galaxy είναι η απουσία ριζικών ανακαινίσεων και αλλαγών. Και όπως οι γιοι των πελατών διαδέχονται τους γονείς τους, έτσι και ο νεαρός Στέλιος Αλαμπάνος, γιος του Γιάννη, είναι σήμερα πίσω από το μπαρ αποδεικνύοντας ότι η ιστορία του Galaxy συνεχίζεται.
Σταδίου 10, τηλ.210 3227.733

ΘΕΑΤΡΟ ΜΟΥΣΟΥΡΗ
Το σέβονται ακόμη και οι ταραξίες του κέντρου
«Η ιστορία του Μουσούρη είναι λίγο- πολύ γνωστή σε όλους» λέει ο ηθοποιός Πέτρος Φιλιππίδης, καλλιτεχνικός διευθυντής του θεάτρου. «Το θέατρο που δημιουργήθηκε από τον Κώστα Μουσούρη έχει φιλοξενήσει αμέτρητες παραστάσεις μπουλβάρ και ρεπερτορίου (ο ίδιος ήταν έξοχος στο μπουλβάρ), ενώ από τη σκηνή του έχει περάσει όλο το ελληνικό θέατρο:Κούρκουλος,Χορν, Λαμπέτη, Βουγιουκλάκη, ακόμη και ο Κουν». Ο Πέτρος Φιλιππίδης σημειώνει ότι το Μουσούρη εκτός από λαμπρό πα ρελθόν έχει ανάλογο παρόν και πιθανότατα και μέλλον. «Τουλάχιστον τα τελευταία επτά χρόνια που έχω αναλάβει το τιμόνι του θεάτρουφιλοξενούμε ωραίες και επιτυχημένες παραστάσεις. Το θέατρο έχει δώσει πνοή και στην περιοχή,που γέμισε από μπαρ και εστιατόρια». Ο ίδιος, έχοντας παίξει στα περισσότερα θέατρα της Αθήνας, θεωρεί ότι την ενέργεια του θεάτρου Μουσούρη δεν την έχει κανένα άλλο. Εχει πληγεί το θέατρο από τις φασαρίες στο κέντρο; «Οχι ιδιαίτερα. Οι άνθρωποι που εμπλέκονται στα επεισόδια δεν έχουν πειράξει το θέατρο.Ισως για κάποιον λόγο να το σέβονται».
Πλ.Καρύτση 7, τηλ.210 3310.936
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ