Απολυτότητες
Τον τελευταίο καιρό ακούω όλο και πιο έντονα μια συζήτηση που αφορά το ποιος «έχει δικαίωμα» – ό,τι και αν σημαίνει αυτό- να κρίνει ένα έργο τέχνης. Μια ελίτ; Ολοι; Το «κοινό»; Οι «ειδικοί»; Βρίσκω τη συζήτηση λίγο παραπλανημένη και, κυρίως, ένα δείγμα της δυσκολίας να σκεφτούμε ότι η κρίση του ενός ενδιαφερομένου και η κρίση του άλλου δεν αλληλοαποκλείονται ούτε διεκδικούν την ίδια ισχύ στο ίδιο πεδίο ούτε προσπαθούν να ανταποκριθούν σε ίδια αιτήματα. Η δε επίκληση της έννοιας του «δικαιώματος» είναι τόσο παραπλανητική που καταλήγει να είναι βλακώδης.

Ναι, την αφήγηση που ονομάζουμε «ιστορία της Τέχνης» τη γράφουμε με συγκεκριμένους όρους, που δεν ταυτίζονται με την κρίση του καθενός φιλότεχνου. Αλλά η κρίση του καθενός φιλότεχνου διαμορφώνει επίσης ένα κλίμα το οποίο η αφήγηση τελικά λαμβάνει υπόψη. (Παράδειγμα: αν ο Σαλβαντόρ Νταλί δεν ενθουσίαζε τόσο τα πλήθη, η ιστορία της Τέχνης πιθανότατα θα τον είχε καταβαραθρώσει ακόμη περισσότερο.)

Γιατί πρέπει να συζητούμε μόνο με απολυτότητες; «Την τέχνη την καταλαβαίνουν μόνο οι ειδικοί» λέει ο ένας. «Αν η τέχνη είναι καλή, τότε μιλάει σε όλους» λέει ο άλλος. Μα ούτε το ένα ούτε το άλλο ισχύει. Ούτε οι ειδικοί είναι οι μόνοι που καταλαβαίνουν (άλλο αν είναι δουλειά τους να «καταλαβαίνουν» πιο συστηματικά- κάτι που δεν κάνουν απαραιτήτως με επιτυχία) ούτε η καλή τέχνη μιλάει στον καθένα χωρίς αυτός να προσπαθήσει, να ανακαλύψει, να δεσμευθεί, να μάθει. Το μόνο που ισχύει απολύτως είναι το εξής: το να αποκτήσει κανείς περισσότερη γνώση, κακό δεν θα του κάνει. Είτε είναι ειδικός είτε όχι.

Εκκινήσεις
Και μια ειδησούλα: νέο χώρο έχει ανοίξει η γκαλερί the apartment. Στον παλιό χώρο μας είχε συνηθίσει σε χαμηλών τόνων, εξαιρετικά στοχευμένες, υψηλής ποιότητας εκθέσεις. Τον καινούργιο τον εγκαινιάζει με την έκθεση της Εμι Αβόρα «Τhe Τiger in the Τheater (From Βaroque to Superama)», η οποία θα διαρκέσει ως τις 19 Δεκεμβρίου. Καλή αρχή.

zenakos@tovima.gr

the apartment, Ιθάκης 29, Κυψέλη, www. theapartment.gr