Ζαν-Κριστόφ Γκρανζέ
Ταξιδιώτης δίχως αποσκευές
Μετάφραση Μαρία Γαβαλά,
Εκδόσεις Καλέντη, 2016,
σελ. 956, τιμή 22 ευρώ

Ο Ζαν-Κριστόφ Γκρανζέ (1961) είναι γνωστός για τα αστυνομικά του μυθιστορήματα που πραγματεύονται τις ανθρώπινες σχέσεις καθώς και τα ήθη διαφόρων λαών, συμπεριλαμβανομένου του γαλλικού. Στις ιστορίες του άνδρες και γυναίκες προσπαθούν να απαλλαγούν από τα τραυματικά τους βιώματα. Ενίοτε, τα καταφέρνουν. Στο ογκώδες μυθιστόρημα Ταξιδιώτης δίχως αποσκευές που κυκλοφόρησε στη Γαλλία το 2011, ο αναγνώστης παρατηρεί πως ο συγγραφέας είναι δεξιοτέχνης στην αφήγηση περίπλοκων ιστοριών που διαδραματίζονται σε αρκετές πόλεις (και εκτός Γαλλίας), με ήρωες και ηρωίδες που ξεπερνούν τις συνηθισμένες ανθρώπινες δυνατότητες.

Εδώ, ο Γκρανζέ αντλεί την ιδέα του από πρόσωπα της ελληνικής μυθολογίας που είναι διαχρονικά και έχουν χρησιμοποιηθεί κατά κόρον από συγγραφείς, σεναριογράφους και δραματουργούς. Κύρια πηγή έμπνευσης του μυθιστορήματος είναι οι μύθοι του Μινώταυρου, του Ικαρου, του Κρόνου αλλά και ο μύθος της κατάβασης του Ορφέα στον Αδη. Οπου όμως υπάρχει ένας Ορφέας, υπάρχει και μια Ευρυδίκη. Ας γίνουμε πιο σαφείς. Το μυθιστόρημα αρχίζει με τον Ματίας Φρερ, έναν ψυχίατρο, ο οποίος εργάζεται σε ένα νοσοκομείο στο Μπορντό. Εκεί, αναλαμβάνει να φροντίσει έναν άνδρα που βρέθηκε σε έναν σιδηροδρομικό σταθμό και έχει χάσει τη μνήμη του. Την ίδια στιγμή, στην ίδια πόλη, στον ίδιο σταθμό, μια αστυνόμος, η Αναΐς Σατλέ, έχει να επιλύσει ένα μυστήριο, την πρώτη δολοφονία της: ένας νεαρός άνδρας βρέθηκε νεκρός, με σφηνωμένο στο κρανίο ένα κεφάλι ταύρου –όλη η σκηνοθεσία παραπέμπει στον Μινώταυρο. Ο άνδρας είναι άστεγος, ένας κλοσάρ.
Αυτοί οι δύο, ο Ματίας και η Αναΐς, είναι οι πρωταγωνιστές της ιστορίας. Από την αρχή υπάρχει μεταξύ τους μια αύρα η οποία τους προξενεί αμοιβαία συμπάθεια. Ωστόσο, ενώ για τη νεαρή γυναίκα τα γνωρίζουμε όλα (ο πατέρας της υπήρξε βασανιστής στη Χιλή την εποχή της δικτατορίας του Πινοτσέτ), για τον Ματίας δεν ξέρουμε πολλά πράγματα. Διότι ενώ τον γνωρίζουμε με αυτό το όνομα ως ψυχίατρο, στη συνέχεια μας παρουσιάζεται ως Βίκτωρ Ζανίς, ως Νάρκισσος, ως Νονό ή Αρνό Σαπλέν, ως Φρανσουά Κουμπιελά. Η Αναΐς θεωρεί πως ο φονιάς του κλοσάρ είναι κατά συρροήν δολοφόνος, άνδρας που έχει βαλθεί να εξολοθρεύσει τους απόκληρους και υποπτεύεται τον Ματίας.
Ο Γκρανζέ κατέστρωσε έναν μυθιστορηματικό σκελετό με ποικίλους ήρωες και ηρωίδες, ένα γαϊτανάκι βίας. Στο βιβλίο του μιλάει για τα παιδικά τραύματα, τα ναρκωτικά, τις ψυχικές διαταραχές, την ενδοοικογενειακή βία, τη σεξουαλική απώθηση, το κυνήγι του χρήματος, την πατριδοκαπηλία. Ασφαλώς, από ένα τέτοιο εγχείρημα δεν μπορούν να λείψουν οι συμπτώσεις και η συχνή εμφάνιση της τύχης που προστατεύει τους ήρωες. Ο Ταξιδιώτης δίχως αποσκευές θα μπορούσε να είναι ένα πολιτικό μυθιστόρημα με θέμα τη δικτατορία του Πινοτσέτ στη Χιλή ή τις μυστικές υπηρεσίες που δρουν σε διάφορες χώρες του κόσμου και έχουν δικαίωμα ζωής και θανάτου επάνω στους πολίτες, μα δεν είναι. Πρόκειται απλώς για ένα δυνατό θρίλερ με πολλή δράση που θα αρέσει στους φίλους του είδους.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ