«Εδώ πρώτος πειραματικός σταθμός τηλεοράσεως της Ελλάδος.Εκπέμπουμε από τη Θεσσαλονίκη». Με την ανακοίνωση αυτή, την οποία εκφώνησε η Λίτσα Φωκίδου, άρχισε η λειτουργία του πρώτου ελληνικού τηλεοπτικού σταθμού, στις 4 Σεπτεμβρίου 1960, στα εγκαίνια της 25ης Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης. Σε διάφορα σημεία της ΔΕΘ, αλλά και σε κεντρικές πλατείες της Θεσσαλονίκης είχαν στηθεί περίπου 100 τηλεοπτικοί δέκτες και οι επισκέπτες της έκθεσης αλλά και οι κάτοικοι της συμπρωτεύουσας είχαν την ευκαιρία να έρθουν για πρώτη φορά σε επαφή με το «μαγικό κουτί». Ο σταθμός είχε διάρκεια ζωής τρεις εβδομάδες , όσο δηλαδή διήρκεσε η ΔΕΘ, και μετέδιδε καθημερινά τρίωρο πρόγραμμα από τις 19.30 ως τις 22.00. Το χρονικό μιας «τρελής» ιδέας
Τον Μάρτιο του 1960 ο κ. Μάνος Ιατρίδης , υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων της ΔΕΗ, είχε τη «φαεινή» ιδέα να προτείνει στον Κώστα Τριανταφυλλίδη , διευθυντή Γενικών Υπηρεσιών και προσωπικό φίλο του τότε πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή, την εγκατάσταση και λειτουργία ενός τηλεοπτικού σταθμού εμβέλειας 20-30 χιλιομέτρων. «Το 1960 η ΔΕΗ γιόρταζε τα 10 χρόνια λειτουργίας της,αλλά ο ηλεκτρισμός δεν ήταν και ιδιαίτερα διαδεδομένος στη χώρα μας. Θέλαμε λοιπόν εκείνη τη χρονιά,όπως και τις προηγούμενες, στο περίπτερο της ΔΕΗ στη ΔΕΘ να προβάλουμε μια εφαρμογή του ηλεκτρισμού,τον οποίο εκείνη την εποχή υπήρχαν πολλοί που αντιμετώπιζαν ακόμη με φόβο» αναφέρει ο κ. Ιατρίδης.

Η τηλεόραση ήταν άγνωστη στην Ελλάδα. Οταν ο Τριανταφυλλίδης άκουσε την ιδέα απάντησε: «Τρελός είσαι μου φαίνεται. Ούτε τα χρήματα έχουμεούτε τον χρόνο.Και σίγουρα δεν έχουμε τις γνώσεις. Δεν μπορεί να γίνει». Δεν σταμάτησε όμως εκεί. Αφού σκέφτηκε για λίγο την ιδέα, χαμογέλασε και είπε: «Η ιδέα είναι θαυμάσια κι εσύ φαίνεται να πιστεύεις ότι θα τα καταφέρεις. Προχωρούμε». Ετσι, ξεκίνησε ένας αγώνας δρόμου, δεδομένου ότι μόλις σε πέντε μήνες θα έπρεπε να είχε στηθεί από το μηδέν ένας τηλεοπτικός σταθμός και μάλιστα από ανθρώπους που δεν είχαν την παραμικρή ιδέα από τηλεόραση.

Το ζήτημα του τεχνικού εξοπλισμού λύθηκε σε συνεργασία με την εταιρεία Ρhilips, που αποδέχτηκε να στηρίξει το εγχείρημα δανείζοντας μηχανήματα και προσφέροντας την τεχνογνωσία της. Οι υπεύθυνοι της εταιρείας είχαν τις επιφυλάξεις τους. Οπως εξήγησε ένας ολλανδός τεχνικός στον κ. Ιατρίδη «αν ζητούσατε να αγοράσετε τα μηχανήματα και αν αναλαμβάναμε εμείς την εγκατάσταση του σταθμού, θα σας τον παραδίδαμε σε 14 μήνες. Πώς θα τα καταφέρετε εσείς μόνο μέσα σε 4 μήνες;».

Η τόλμη της άγνοιας όμως αποδείχτηκε πιο ισχυρή από τις επιφυλάξεις των ειδικών.

Σαν στούντιο χρησιμοποιήθηκε το περίπτερο της ΔΕΗ. Από τις τέσσερις κάμερες που ήταν απαραίτητες, μία προμήθευσε η ΔΕΗ, μία η Ρhilips και τις άλλες δύο τις δάνεισαν το Πολυτεχνείο και το Μαιευτήριο Αλεξάνδρα. Ως τεχνικός υπεύθυνος είχε κληθεί από την Αμερική ο Ι. Κεσίσογλου, καθηγητής Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Ιthaca. Την παραγωγή του προγράμματος είχε αναλάβει ο δημοσιογράφος Κώστας Καζαντζής, που εκείνη την εποχή αρθρογραφούσε με το ψευδώνυμο «Ιndex». Οι υπόλοιποι συνεργάτες ήταν ως επί το πλείστον υπάλληλοι της ΔΕΗ. Ως εκφωνήτρια των εκπομπών επελέγη η υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων της ΔΕΗ στη Θεσσαλονίκη Λίτσα Φωκίδου γιατί είχε ωραία σκηνική παρουσία και καλή άρθρωση.

«Μια Αθηναία σας ομιλεί»
Το τρίωρο καθημερινό πρόγραμμα ήταν ιδιαίτερα φιλόδοξο. Αρχιζε στις 7.30 το απόγευμα με κουκλοθέατρο και ταινίες μικρού μήκους 16 μιλιμέτρ και συνέχιζε με τις ειδήσεις των οκτώ. Ακολουθούσαν ζωντανές εκπομπές όπως: το ελληνικό χορόδραμα υπό τη διεύθυνση της Ραλλούς Μάνου, μια εκπομπή για κυρίες που παρουσίαζε η ηθοποιός Τασσώ Καββαδία με τίτλο «Μια Αθηναία σας ομιλεί», μουσικά ιντερμέδια, ταχυδακτυλουργίες και διαγωνισμός νέων ταλέντων του Γιώργου Οικονομίδη . Υπήρχαν ακόμη ζωντανές συνεντεύξεις πολιτικών, ακαδημαϊκών και σταρ του κινηματογράφου όπως η Αλίκη Βουγιουκλάκη που έκανε εκεί και την πρώτη της τηλεοπτική εμφάνιση.

Η πρώτη μέτρηση τηλεθέασης

Το πλήθος παρακολουθεί το «μαγικό κουτί» έξω από το περίπτερο της ΔΕΗ στις εγκαταστάσεις της ΔΕΘ

Στα κεντρικά σημεία της πόλης όπου είχαν τοποθετηθεί οι 100 τηλεοπτικές συσκευές γινόταν σάλος. Οπως εξηγεί ο κ. Ιατρίδης, στην προσπάθεια συμμετείχαν και 100 άτομα αποστολή των οποίων ήταν να ρυθμίζουν τους δέκτες ώστε να υπάρχει καλύτερη εικόνα. «Εκείνη την εποχή εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη χώρα μας και η ειδικότητα του “ρυθμιστή τηλεοπτικού δέκτη”» αναφέρει χαρακτηριστικά. Υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 30.000 κάτοικοι της συμπρωτεύουσας συγκεντρώνονταν κάθε ημέρα προκειμένου να παρακολουθήσουν το πρόγραμμα του σταθμού. Ο αριθμός αυτός δόθηκε από ειδικά συνεργεία που έκαναν τις σχετικές μετρήσεις. Ηταν και η πρώτη μέτρηση τηλεθέασης στη χώρα μας.

Οι ειδήσεις στον «αέρα»

Ο Κ. Καραμανλής στο στούντιο του σταθμού

Στις 7 το απόγευμα της 4ης Σεπτεμβρίου έφτασε στη ΔΕΘ ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Το πρωί της ίδιας ημέρας είχε περάσει από το στούντιο για τη δοκιμή. «Για να δούμε πώς θα φαίνομαι στην οθόνη» είχε πει στους τεχνικούς. Μετά την εγκαινίαση της ΔΕΘ ο Κ. Καραμανλής επισκέφθηκε το περίπτερο της ΔΕΗ, για να τονίσει με την παρουσία του τη σημασία του γεγονότος αλλά και να απευθύνει το πρώτο του τηλεοπτικό διάγγελμα. Την ώρα της άφιξής του «βγήκε στον αέρα» το πρώτο δελτίο ειδήσεων του σταθμού. Στην οθόνη εμφανίστηκε η Λίτσα Φωκίδου η οποία ανακοίνωσε: «Εδώ πρώτος πειραματικός σταθμός τηλεοράσεως Ελλάδος. Στο στούντιο εισέρχεται ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής».

Στη συνέχεια εμφανίστηκε στην οθόνη ο Κ. Καραμανλής ο οποίος απηύθυνε μήνυμα προς τον λαό της Βορείου Ελλάδος. Αμέσως μετά την επίσημη έναρξη λειτουργίας και τις πρώτες συνεντεύξεις, στην οθόνη εμφανίστηκε ο Αλκης Στέας ο οποίος παρουσίασε το «Τηλεφωνικό Παιχνίδι», το πρώτο τηλεπαιχνίδι της ελληνικής τηλεόρασης.