Ο Φοίβος Γκικόπουλος δεν θέλησε ποτέ να γίνει ηθοποιός. Γι΄ αυτό και δεν έγινε. Είναι όμως μάλλον ειρωνικό που η πρώτη και τελευταία εμφάνισή του στο σελιλόιντ έμελλε να γίνει στον «Ανθρωπο με το γαρύφαλλο», μια από τις μεγαλύτερες εισπρακτικές επιτυχίες του εγχώριου κινηματογράφου, η οποία λέγεται ότι στην εποχή της, αρχές της δεκαετίας του ΄80, είχε σπάσει το φράγμα των 2.000.000 εισιτηρίων. Το πρόσωπο του Γκικόπουλου ήταν το μόνο άγνωστο ανάμεσα σε ένα μοναδικό στα χρονικά του ελληνικού κινηματογράφου «who is who» ηθοποιών, από το οποίο δεν έλειπαν ο Κώστας Καζάκος, ο Μάνος Κατράκης , ο Αγγελος Αντωνόπουλος , ο Αντώνης Αντωνίου, η Αιμιλία Υψηλάντη, ο Σπύρος Καλογήρου , ο Κώστας Αρζόγλου και η Μίρκα Παπακωνσταντίνου. Μόνο που ο Γκικόπουλος ήταν ο πραγματικός σταρ της ταινίας, γιατί κρατούσε τον ρόλο-«φιλέτο», εκείνον του αγωνιστή Νίκου Μπελογιάννη , του αγωνιστή του ΚΚΕ με το αφοπλιστικό χαμόγελο και το γαρύφαλλο στο πέτο, που μετά το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου επέστρεψε στην Ελλάδα, συνελήφθη, καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε αφήνοντας πίσω του έναν θρύλο ο οποίος παραμένει ζωντανός ακόμη και σήμερα.
«Ήταν μια παρένθεση στη δουλειά μου» μάς είπε τηλεφωνικώς ο κ. Γκικόπουλος, ο οποίος δεν θέλησε ποτέ να εκμεταλλευτεί τη μεγάλη φήμη που κέρδισε από την ταινία και δεν εκτέθηκε ποτέ στα media μετά την επιτυχία της (πριν από μερικές ημέρες μετά βίας καταφέραμε να τον πείσουμε για αυτή τη σύντομη συνομιλία, η οποία διεκόπη όταν ο Μπροκ, το κόκερ του κοσμήτορα, άρχισε να διαμαρτύρεται για τη βόλτα του). Η απομάκρυνση του Γκικόπουλου από κάθε τι που σχετίζεται με προβολή όμως είναι πάνω απ΄ όλα απόρροια της σεμνότητας που τον διακρίνει. «Δεν έχω καμία σχέση με όλα αυτά τα πράγματα,ούτε επιδιώκω να την αποκτήσω» μας είπε.
Μόνιμος κάτοικος Θεσσαλονίκης (η γενέτειρά του) ο 63χρονος σήμερα Φοίβος Γκικόπουλος είχε μόλις επιστρέψει από την Ιταλία στα τέλη της δεκαετίας του ΄70- όπου σπούδασε ιταλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Πίζας- όταν ο σκηνοθέτης του «Ανθρώπου με το γαρύφαλλο», ο Νίκος Τζήμας, τον συνάντησε, αρχικώς για διαφορετικό λόγο. «Ήθελε να του μεταφράσω το σενάριο της ταινίας στα ιταλικά» θυμάται ο Γκικόπουλος. «Ο Νίκος είχε καταφέρει να κλείσει τον Τζιαν Μαρία Βολοντέ για τον ρόλο του Μπελογιάννη και εγώ θα του έκανα τη μετάφραση στα ιταλικά».
«Όταν είδα τον Φοίβο Γκικόπουλο δεν πίστευα στα μάτια μου από την ομοιότητά του με τον Μπελογιάννη» μας είπε ο Τζήμας, ο οποίος τελικά επανήλθε στον Γκικόπουλο όταν ο Βολοντέ αναγκάστηκε να αποχωρήσει από το σχέδιο λόγω σοβαρών προβλημάτων με την υγεία του. Ο σκηνοθέτης χρειάστηκε ασφαλώς να επιμείνει γιατί ο Γκικόπουλος σε καμία περίπτωση δεν ήθελε να παίξει. «Δεν ήξερα τίποτε από τη δουλειά στον κινηματογράφο. Δεν είχα κάνει καμία εκπαίδευση και δεν είχα καμία προηγούμενη εμπειρία. Είχα μόνο το ένστικτό μου…».Αυτό το ένστικτο ήταν που φάνηκε να εμπιστεύεται ο Νίκος Τζήμας, ο οποίος ακολουθώντας το δικό του ένστικτο- και παρά τις αντιρρήσεις πολλών γύρω του- αποφάσισε να δώσει στον Γκικόπουλο τον ρόλο. Το αποτέλεσμα ήταν αποθεωτικό, αφού ο ερασιτέχνης ηθοποιός κέρδισε ακόμη και τους πιο σκληρούς επικριτές της ταινίας.
Μετά την ταινία ο Γκικόπουλος είπε το οριστικό «αντίο» στον κινηματογράφο για να ασχοληθεί με τη δουλειά του. Τον Μάιο του 1981 προσελήφθη στο Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ με αυτόνομη διδασκαλία σε μαθήματα (εκτός άλλων) όπως τα Παλαιά Κείμενα Ιταλικής Λογοτεχνίας, η Ιστορία της Ιταλικής Λογοτεχνίας, η Ερμηνεία Λογοτεχνικών Κειμένων, η Ιταλική Φιλολογία (Κριτική Κειμένου) και οι Μεταφραστικές Ασκήσεις. Το 1985 αναγορεύτηκε διδάκτορας του Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ και ανάμεσα στα βιβλία που έχει γράψει ανήκουν τα «Στοιχεία για την ιστορία της ιταλικής λογοτεχνίας» και «Από τη “Θεία κωμωδία” στο “Ονομα του ρόδου”», ένα σκιαγράφημα της ιστορίας της ιταλικής λογοτεχνίας. Η τελευταία φορά που ο Φοίβος Γκικόπουλος είδε τον «Ανθρωπο με το γαρύφαλλο» ήταν πριν από πολλά χρόνια, όταν η ταινία μεταδόθηκε από την ΕΤ1. «Έχω ένα DVD, αλλά δεν το κοιτάζω ποτέ» λέει, χωρίς να κρύψει την πίκρα του που σήμερα μια παρόμοια ταινία κατά πάσα πιθανότητα δεν θα έκανε τον θόρυβο που στις αρχές του ΄80 είχε κάνει ο «Άνθρωπος με το γαρύφαλλο». «Τότε, τα γεγονότα ήταν πολύ νωπά. Η χούντα είχε μόλις τελειώσει και το κύμα της αλλαγής προς την Αριστερά ήταν έντονο. Ήταν επίσης μια εποχή άνθησης του πολιτικού κινηματογράφου. Σήμερα; Πρώτα απ΄ όλα πόσοι νέοι άνθρωποι γνωρίζουν τον Μπελογιάννη, εκτός από παιδιά πολιτικοποιημένων οικογενειών; ».
Γι΄ αυτό και η επαναπροβολή του «Ανθρώπου με το γαρύφαλλο» έχει νόημα για τον Φοίβο Γκικόπουλο. «Μακάρι να πάει ο νέος κόσμος να τη δει. Είναι χρήσιμη για την ιστορική του μνήμη».
«Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο» προβάλλεται στον Μικρόκοσμος,στο Τριανόν και στον Δημοτικό Κινηματογράφο Ονειρο. Η ταινία άρχισε την «καινούργια καριέρα» της την Πέμπτη 18 Ιουνίου και ως σήμερα έχει κόψει περίπου 2.500 εισιτήρια.
