Το στέμμα της ομορφιάς

Ενας ακόμη εγχώριος διαγωνισμός ομορφιάς θα διεξαχθεί στις 31 Μαρτίου και οι 15+2 (δύο επιπλέον κορίτσια ήρθαν από την ομογένεια της Αυστραλίας για να πάρουν μέρος) υποψήφιες είναι έτοιμες να παλέψουν στήθος με στήθος για την πολυπόθητη πρώτη θέση. Ενας «θεσμός» που έχει στο πέρασμα του χρόνου «μεταλλαχθεί», όπως άλλωστε και η εμφάνιση της γυναίκας. Δυο ερωτήματα όμως παραμένουν πάγια μέσα από τις δεκαετίες. Ποια θεωρείται ιδανική υποψήφια; Γιατί μια κοπέλα παίρνει μέρος στο καλλιστεία;

Σταθείτε μπροστά σε ένα μεγάλο καθρέπτη. Αν κρίνετε ­ χωρίς καμία επιείκεια ­ ότι θα δίνατε την ψήφο σας, από τη θέση της επιτροπής, στο «είδωλό» σας, βάλτε μαγιό και τρέξτε να προλάβετε. Μπορεί η υποβολή δηλώσεων για συμμετοχή στον διαγωνισμό ομορφιάς που θα αναδείξει τη Σταρ Ελλάς ’99 να τελείωσε, μη χάνετε όμως τις ελπίδες σας: Τα «millennium καλλιστεία» περιμένουν!

«Τη βραδιά των καλλιστείων κάθε υποψήφια μοιάζει με δορυφόρο. Στον δορυφόρο αυτό δυο τινά μπορεί να συμβούν. Ή να τεθεί σε πλήρη περιστροφή ή να καεί» επισημαίνει ο διοργανωτής και πρόεδρος της επιτροπής των καλλιστείων στην Ελλάδα κ. Γιώργος Πρεβελάκης και συνεχίζει. «Υπάρχει βέβαια και η περίπτωση μια κοπέλα να πάρει τίτλο ενώ δεν τον αξίζει. Δεν θα αναφερθώ σε ονόματα. Οποιος όμως παρακολουθεί καλλιστεία, ξέρει τι εννοώ». Περισσότερο επιτυχημένες όμως μέσα από τις δεκαετίες αποδεικνύονται οι Μις Ελλάς, όπως η Ειρήνη Σκλήβα και όχι οι Σταρ Ελλάς όπως θα περίμενε κανείς να συμβεί. «Και αυτό γιατί προσπαθούν περισσότερο, θέλοντας να αποδείξουν ότι άξιζαν τον πρώτο τίτλο και όχι τον δεύτερο που τους δόθηκε» αναφέρει ο κ. Γιώργος Πρεβελάκης.

«Το γεγονός ότι μπήκα στη 15άδα των φιναλίστ το θεωρώ τρομερό επίτευγμα» είναι η φράση-κλισέ που οι περισσότερες υποψήφιες του διαγωνισμού ομορφιάς χρησιμοποιούν. Πρόκειται για δικαιολογία κάλυψης της αποτυχίας τους ή για εκμετάλλευση της ευκαιρίας «διάσημη μέσα σε μια βραδιά». Αναμφισβήτητα τα καλλιστεία είναι το φυτώριο της μεγαλύτερης βιομηχανίας του κόσμου. Μιας βιομηχανίας που εμπορεύεται την ομορφιά σε όλες τις εκφάνσεις. «Εκείνο το βράδυ είναι όλοι στημένοι στις τηλεοράσεις τους για να ανακαλύψουν ένα πρόσωπο. Τις διαφημιστικές εταιρείες για παράδειγμα δεν τις ενδιαφέρει αν μια κοπέλα έχει τίτλο. Πολλές φορές μάλιστα μια εστεμμένη τους ενοχλεί. Είναι πιο περιζήτητα τα όμορφα κορίτσια χωρίς τίτλο. Ο λόγος· μια κοπέλα που έχει τίτλο θέλει άλλη συμπεριφορά, χρειάζονται επαγγελματίες, δεν χρειάζονται τίτλοι» επισημαίνει ο κ. Γ. Πρεβελάκης.

Γιατί όμως μια κοπέλα καταφεύγει στην εύκολη λύση «καλλιστεία»; «Αν η υποψήφια είναι πράγματι ωραία, έχει κατακτήσει ­ πολύ πριν από τα καλλιστεία ­ ταυτογνωσία και αυτοπεποίθηση για τη σωματική της υπόσταση. Τα καλλιστεία της υπόσχονται τον επίσημο και τον ύψιστο ειδικό έπαινο και τον δημόσιο λιβανωτό της καλλονής της. Τα καλλιστεία ­ εφόσον διακριθεί και ιδίως εφόσον νικήσει ­ της εξασφαλίζουν την εγγραφή στο πάνθεον των ατόμων με τη σωματική σφραγίδα της δωρεάς» εξηγεί ο ψυχίατρος κ. Μανώλης Μυλωνάκης. «Πήρα μέρος στα καλλιστεία γιατί ήθελα να μπω σε αυτό το club του μόντελινγκ. Ο μοναδικός δρόμος για να τα καταφέρω ήταν να πάρω μέρος σε αυτά» επισημαίνει η κυρία Μπέλα Αδαμοπούλου, Μις Ελλάς 1975.

Τι υπόσχονται τα καλλιστεία; «Αν η υποψήφια ανήκει σε κοινωνικό στρώμα ταπεινό, η διάκριση και ιδίως η νίκη τής εξασφαλίζουν θριαμβική απόδραση από τον κόσμο της μιζέριας και πανηγυρική ένταξη στον κόσμο που προσελκύει τα φώτα της δημοσιότητας, που μαστιγώνει τη libido των μαζών και συνδέεται με κάθε λογής φαντασιώσεις για ζωή ανθόσπαρτη και χαρισάμενη» συμπληρώνει ο ψυχίατρος κ. Μανώλης Μυλωνάκης. «Η οικογένειά μου ήταν αυστηρή με παραδόσεις παλαιών αρχών. Δεν με άφηναν να βγαίνω έξω. Πίστεψα λοιπόν ότι παίρνοντας μέρος στα καλλιστεία θα κέρδιζα την ελευθερία μου. Στα κρυφά δήλωσα συμμετοχή. Να φανταστείτε ότι έμαθαν ότι θα πάρω μέρος μέσα από τις εφημερίδες» εξομολογείται η Αντουανέτα Ροντοπούλου, Μις Ελλάς 1953 και σύζυγος του γνωστού δημοσιογράφου-παρουσιαστή Χρήστου Οικονόμου. «Αν μια κοπέλα πιστεύει ότι αξίζει τον τίτλο, ναι, να πάει στα καλλιστεία. Πρέπει όμως να γνωρίζει ότι όλος ο κόσμος δεν τελειώνει εκεί. Δεν πρόβαλα και πολύ το στέμμα μου στα καλλιστεία γιατί πιστεύω ότι έχω κάνει και σημαντικότερα πράγματα στη ζωή μου» επισημαίνει η Ρέα Ζορμπά, Σταρ Ελλάς ’69, διευθύνον στέλεχος σε εταιρεία πωλήσεων.

Σε τρία χρόνια ο θεσμός των καλλιστείων θα γιορτάσει τα 50ά του γενέθλια. Ο διαγωνισμός ομορφιάς τότε και τώρα έχει μόνο ένα κοινό χαρακτηριστικό πια, τις όμορφες… διαγωνιζόμενες. Από τα τολμηρά μαγιό, το ύψος, το βάρος ως και τα προγράμματα, τους κριτές αλλά και τα δώρα τα καλλιστεία μοιάζουν να έχουν διαφοροποιηθεί στο πέρασμα του χρόνου.

Το σώμα των κοριτσιών ως και τη δεκαετία του ’70 έπρεπε να ήταν κατανεμημένο ισομερώς (στήθος, μέση, περιφέρεια), ενώ από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 ως σήμερα αυτές οι διαστάσεις δεν έχουν καμία σημασία, αρκεί το ικανοποιητικό σύνολο. Χαρακτηριστική είναι η σημείωση που υπάρχει σε μια αίτηση συμμετοχής στο περιοδικό «Ρομάντσο» για τα καλλιστεία του 1984: «Τα κριτήρια θα είναι τα ίδια σε όλες τις φάσεις του διαγωνισμού. Οι υποψήφιες θα κριθούν με βάση την προσωπικότητα, το ήθος, τη χάρη, τις γνώσεις και τη φυσική ομορφιά ως σύνολο. Οι ξένες γλώσσες και τα ταλέντα θα λαμβάνονται υπόψη, χωρίς όμως να αποτελέσουν τον αποφασιστικό παράγοντα για την τελική κρίση. Σωματικές διαστάσεις, δηλαδή, ύψος, βάρος, περίμετρος κτλ., δεν θα λαμβάνονται υπόψη από την Επιτροπή κρίσεως, εκτός από ακραίες περιπτώσεις που ενοχλούν οπτικά».

Οσο για τα μαγιό, κάθε χρόνο γίνονται όλο και πιο τολμηρά, αφού οι υποψήφιες στην πλειονότητά τους είναι γυμνασμένες και «άνευ αναστολών». Οι μικρές ατέλειες που μπορεί να έχει μια κοπέλα διορθώνονται κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας της. «Αλλωστε η πιο ενδιαφέρουσα ημέρα των καλλιστείων είναι ο προκριματικός. Εκεί βλέπει κανείς τέρατα. Αλλά είναι εύκολο να επιλέξεις. Παρελαύνουν από μπροστά μας και παίρνουμε στα γρήγορα τις αποφάσεις μας. Μένουν 50 κοπέλες στις οποίες δίνουμε αμέσως παπούτσια και μαγιό, έτσι ώστε να εμφανιστούν ισότιμα. Και δεν μιλάμε ότι απορρίπτουμε όσες έχουν μικροατέλειες. Είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε τι μπορεί να διορθωθεί. Μετά γίνεται μια συνέντευξη και έτσι μπορούμε να διαμορφώσουμε μια πλήρη άποψη. Σιγά σιγά φτάνουμε σε 12-15 φιναλίστ, υπάρχουν όμως περιπτώσεις όπου ο παραγωγός αφήνει και τις 40 υποψήφιες, όπως έκανε ο Νίκος Μαστοράκης και τινάχθηκε στον αέρα» σημειώνει ο κ. Γ. Πρεβελάκης.

Οι συμμετοχές στα καλλιστεία από τη δεκαετία του ’60 ως και του ’80 δεν ξεπερνούσαν τις 100. Τον αριθμό 700 άγγιξαν όμως στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Αναμφισβήτητα λοιπόν κάθε χρόνο ένα μεγάλο μέρος του γυναικείου πληθυσμού (ηλικίας 18-26 χρόνων) βάζει στο μάτι το στέμμα της ομορφιάς. «Το στέμμα της ομορφιάς, πέρα από εκείνη τη βραδιά και ένα ταξίδι στην Κορέα που μου χάρισε, δεν μπορώ να πω ότι με βοήθησε στη ζωή μου. Τώρα εργάζομαι ως ιδιωτική υπάλληλος. Δεν πάει να πει όμως ότι επειδή δεν εκπλήρωσα τα όνειρά μου, δεν έπρεπε να πάω» εξομολογείται η Ρούλα Κανελλοπούλου, Σταρ Ελλάς 1980.

Στη δεκαετία του ’70 οι φεμινίστριες έκαιγαν τα σουτιέν τους έξω από τα ξενοδοχεία όπου διεξάγονταν οι διαγωνισμοί ομορφιάς, σήμερα μοιάζουν να αδιαφορούν για τα τεκταινόμενα. Στόχος κάθε διαγωνιζόμενης πριν από δύο δεκαετίες ­ στις περισσότερες περιπτώσεις ­ ένας καλός γάμος, ενώ σήμερα δείχνουν να αδιαφορούν για την αποκατάστασή τους και βάζουν στόχο μια λαμπρή καριέρα στον χώρο της μόδας ή στα δελτία καιρού της ιδιωτικής τηλεόρασης.

Λογική όμως θα φαινόταν και η δικαιολογία «παίρνω μέρος στα καλλιστεία για να κερδίσω τα πλούσια δώρα» τα οποία αντιστοιχούν σε ποσά με εξαψήφια νούμερα. «Τώρα δίνουν πολλά δώρα. Οταν είχα εκλεγεί Μις Ελλάς ’75 μου είχαν δώσει το βάρος μου (55 κιλά) σε μακαρόνια. «Εφαγε» όλη η Κυψέλη από τη δόξα μου» λέει χαρακτηριστικά η κυρία Μπέλα Αδαμοπούλου για να συμπληρώσει η Σταρ Ελλάς ’80 Ρούλα Κανελλοπούλου:«Δώρα είχα πάρει από όλο τον κόσμο. Από συγγενείς και φίλους, όχι όμως από τον θεσμό».

Ακόμη όμως και αν κερδίσετε κάποιον τίτλο στον διαγωνισμό ομορφιάς, αυτό δεν σημαίνει ότι η καριέρα σας στον κόσμο της μόδας ή της τηλεόρασης θα είναι προδιαγεγραμμένη. Η Ξένια Χριστονάκη, β’ αναπληρωματική Σταρ Ελλάς ’92, επισημαίνει: «Ασχολήθηκα με το επάγγελμα του μοντέλου ώσπου κατάλαβα ότι δεν με αγγίζει πια. Ετσι λοιπόν τώρα εργάζομαι ως κειμενογράφος σε μια μεγάλη διαφημιστική εταιρεία. Μια δουλειά που τη βρίσκω δημιουργική. Πιστεύω ότι για να μείνεις σταθερός στον εαυτό σου πρέπει να αλλάζεις. Ετσι απλά κάποια στιγμή έφυγα από τον χώρο του μόντελινγκ. Η λάμψη πια δεν μου έλεγε τίποτε. Δεν με γέμιζε ως άνθρωπο».