Νεάπολη Ι
Καλημέρα από τη Νεάπολη της Ιταλίας. Βρίσκομαι εδώ για την ατομική έκθεση του Βασίλη Καρούκ, ενός από τους πιο καλούς ζωγράφους της σύγχρονης σκηνής, η οποία εγκαινιάστηκε χθες το βράδυ στην γκαλερί Αkneos. Νέα γκαλερί, με πορεία μόλις ενάμιση χρόνου, μολονότι ως τώρα αναζητούσε την ταυτότητά της περισσότερο στις εγκαταστάσεις, συστήνεται τώρα με έναν ζωγράφο. Και τον συστήνει στο κοινό της Νεάπολης. Νεάπολη ΙΙ
Συναρπαστική πόλη. Οπως πολλές πόλεις της Ιταλίας, φέρει τα σημάδια της ιστορίας της εμφανώς- όχι σαν τις ελληνικές. Ταυτόχρονα επικρατεί ένας πανζουρλισμός, μπροστά στον οποίο οι πιο τρελές στιγμές της Αθήνας ωχριούν. Υπολείμματα ρωμαϊκών τειχών, αναγεννησιακά και μπαρόκ μέγαρα, πλούσιες αγορές και ετοιμόρροπα κτίρια, σκοτεινά, απειλητικά στενάκια αλλά και αμέτρητος κόσμος στους δρόμους, μηχανάκια με φονικές διαθέσεις, η μυθιστορηματική φήμη της Καμόρα, τάγματα ιπποτών, πανίσχυρη εκκλησία, πίτσα (η αυθεντικότερη του κόσμου, φυσικά) και γκραφίτι παντού. Μου λένε ότι πίσω από αυτήν υπάρχει η άλλη, η μυστική Νεάπολη: κρυμμένοι ιδιωτικοί κήποι, μέγαρα με εξαίρετα έργα τέχνης, κλειστά μοναστήρια. Δεν δυσκολεύομαι να το φανταστώ- όλες οι πόλεις έχουν τις σκιές τους και μια πόλη σαν αυτή πολύ περισσότερο.

Νεάπολη ΙΙΙ
Η Νεάπολη είναι από τις σημαντικότερες πόλεις της Ιταλίας για τη σύγχρονη τέχνη, μαζί με το Τουρίνο και το Μιλάνο. Εύλογο το ερώτημα, πού χωράει η σύγχρονη τέχνη μέσα σε τόση Ιστορία; Υπάρχει μια αίσθηση-απάντηση σε αυτό, την οποία δεν μπορώ να αποδείξω αλλά την αισθάνομαι σωστή: σε αντίθεση με την Αθήνα, όπου η Ιστορία υπάρχει ως υποχρεωτική φαντασίωση ή ως πολιτική κουβεντούλα καφενείου, εδώ ζει κανείς μέσα σε αυτή, πέφτει πάνω της συνέχεια, χτυπάει το πόδι του στις πέτρες της. Το γεγονός αυτό την καθιστά γοητευτική αλλά με απομυθοποιημένο, καθημερινό τρόπο. Τα αίθρια των Ρalazzi είναι τεκμήρια δόξας, ναι, αλλά είναι και οι ακάλυπτοι όπου οι άνθρωποι κρεμούν τις μπουγάδες τους. Το σύγχρονο, σε αυτό το πλαίσιο, είναι απλώς αυτό που συμβαίνει τώρα- δεν είναι ούτε ο εχθρός του ένδοξου παρελθόντος ούτε μια επίκληση στο μέλλον που θα μας σώσει από την τελματωμένη αυταρέσκειά μας.

zenakos@tovima.gr