Ο άνθρωπος που ενεφανίσθη μια ωραία πρωία από το πουθενά ως «μεγαλοεπενδυτής εξ αλλοδαπής» και άρχισε να μοιράζει εκατομμύρια. Ουδείς ενδιαφέρθηκε για την προέλευση των χρημάτων οι λαβόντες αυτά αρκέστηκαν στο δημοφιλέστατο εκείνη την εποχή σύνθημα «Gratsie, Koskota!» και έτερον ουδέν. Μετηλλάγη δε από δημοφιλής προσωπικότητα σε ήρωα της νεότερης ελληνικής ιστορίας εν μια νυκτί· με το που αγόρασε τον Ολυμπιακό. Μετά τις πρώτες μετεγγραφές κάθε «ερυθρόλευκος» φίλαθλος θα ήταν πρόθυμος να πιει νερό στο όνομα του νέου αφεντικού. Κατόπιν δε εκείνης της ανεπανάληπτης φιέστας για την απόκτηση του μεγάλου ποδοσφαιρικού αστέρα, του Λάγιος Ντέταρι, όλη η ποδοσφαιρική Ελλάδα ήταν έτοιμη να τον αναγορεύσει σε σωτήρα του απολεσθέντος ποδοσφαιρικού γοήτρου μας…
Ο αξιότιμος κ. Κοσκωτάς με την Τράπεζα Κρήτης, τον Ολυμπιακό, τη «Γραμμή ΑΕ» ήταν τότε το πλέον αξιοσέβαστο πρόσωπο της ελληνικής κοινωνίας. Και για όλους όσοι έτρωγαν από τις δικές του τσέπες έμοιαζε σαν τον πρίγκιπα του παραμυθιού που αφίχθη αίφνης εμπρός τους, σε λίγο πιο ευτραφή συσκευασία ίσως από την αναμενόμενη… Πλην όμως όλο και συχνότερα έκαναν την εμφάνισή τους στον Τύπο κάτι «αρθράκια» αναφερόμενα στις οικονομικές πηγές του τραπεζίτη αλλά ποιος τους έδινε σημασία;
Ωσπου ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας Ανδρέας Παπανδρέου εισήχθη εσπευσμένα στο Χέρφιλντ με στένωση αορτής. Και εκεί ακριβώς κάτι χάλασε… στη μανέστρα του ονείρου. Διότι τα προαναφερθέντα «αρθράκια» απέκτησαν τότε πηχυαίους τίτλους. Και το κουβάρι άρχισε να ξετυλίγεται. Τα επόμενα δύο χρόνια Ειδικό δικαστήριο, «πάμπερς» και «τούβλα» από πεντοχίλιαρα μπήκαν στην καθημερινότητά μας, και το χαμόγελο του παχουλού κυρίου στο εδώλιο γινόταν όλο και πιο σπάνιο…
Ισως γιατί τότε θα συνειδητοποίησε πλέον ο Γιώργος Κοσκωτάς ότι μπορεί μεν να συναλλασσόταν με όλους εκείνους που προτίθεντο να ρισκάρουν τη δόξα για το χρήμα αλλά τελικώς το «βρώμικο ’89» θα αναλάμβανε να το… καθαρίσει σχεδόν μόνος του εξ ου και 10 χρόνια μετά βρίσκεται ακόμη στη φυλακή. Στις αρχές του 2000 θα μπορεί να υποβάλει αίτηση αποφυλάκισης υπό όρους και ενδεχομένως να περάσει τις πόρτες του Κορυδαλλού, πιο αδυνατισμένος και πιο αποδυναμωμένος σε σχέση με εκείνη τη δοξασμένη εποχή.
2. Ιούδας
Πούλησε τη βασιλεία των ουρανών μαζί με την επίγεια υστεροφημία του στην εξευτελιστική τιμή των 30 μόλις αργυρίων. Αλλά πάλι, αν δεν ήταν εκείνος να φιλήσει τον Ιησού, ποιος θα μπορούσε να εγγυηθεί την εξέλιξη του Θείου Δράματος; Ουδείς άλλος εκ των μαθητών θα ήταν πρόθυμος να προβεί σε προδοσία και ως εκ τούτου άνευ Ιούδα ο Χριστός θα βρισκόταν σε μακράν δεινότερη θέση απ’ αυτή στην οποία τελικώς ευρέθη: αντί να υποστεί τα Θεία Πάθη, οι Ρωμαίοι απλώς θα αδυνατούσαν να τον εντοπίσουν και ενδέχεται να τον κήρυτταν… φυγόδικο, με ποιος ξέρει τι αποτέλεσμα επί της υστεροφημίας του… Οπερ σημαίνει ότι αν ο Ιούδας απεδεικνύετο αληθινός χριστιανικός ήρωας μέχρι τέλους, όπως οι έτεροι Απόστολοι έπραξαν, μάλλον θα διεκυβεύετο συνολικά η τύχη του χριστιανισμού. «Το πεπρωμένο», λέει, «φυγείν αδύνατον». Οπερ εστί μεθερμηνευόμενον «είναι να μην το ‘χει η μοίρα σου…».
3. Μπεν Τζόνσον
«Η πίστη στον Θεό και στην Γκλόρια (σ.σ.: τη μαμά του) θα με βοηθήσει εφέτος να επανέλθω». Λόγια του Μπεν Τζόνσον, του σπρίντερ που αποκλείστηκε άπαξ διά παντός από τον στίβο λόγω αναβολικών. Εφέτος του δίνεται υπό όρους η δυνατότητα να γυρίσει στα κουλουάρ. Μόνο που εφέτος ο Μπεν Τζόνσον είναι ήδη 37 ετών…
Δεν υπάρχει άλλος άνθρωπος στον πλανήτη που να έχει τρέξει τόσο γρήγορα όσο αυτός αλλά ούτε ο πιο άσημος σπρίντερ δεν θα ήθελε να αλλάξει θέση μαζί του. Γιατί ο Μπεν Τζόνσον, ο αποκαλούμενος και «Μπιγκ Μπεν», πλήρωσε πολύ ακριβά εκείνη τη φοβερή κούρσα των Ολυμπιακών της Σεούλ. Οταν πέτυχε το 9.79″ στα 100 μέτρα, η επίδοση φάνηκε υπεράνθρωπη. Οταν βγήκαν τα αποτελέσματα του ντόπινγκ κοντρόλ, απεδείχθη ότι ήταν… Τα στεροειδή δεν στέρησαν από τον Τζόνσον μόνο το παγκόσμιο ρεκόρ και το χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο. Τον ανάγκασαν να μείνει τιμωρημένος δύο ολόκληρα χρόνια εκτός στίβου…
Μερικοί άνθρωποι δεν μαθαίνουν από τα λάθη τους. Ο Τζόνσον το 1993 βρέθηκε και πάλι υπό την επήρεια στεροειδών. Ηταν η τελευταία πράξη της κατεδάφισης του «Μπιγκ Μπεν». Εκτοτε απλώς βλέπει από την κερκίδα τους άλλους σπρίντερ να περνούν…
4. Μάικ Τάισον
Ηταν εκείνο το βράδυ του Νοέμβρη του 1986 που το αστέρι του πιτσιρικά από το Οχάιο, του Μάικλ-Γκέραρντ Τάισον, πέταξε πρώτη φορά σπίθες: ο αντίπαλος αιμόφυρτος στο κανναβάτσο, τα δικά του γάντια να σκίζουν τον αέρα… ο «σιδερένιος Μάικ» είχε γεννηθεί στα 20 χρόνια του ήταν ήδη ο νεότερος πρωταθλητής βαρέων βαρών στην ιστορία της πυγμαχίας. Το αστέρι θα μεσουρανούσε για πολύ καιρό ως το 1990 οι γροθιές του έφερναν νίκες και οι νίκες ακόμη περισσότερες γροθιές… Κανείς δεν μπορούσε να βάλει κάτω τον «σιδερένιο Μάικ». Κανείς εκτός από τον εαυτό του. Ηταν γύρω στο 1990 που η λάμψη άρχισε να θαμπώνει. Η γυναίκα του, η Ρόμπιν Γκίβενς, τον χώρισε στις συνεντεύξεις έλεγε «φοβάμαι για τη ζωή μου». Δεν είχε άδικο. Το απέδειξε η «δράση» του Τάισον εκτός οικείας: η Μις Μαύρη Αμερική, Ντεζιρέ Ουάσιγκτον, τον κατηγόρησε για βιασμό, το δικαστήριο τον καταδίκασε σε 10 χρόνια κάθειρξη, τα έξι με αναστολή. Ο θάνατος του πατέρα του τον οδήγησε στη χρήση αντικαταθλιπτικών και κάπως έτσι η παροιμιώδης δύναμη της γροθιάς του έγινε επικίνδυνα ανεξέλεγκτη…
Τον Μάρτιο του 1995 οι σιδερένιες μπάρες άνοιξαν και ο «σιδερένιος Μάικ» γύρισε στο ρινγκ. Εμοιαζε… εξημερωμένος αλλά στην πραγματικότητα επρόκειτο απλώς για τη νηνεμία πριν από την καταιγίδα. Τον Ιούλιο του 1997 έφθασε να διεκδικεί εκ νέου τον παγκόσμιο τίτλο απέναντι στον Εβάντερ Χόλφιλντ. Οι θεατές δεν πίστευαν στα μάτια τους όταν είδαν τον Τάισον να τινάζει με μανία το κεφάλι του και να αρπάζει με τα δόντια το αφτί του αντιπάλου. Τελικώς μπορεί ο μεν Χόλφιλντ να έχασε το μισό δεξί του αφτί αλλά ο Τάισον έχασε κάτι πιο σημαντικό: ο μεγαλύτερος μποξέρ των τελευταίων ετών απώλεσε το δικαίωμα να βρίσκεται στο ρινγκ και αναγκάστηκε να εκτονώσει αλλού την τρικυμιώδη φύση του: το επόμενο έτος προσπάθησε να σπάσει το δεξί χέρι του Νοτιοαφρικανού Φρανσουά Μπόθα και στη μέση κάποιου δρόμου επετέθη σε δύο ανύποπτα γεροντάκια, τα οποία και ξυλοφόρτωσε, απλώς και μόνο επειδή προκάλεσαν κάποιο ήσσονος σημασίας τρακάρισμα… Ο δικαστής προτού τον ξανακλείσει στη φυλακή είπε ότι «τα χέρια αυτού του ανθρώπου είναι ανεξέλεγκτα φονικά όργανα». Αν από αυτή τη φράση έλειπε το «ανεξέλεγκτα», ο Μάικ Τάισον θα ήταν ο σύγχρονος Κάσιους Κλέι. Αλλά αυτή η λέξη και μόνο αρκούσε για να τον καταστήσει εγκληματία του κοινού ποινικού δικαίου…
5. Ντιέγκο Μαραντόνα
Το καλοκαίρι του 1984 έξι εκατομμύρια δολάρια ταξίδεψαν από τη Νάπολι στη Βαρκελώνη μόνο και μόνο για να πραγματοποιήσει ένας άνθρωπος την αντίστροφη πορεία. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι το ποσό ήταν υπερβολικό αλλά αυτός ο άνθρωπος πίστευε ότι ήταν Θεός. Και το ίδιο πίστευαν και εκείνοι που θα τον υποδέχονταν όταν θα έφθανε από το λιμάνι της Μπάρτσα σ’ εκείνο της Νάπολι. Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα: την πρώτη φορά που πέρασε τις πύλες του «Σάο Πάολο» 80.000 Ναπολιτάνοι πλήρωσαν εισιτήριο απλώς για να τον δουν. Ως τον Ιανουάριο του 1986 το σκηνικό λατρείας στις κερκίδες θα ήταν το ίδιο σε κάθε ματς. Θα μπορούσε να είναι το ίδιο ως σήμερα αλλά, όπως λένε, οι χαρισματικοί άνθρωποι έχουν πάντα μεγάλες αδυναμίες. Αλλιώς ο Θεός θα ήταν άδικος…
Τον Ιανουάριο του 1986 σε κάποια έφοδο σε σπίτι της ιταλικής Μαφίας οι αστυνομικοί ανακάλυψαν 71 φωτογραφίες του Μαραντόνα με πασίγνωστους μαφιόζους. Ηταν η αρχή του τέλους. Οι δημοσιογράφοι άρχισαν να ψάχνουν και ένας από τους σωματοφύλακες του «χρυσού παιδιού» ευαρεστήθηκε να τους διευκολύνει τον κατηγόρησε για «εισαγωγή και εμπόριο κοκαΐνης». Τα επόμενα χρόνια αποδείχθηκε ότι δεν υπήρχε σχεδόν τίποτε μεμπτό που ο Μαραντόνα να μην το έχει δοκιμάσει: χρήση ναρκωτικών, χρήση αναβολικών, όργια, φοροδιαφυγή, εξώγαμο τέκνο, επικίνδυνη οδήγηση, εξύβριση δημοσιογράφων και φιλάθλων… Κάποια φορά έφθασε στο σημείο ακόμη και να… πυροβολήσει με αεροβόλο και να τραυματίσει δημοσιογράφους!
Σήμερα ο Μαραντόνα είναι 37 ετών. Το ποδόσφαιρο το σταμάτησε το 1997, όταν βρέθηκε θετικό το δείγμα του στον έλεγχο ντόπινγκ μετά τον αγώνα της Μπόκα Τζούνιορς με την Αργεντίνος Τζούνιορς. Οσο για τα ναρκωτικά… «Προσπαθώ να βρω λύση», λέει, «αλλά τα ναρκωτικά εξακολουθούν να υπάρχουν στη ζωή μου».
6. Ηρακλής
Θυμάστε στο βιβλίο της Ε’ Δημοτικού εκείνο τον γενειοφόρο ημίθεο με το ρόπαλο στο χέρι, με την τεράστια μυϊκή δύναμη, που από μωρό έπνιγε φίδια με τα χέρια του, σκότωνε τέρατα και γενικώς επεδίδετο σε άθλους μοναδικού ηρωισμού; Ε λοιπόν… ξεχάστε τον! Σήμερα η έκδοση του Ηρακλή προβλέπει έναν ιλουστρασιόν πιτσιρικά, με τα μπλε μάτια του Πολ Νιούμαν, την ξανθή κόμη του Ρόμπερτ Ρέντφορντ, τη φινέτσα του Τσάρλτον Ιστον και στην ούγια γράφει «Disney». Ως εναλλακτική λύση υπάρχει και ο τηλεοπτικός «Ηρακλής» Κέβιν Σόρμπο, του οποίου ο μέγιστος άθλος είναι ότι… ανακάλυψε τα χοτ ντογκ ψήνοντας λουκάνικα στον πυρσό των πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων… Α, και προσοχή! Μπροστά στον γιόκα ή στην κορούλα σας μην τον αποκαλέσετε ποτέ «Ηρακλή». Η τρέχουσα ονομασία του είναι «Χερκ»: πρόκειται για υποκοριστικό, από το Hercules…
7. Λούκι Λουκ
Ο Ρίνγκο Σταρ, ο Μπίλι δε Κιντ και ο Γουάιατ Ερπ μαζί μπροστά του δεν έπιαναν μία. Διότι εκτός του ότι πυροβολούσε πιο γρήγορα από τη σκιά του, ο φτωχός και μόνος καουμπόι χτυπούσε και κόκκινο κάθε μήνα στα περίπτερα αν δεν ήταν ο Αστερίξ, ακόμη και σήμερα θα κατείχε το σχετικό ρεκόρ πωλήσεων… Πλην όμως ο ξεπεσμός του άρχισε να διαφαίνεται χρόνια πριν ήταν σε εκείνη την αποφράδα έκδοση του κόμικ που ενεφανίσθη ενώπιον του κοινού του άνευ τσιγάρου στο στόμα… Για λόγους πολιτικής ορθότητος απηλλάγη από το καρκινογόνο αξεσουάρ και αντ’ αυτού εφοδιάστηκε με εκείνο το μακρύ και άχαρο στάχυ αλλά ποιος ήρωας που σέβεται τον εαυτό του μασουλάει στάχυα εν ώρα καθήκοντος; Και να ‘ταν μόνο αυτό… Ο εξευτελισμός ολοκληρώθηκε τηλεοπτικώς: σε σποτ γνωστής αυτοκινητοβιομηχανίας βρέθηκε χάριν των δολαρίων που εισέπραξαν οι έχοντες τα δικαιώματά του να σηκώνει τα χέρια μπροστά στους αδελφούς Ντάλτον. Βλέπετε, ο Τζόε, ο Τζακ, ο Γουίλιαμ και ο Αβερελ διέθεταν το τελευταίο μοντέλο των ποιος-ξέρει-πόσων ίππων ενώ ο Λούκι Λουκ είχε μονάχα την Ντόλι και εκείνο τον τετράποδο Φόρεστ Γκαμπ, τον Ραν Ταν Πλαν. Και κάπως έτσι ο φτωχός και μόνος καουμπόι απέμεινε πιο φτωχός και πιο μόνος από ποτέ…
8. Μιχαήλ Γκορμπατσόφ
Οι λέξεις του σημάδεψαν μια εποχή: «γκλάσνοστ» και «περεστρόικα». Ηταν η εποχή που ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, ο τελευταίος πρόεδρος της ΕΣΣΔ, ήταν ίσως ο πιο αγαπητός άνθρωπος στη χώρα του. Δεν είχε καμία σχέση με τους προκατόχους του. Ο Γκορμπατσόφ ήταν πιο φιλικός και λιγότερο στομφώδης από τους περισσότερους δυτικούς πολιτικούς και δεν δίστασε να συζητά ανοιχτά με τους άλλους αρχηγούς κρατών: τον Ρόναλντ Ρίγκαν, τη Μάργκαρετ Θάτσερ… Εισήγε πολιτικές μεταρρυθμίσεις άνευ προηγουμένου στην πάλαι ποτέ Σοβιετική Ενωση και όχι μόνο αυτό. Ηταν εκείνος που αποφάσισε να επιτρέψει στους πολίτες να δουν το κόκκινο σημάδι στο μέτωπό του κίνηση αδιανόητη για οιονδήποτε προκάτοχό του, που θα θεωρούσε αυτονόητη την επάλειψη με γενναία στρώση μέικ απ προτού βγει στο γυαλί…
Σήμερα ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ έχει φθάσει στο σημείο να βγαίνει με την εγγονή του, την εννιάχρονη Αναστασία, στα τηλεοπτικά σποτάκια της Pizza Hut για να εξοικονομήσει τα προς το ζην. Στην τελευταία οικονομική κρίση που έπληξε τη Ρωσία όλη η περιουσία του εξανεμίστηκε. Η τράπεζα στην οποία την είχε καταθέσει κήρυξε πτώχευση. Το Ιδρυμα Οικονομικών και Πολιτικών Σπουδών που έχει ιδρύσει φυτοζωεί οι συνεργάτες του έχουν μήνες να πληρωθούν. Και πλέον ελάχιστοι από εκείνους που κάποτε τον δόξαζαν τον συμπαθούν: πλείστοι των συμπολιτών του τον κατηγορούν για τα δεινά των τελευταίων ετών του αποδίδουν, βλέπετε, ακέραια την ευθύνη για τον καταποντισμό της πάλαι ποτέ υπερδύναμης…
9. Μάρλον Μπράντο
Το φανελάκι από το «Λεωφορείον ο Πόθος» δεν χωράει πια ούτε στο μπράτσο του… Οι παπαράτσι δυσκολεύονται να τον βγάλουν ολόκληρο σε μια φωτογραφία και οι πάλαι ποτέ θαυμάστριές του ανά την υφήλιο εκ των υστέρων μάλλον νιώθουν τυχερές που ποτέ δεν τις γνώρισε, ποτέ δεν τις ερωτεύτηκε κτλ. Αν η Μέριλιν Μονρόε και ο Τζέιμς Ντιν είναι κάπου εκεί ψηλά και βλέπουν σήμερα τον Μάρλον Μπράντο, πιθανότατα θα αλληλοσυγχαίρονται για τον πρόωρη αποχώρησή τους από τον μάταιο τούτο κόσμο. Εκτός από το να κιτρινίζει το σελιλόιντ, ο χρόνος ενίοτε ξεφτίζει και τους ζωντανούς θρύλους περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο, ο Μάρλον Μπράντο υπέστη την καταστροφική επίδρασή του…
10. Μπορίς Γέλτσιν
Μόσχα, 19 Αυγούστου 1991, ώρα μία το μεσημέρι. Μες στα ουρλιαχτά του πλήθους και στο κροτάλισμα των ερπυστριών ένας άνδρας εμφανίζεται από το πουθενά. Με κινήσεις αίλουρου σκαρφαλώνει στο τανκ Νο 110 της Taman Division. Σηκώνει τη γροθιά, ο λόγος του ξεκινά. Ζητά «να κυριαρχήσει συνταγματική ηρεμία». Δεν είναι τόσο αυτά που λέει όσο ο τρόπος που τα λέει. Θα έλεγε κανείς ότι όσος χρόνος και αν περνούσε από την κλεψύδρα της Ιστορίας, τη στιγμή αυτή δεν θα την έθαβε η λαϊκή μνήμη ενέγραψε τον Μπορίς Γέλτσιν στις σελίδες των ηρώων της… Πλην όμως έκτοτε εκείνος έβαλε σκοπό να διαγραφεί από τη λίστα της δόξας… Τα επόμενα χρόνια ο ήρωας Γέλτσιν βρέθηκε να χοροπηδά σαν μεθυσμένη αρκούδα στο κέντρο κάποιας πίστας, να τσιμπά τη γραμματέα του δίκην ξεμωραμένου γέρου, να παραπαίει μπροστά στην τηλεοπτική κάμερα, άλλοτε από το μεθύσι και άλλοτε από την αρρώστια. Και αν οι Ρώσοι ακόμη διατηρούν στη μνήμη τους τη λάμψη του πάλαι ποτέ ήρωα και φιλτράρουν μέσα απ’ αυτήν την «περίεργη» συμπεριφορά του, οι κάτοικοι της υπόλοιπης υφηλίου μάλλον αντιμετωπίζουν πιο αυστηρά τα εκάστοτε «καπρίτσια» του….
11. Οσκαρ Σίντλερ
Ναι, σύμφωνοι ο κ. Σίντλερ με την περίφημη λίστα του κατέστη ήρωας και σωτήρας 1.200 Εβραίων από το Αουσβιτς. Αλλά μήπως ο κ. Σπίλμπεργκ στην περίφημη ταινία του τα παραλέει; Εσχάτως η κυρία Εμιλι Σίντλερ, η χήρα του κυρίου με τη λίστα, η οποία προσφάτως ευτύχησε να συμπληρώσει το 91ο έτος της ηλικίας της, απεφάνθη ότι έφθασε η στιγμή να απομυθοποιήσει τον εκλιπόντα ήρωα. Και σε συνέντευξή της ανεφέρθη στον Σίντλερ «με τις γυναίκες, το ευμετάβλητο κέφι και τα χρέη», όστις την εγκατέλειψε το 1957 στη Νότια Αμερική όπου είχαν καταφύγει μετά τον πόλεμο για να επιστρέψει στη μεγάλη ζωή της Γερμανίας, καθ’ ότι «μπον βιβέρ». Ουδόλως εφείδετο «κομπλιμέντων» για τον σύζυγό της η κυρία Σίντλερ και ποσώς εδίστασε να επισημάνει ότι η συμβολή του άνδρα της στη σωτηρία των Εβραίων ήταν πολύ μικρότερη απ’ ό,τι η συνεισφορά του στη δική της δυστυχία. Και βέβαια αυτό που πάνω απ’ όλα υπογράμμισε ήταν ότι μπορεί ο κ. Σίντλερ να βοήθησε τους Εβραίους αλλά το ίδιο έπραξε κι αυτή, παρ’ ότι ο κ. Σπίλμπεργκ, χάριν ηρωοποίησης του ισχυρού ανδρός, επί της δικής της δράσης τηρεί σιγή ιχθύος…
12. Ηλίας Καζάν
«Το λιμάνι της αγωνίας», «Ανατολικά της Εδέμ», «Αμέρικα Αμέρικα», «Συμβιβασμός»… Πολλοί θα τον κατέτασσαν στη λίστα με τους μεγαλύτερους σκηνοθέτες του αιώνα. Κανείς εξ αυτών όμως δεν θα μπορούσε να εξηγήσει πώς, ελαφρά τη καρδία, ο Ηλίας Καζάν, πάλαι ποτέ μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος των Ηνωμένων Πολιτειών, αποφάσισε να συμμαχήσει με την Επιτροπή Αντιαμερικανικών Ενεργειών του διαβόητου γερουσιαστή Μακάρθι. Πολλώ μάλλον, πώς μπόρεσε να «καρφώσει» ανθρώπους που υπήρξαν καλοί του φίλοι, καταστρέφοντας τη ζωή και το μέλλον τους απλώς και μόνο για να εξασφαλίσει τη δική του καριέρα. Στα πρακτικά της η Ιστορία έχει καταχωρίσει εκείνη την περίφημη ρήση του Ντε Γκολ που αφορούσε τον δωσίλογο Μπραζιγιάκ: «Η τέχνη δεν μπορεί να εξιλεώσει τα εγκλήματα». Ατυχώς οι κύριοι που απονέμουν τα Οσκαρ και που τίμησαν εφέτος τον Ηλία Καζάν με το Οσκαρ Συνολικής Προσφοράς μάλλον δεν έχουν και πολύ καλές σχέσεις μαζί της…
