Ανήκειν Ι
Η αίσθηση του ανήκειν, υποστήριξε η καθηγήτρια της Αccademia Ιtaliana και του Νew Υork University των ΣκοπίωνΣουζάνα Μιλέβσκα, οικοδομείται στα Σκόπια (στη Μακεδονία, είπε, αλλά τι να κάνουμε;) βάσει μιας «αρνητικής» διαδικασίας: προσδιορίζουμε το τιδενείμαστε. Δεν είμαστε Σέρβοι, δεν είμαστε Βούλγαροι και δεν είμαστε Ελληνες.
Ηταν μια μόνο από τις προτάσεις που διατυπώθηκαν στις εισηγήσεις του ετησίου συνεδρίου της ΙΚΤ (Διεθνής Ενωση Επιμελητών Σύγχρονης Τέχνης), στο Ελσίνκι, το περασμένο Σαββατοκύριακο. Αλλες εισηγήσεις έκαναν οιΤ. Τζ. Ντίμος, λέκτορας στο Τμήμα Ιστορίας της Τέχνης του University College London,Κάτι Κίβινεν, επιμελήτρια στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης ΚΙΑSΜΑ,Σολβίτα Κρέσε , διευθύντρια του Λετονικού Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης και η εσθονή καλλιτέχνιςΚριστίνα Νόρμαν.
Το ενδιαφέρον στη διατύπωση της Σουζάνα Μιλέβσκα είναι το ότι ουσιαστικά αποτελεί ένα αντίθετο του εθνικισμού. Ο εθνικισμός, θα λέγαμε, είναι μια απολύτως «θετική» διαδικασία, λέει δηλαδή τι είμαστε. Ακόμη πιο ενδιαφέρον είναι ότι τα δύο συμβαίνουν ταυτόχρονα: η «θετική» κατασκευή της εθνικής ταυτότητας και ο «αρνητικός» προσδιορισμός, η άρνηση του ανήκειν.
Ανήκειν ΙΙ
Αλλο «καυτό» σημείο ήταν η παρέμβαση του Τ. Τζ. Ντίμος. Επρόκειτο για μια κριτική προς την έννοια του «Αltermodernism», όπως τη διατύπωσε οΝικολά Μπουριό στην πρόσφατη τριενάλε της Τate, στο Λονδίνο. Συνοπτικά, η έννοια αυτή στηρίζεται στην παραδοχή ότι βρισκόμαστε πλέον μετά το τέλος του μεταμοντερνισμού- ο οποίος, θυμίζω, προσδιορίστηκε κυρίως ως κριτική στον μοντερνισμό- και ότι αναζητούμε πλέον έναν «άλλο» μοντερνισμό, ο οποίος όμως να μην περιλαμβάνει ούτε την τελεολογία ούτε τις «ηγεμονικές» ιεραρχήσεις του ιστορικού μοντερνισμού. Ο Μπουριό βρίσκει χρήσιμο εργαλείο σε αυτή την αναζήτηση την έννοια του «νομαδισμού», με χαρακτηριστικό παράδειγμα- το οποίο μάλλον σαρκαστικά ανέφερε ο Ντίμος- το τρένο Εurostar που συνδέει την Αγγλία με τη Γαλλία μέσω του τούνελ κάτω από τη Μάγχη. Ο Ντίμος με τη σειρά του επεσήμανε ότι αυτή η αντίληψη του «νομαδισμού» δεν αντιμετωπίζει τους σύγχρονους αποκλεισμούς, όπως φερ΄ ειπείν απαντώνται στην πραγματική μετανάστευση, αλλά συνιστά έναν αποκλεισμό από μόνος του, καθ΄ ότι προϋποθέτει μια προνομιούχο θέση. Κατηγόρησε μάλιστα τον Μπουριό για «μαλακό» νομαδισμό. (Η δημιουργικότητα των προσβολών μεταξύ θεωρητικών δεν παύει να εκπλήσσει…)
Η ΙΚΤ αριθμεί πάνω από 350 μέλη. Το ετήσιο συνέδριό της γίνεται σε διαφορετική πόλη κάθε φορά. Το 2008, για παράδειγμα, έγινε στο Μόντρεαλ, το 2009 στο Ελσίνκι και το 2010 θα γίνει στην Αθήνα.
www.artfully-on-saturday.blogspot.com
