Μιράντα Βατικιώτη
Οι 4 εποχές του κυρίου Ανανία
Εκδόσεις Πικραμένος, 2016,
σελ. 400, τιμή 16 ευρώ

To παρόν αστυνομικό μυθιστόρημα αποτελεί μία από τις ευχάριστες εφετινές εκπλήξεις στο συγκεκριμένο είδος, καθώς η συγγραφέας βάζει τα δυνατά της για να καταπλήξει τον αναγνώστη τόσο με την πλοκή όσο και με την περίτεχνη γραφή της. Θεατρολόγος, με μεταπτυχιακές σπουδές στη Φιλοσοφική, υποψήφια διδάκτωρ στη Σχολή Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, χορεύτρια και ηθοποιός, η Μιράντα Βατικιώτη (Αθήνα, 1982), παίρνοντας στοιχεία από αστυνομικά βιβλία (και από εκείνα του Πέτρου Μάρκαρη), γράφει τη δική της αστυνομική ιστορία. Ο κεντρικός ήρωας και αφηγητής, ο εκκεντρικός αστυνόμος Γιώργος Παπαδόπουλος (τι ονοματεπώνυμο!), μιλάει για ένα έγκλημα που έγινε στην παραλία του Αγίου Βασιλείου έξω από την Πάτρα. Είναι Ιανουάριος και ο νεκρός, ο δάσκαλος σε δημοτικό στην Αθήνα Σωτήρης Βαλβάνης, δεν είχε λόγο να βρίσκεται καθισμένος σε μια ξαπλώστρα. Φαίνεται στραγγαλισμένος. Στο μέτωπό του έχουν γράψει μια λέξη στα πακιστανικά: αυνανισμός. Ο δράστης θέλει να αφήσει μήνυμα; Μάλλον πρόκειται για απόπειρα παραπλάνησης: κάποιος θέλει να αποπροσανατολίσει την Αστυνομία από τις έρευνες.

Οι ανακρίσεις αρχίζουν. Πρώτη ύποπτη είναι η σύζυγος του θύματος, η οποία από την αρχή ομολογεί πως με τον άντρα της δεν τα πήγαιναν καλά. Επομένως, δεν ήταν παράξενο που ο καθένας είχε τη δική του ζωή, ερωτική και άλλη, μολονότι τα παιδιά τους δεν εμπλέκονταν στους τσακωμούς τους. Ο Βαλβάνης, ένας άνθρωπος με πολλούς εχθρούς, είχε ερωτική σχέση με μια φοιτήτρια στην Πάτρα, ενώ η γυναίκα του άλλαζε τους εραστές σαν τα φουστάνια της. Αλλά κι η φοιτήτρια δεν ήταν πιστή στον Βαλβάνη, είχε κι αυτή τον ερωτικό της σύντροφο, ο οποίος είναι ανακατεμένος με ναρκωτικά.
Ο συμπαθητικός αστυνόμος Παπαδόπουλος αποτελεί έναν λογοτεχνικό αντιήρωα. Είχε από μικρός λατρεία για την έρευνα, την ανάλυση και την ερμηνεία και ήθελε να γίνει ιδιωτικός ντετέκτιβ μα κατέληξε στην Αστυνομία. Είναι βιβλιόφιλος και στη βιβλιοθήκη του υπάρχουν τα έργα του Μπέκετ. Από την άλλη, είναι γιος της μαμάς του, η οποία του στέλνει κέικ. Φαίνεται ανέραστος, μολονότι συνδέεται με μια κοπέλα, τη Μυρσίνη, η οποία τον προσφωνεί «γουρούνι μου» (από το γνωστό σύνθημα «Μπάτσοι -γουρούνια – δολοφόνοι»). Θα μπορούσαμε να πούμε πως η Μιράντα Βατικιώτη θέλει να μιλήσει για την «παλαβή» ελληνική κοινωνία και ειδικότερα για τη «φαιδρή» ελληνική οικογένεια και για την «τραγελαφική» Ελληνική Αστυνομία, αυτή με αφορμή τους τρεις αστυνομικούς ήρωές της, τον «ψυχαναγκαστικό μονομανή» Παπαδόπουλο, τον «νευρόσπαστο» αρχηγό του και έναν «καθυστερημένο» συνάδελφό του, που ωστόσο είναι γενναίοι και διεκπεραιώνουν άριστα την υπόθεση.
Ολα αυτά συμβαίνουν σε μια Ελλάδα υπό κατάρρευση, μια χώρα όπου συμβαίνουν τα μύρια όσα απίθανα, καταπληκτικά, περίεργα και αλλόκοτα. «Υπαρκτός σουρεαλισμός λέγεται αυτό το πράγμα» διαβάζουμε στην αρχή του βιβλίου, όταν η συγγραφέας επιχειρεί να περιγράψει την κατάσταση των οδικών αρτηριών που συνδέουν την Αθήνα με την Πάτρα. Τα χάλια της σύγχρονης Ελλάδας, οι μικρόνοες κάτοικοί της και η συμπεριφορά τους, ακόμα και τα δημόσια σχολεία, πονάνε τη συγγραφέα, η οποία, αντί να θυμώνει ή να ελεεινολογεί αυτούς που φταίνε, το ρίχνει μέσω του ήρωά της στην ειρωνεία και στον σαρκασμό και έτσι εκτονώνεται.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ