ΠΑΡΙΣΙ Είναι η πρώτη φορά που η Γαλλία αφιερώνει μεγάλη έκθεση στο έργο ενός από τους σημαντικότερους παραστατικούς ζωγράφους του 20ού αιώνα, του Μαξ Μπέκμαν. Ως τις 6 Ιανουαρίου 2003 το Κέντρο Πομπιντού τιμά αυτόν τον γερμανό δημιουργό παρουσιάζοντας γύρω στους 100 πίνακες και 60 σχέδιά του. Γεννημένος στη Λειψία το 1884 ο Μπέκμαν υπήρξε μάρτυρας πολλών τραγικών ιστορικών γεγονότων που συγκλόνισαν τον κόσμο. Στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, υπηρετώντας ως εθελοντής νοσοκόμος, ο Μπέκμαν γνώρισε από κοντά τη φρίκη. Η εμπειρία του αυτή μαζί με τις διώξεις που υπέστη από το ναζιστικό καθεστώς και την αυτοεξορία του προσέδωσαν στη ζωγραφική αυτή μια διάσταση μεταφυσική. Παρά τις κάποιες φουτουριστικές, κυβιστικές και σουρεαλιστικές νύξεις, η ζωγραφική του Μπέκμαν δεν μπορεί να ενταχθεί σε κανένα καλλιτεχνικό κίνημα. Οι πίνακες του Μπέκμαν εκφράζουν τον πόνο, τη βία και τον παραλογισμό των ανθρώπων. Μαζί με τον Γκέοργκ Γκροτς και τον Οτο Ντιξ ο Μπέκμαν στις αρχές της δεκαετίας του ’30 γνώρισε μεγάλες δόξες στη Γερμανία. Το 1932 λόγου χάρη η Εθνική Πινακοθήκη του Βερολίνου διέθεσε μία ολόκληρη αίθουσα για τη μόνιμη έκθεση έργων του Μπέκμαν. Αλλά με την άνοδο του ναζισμού η αίθουσα αυτή έκλεισε, ο Μπέκμαν εκδιώχθηκε από τη θέση του καθηγητή στη Σχολή Καλών Τεχνών της Φραγκφούρτης και το 1937 αναγκάστηκε να φύγει από τη Γερμανία. Πήγε στην Ολλανδία, όπου έζησε δέκα χρόνια στο Αμστερνταμ, απομονωμένος από όλους. Τέλος, το 1947 μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου ξαναβγήκε στο καλλιτεχνικό προσκήνιο αλλά για λίγο. Τρία χρόνια αργότερα ο ζωγράφος πέθανε από καρδιακή προσβολή στον δρόμο του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης, στο οποίο υπάρχει μια αυτοπροσωπογραφία του. Dolce far niente


ΒΕΝΕΤΙΑ Στην πρωτότυπη έκθεση που παρουσιάζεται τούτη την εποχή στο Palazzo Ca’ Rezzonico ο επισκέπτης παρακολουθεί μια τυπική ημέρα από τη ζωή της αρχόντισσας Φαουστίνας Σαβορνιάν Ρετσόνικο (προσωπογραφία της από τον Πιέτρο Λόνγκι) στα μέσα του 18ου αιώνα. Από τη στιγμή που άνοιγε τα μάτια της η βενετσιάνα αρχόντισσα δεν είχε άλλο μέλημα από το πώς να περάσει μια ευχάριστη ημέρα. Αφού έπινε τη σοκολάτα της, σερβιρισμένη σε σκεύη από πορσελάνη Meissen, επάνω σε δαντελένια τραπεζομάντιλα από το Μουράνο, ασχολιόταν με την τουαλέτα της. Αφού ντυνόταν και στολιζόταν η Φαουστίνα έπαιζε λιγάκι με τα παιδιά της, διάβαζε κανένα βιβλίο στην πλούσια βιβλιοθήκη της, συμμετείχε σε οικογενειακές συναυλίες παίζοντας άρπα και το βράδυ δειπνούσε με όλο το σχετικό τελετουργικό παρέα με τον σύζυγό της Λουδοβίκο. Και όλα αυτά μέσα σε ένα μέγαρο διακοσμημένο με τοιχογραφίες και πίνακες του Τιέπολο, του Λόνγκι και του Καναλέτο. Η Αριάδνη πανκ


ΛΟΝΔΙΝΟ Μόνο θετικές κριτικές γράφτηκαν για την καινούργια παραγωγή της όπερας του Ρίχαρντ Στράους Η Αριάδνη στη Νάξο, τόσο για τον μαέστρο Αντόνιο Παπάνο, ο οποίος με αυτή την όπερα κάνει και το ντεμπούτο του ως μουσικός διευθυντής της Βασιλικής Οπερας, όσο και για τους υπόλοιπους συντελεστές της παράστασης. Ο μόνος ενδοιασμός εκφράστηκε για τον εκμοντερνισμό του διάκοσμου της όπερας από τον σκηνογράφο Χέρμπερτ Μουράουερ. Από την παρακμιακή Βιέννη των αρχών του 20ού αιώνα, όπου είχαν τοποθετήσει την ιστορία ο συνθέτης και ο λιμπρετίστας Ούγκο φον Χόφμανσταλ, οι ήρωες κάνουν βουτιά μέσα σε μια ατμόσφαιρα πανκ (φωτογραφία). Ωστόσο, όπως φαίνεται, η παράσταση στο Covent Garden αυτής της «όπερας μέσα στην όπερα» είναι πολύ επιτυχημένη. Στην πρώτη μορφή της Η Αριάδνη στη Νάξο χρησιμοποιούσε ως πρόλογο μια περιληπτική εκδοχή του Αρχοντοχωριάτη του Μολιέρου. Στην αναθεωρημένη από τον συνθέτη εκδοχή ο πρόλογος εκτυλίσσεται στο σπίτι ενός νεόπλουτου Βιεννέζου ο οποίος παραγγέλνει την παράσταση μιας όπερας σε έναν νέο συνθέτη και όπου, αφού προηγηθούν τραγελαφικές καταστάσεις, αρχίζει η παράσταση μιας όπερας με ηρωίδα την εγκαταλελειμμένη στη Νάξο από τον Θησέα Αριάδνη. Ο Αχιλλέας τραβεστί


ΡΩΜΗ Την ευρωπαϊκή πρεμιέρα του θα δώσει στις 3 Οκτωβρίου στο θέατρο Argentina (στο πλαίσιο του RomaEuropa Festival) το χορόδραμα Achilles heels παρουσιασμένο από το White Oak Dance Project του Μιχαήλ Μπαρίσνικοφ (φωτογραφία) με πρωταγωνιστή, στον ρόλο του Αχιλλέα, τον διάσημο χορευτή και χορογράφο. Το έργο είναι του Ρίτσαρντ Μουβ, χορευτή τραβεστί σ’ ένα καμπαρέ του Τσέλσι της Νέας Υόρκης και χορογράφου. Ο Μπαρίσνικοφ βρήκε πολύ ενδιαφέρουσα την ιδέα να παρουσιάσει τον Αχιλλέα όχι μόνο ως ομοφυλόφιλο αλλά και ως τραβεστί. «Στην Ιλιάδα ο Ομηρος λέει ότι ο Αχιλλέας αγαπούσε τον Πάτροκλο περισσότερο από κάθε τι άλλο» εξηγεί ο Μπαρίσνικοφ στη Repubblica. Και, επειδή στα αγγλικά «heel» εκτός από τακούνι σημαίνει και φτέρνα, ο τίτλος του έργου έχει διπλή σημασία: αφενός ο Αχιλλέας-Μπαρίσνικοφ εμφανίζεται με ψηλά τακούνια και αφετέρου η υπόθεση στηρίζεται στο αδύνατο σημείο του ομηρικού ήρωα, που εκτός από τη φτέρνα ήταν και ο έρωτάς του για τον Πάτροκλο. Πρόκειται για ένα πολυθέαμα με χορευτικά αλλά και με θεατρικά μέρη.