Φωτογραφικό οδοιπορικό στην Κωνσταντινούπολη των αρχών του 20ού αιώνα μέσα απο τη διεισδυτική ματιά ενός άγγλου επιχειρηματία, του Τ. Γουάιλντ, ο οποίος κατέγραψε μοναδικές εικόνες της ζωής σε ένα τόπο – κυριολεκτικά σταυροδρόμι διαφορετικών πολιτισμών παρουσιάζεται από τις 10 Φεβρουαρίου στη Θεσσαλονίκη από το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης σε συνεργασία με Μουσείο Φωτογραφίας «Χρήστος Καλεμκερής» του Δήμου Καλαμαριάς. Πρόκειται για ένα αρχείο 110 φωτογραφιών, που διασώθηκε στο χρόνο και παρουσιάζεται μαζί με λεύκωμα 250 σελίδων, σχολιασμένο από τον Ζαν Φρανσουά Περούζ.

Αποτυπώσεις των τοπίων και της καθημερινής ζωής μιας πολύβουης και πολυπολιτισμικής πρωτεύουσας μέσα από τα έκπληκτα μάτια ενός δυτικού, που συναντά έναν άλλο κόσμο είναι αυτές οι φωτογραφίες, που εν τέλει αντικατοπτρίζουν και τη δική του διάθεση άλλοτε ρομαντική και τρυφερή και άλλοτε διερευνητική και περίεργη. Αλλωστε η παρουσία του T. Wild στην Κωνσνταντινούπολη είχε και κατασκοπετυτικό χαρακτήρα υπέρ της Βρετανίας ασφαλώς, όπως θεωρείται σήμερα.

Μία πόλη σε μετασχηματισμό αλλά κυρίως με έντονο τον ανθρώπινο χαρακτήρα φωτογράφισε ο T. Wild. Από τη μια ήταν η ανατολίτικη ραστώνη, τα κάρα, οι πλανόδιοι πωλητές κι από την άλλη ο ευρωπαϊκός εκσυγχρονισμός, τα τραμ, η νέα γέφυρα του Γαλατά στον Κεράτιο, οι μεγάλες τράπεζες. Γυναίκες καλυμμένες από την κορφή ως τα νύχια, ρασοφόροι παπάδες, ναυτικοί, τελωνοφύλακες, έμποροι, αχθοφόροι, αργόσχολοι στα καφενεία και βιαστικοί υπάλληλοι, άνθρωποι ντυμένοι με τα παραδοσιακά ρούχα αλλά και με «ευρωπαϊκά», φέσια και παναμάδες, ρόμπες και κρινολίνα, μαντίλες και διακοσμημένα καπέλα, όλα αυτά μαζί, ανάκατα.

Και πάνω απ’ όλα όμως ο Βόσπορος, ο Κεράτιος, η Προποντίδα με τα χιλιάδες καΐκια, βάρκες, ιστιοφόρα και ατμόπλοια που πλημμυρίζουν κάθε σπιθαμή αυτών των στενών περασμάτων και μαρτυρούν την ένταση και την πυκνότητα που είχαν τότε τα δρομολόγια, τα αγώγια, οι μεταφορές και το εμπόριο. Πάνω σε αυτή τη μεταβατική στιγμή και λίγο η επανάσταση του 1908 και των Βαλκανικών Πολέμων σαρώσουν τα τελευταία υπολείμματα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, ο φωτογραφικός φακός ενός Αγγλου συλλαμβάνει το μωσαϊκό μιας πολυπολιτισμικής, ανεκτικής, και πολύχρωμης κοινωνίας. Κι ας ήταν οι φωτογραφίες της εποχής ακόμη ασπρόμαυρες.

Για όσους γνωρίζουν τη σημερινή Πόλη, η έκθεση προκαλεί σε ένα ενδιαφέρον παιχνίδι τοπογραφίας καθώς οι εικόνες δύσκολα μπορεί να ταυτιστούν πλέον, παρ΄ ότι αντακαλούν τα σταθερά ορόσημα μέσα από τα τοπωνύμια: Γαλατάς, Πέρα, Σκούταρι, Καντηλλί, Σκαλάκια, Εμίνονου, παζάρια, ευρωπαϊκή και ασιατική όχθη, Γλυκά Νερά, Καντίκιοϊ, Διπλοκιόνιο, Αργυρούπολη, Μέγα Ρεύμα.

Πού και Πότε

Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Βίλα Καπαντζή (Βασ. Όλγας 108, τηλ. 2310 295170-1) Διάρκεια 10 Φεβρουαρίου _ 13 Μαρτίου 2011