Ζιλ Βενσάν
Τρεις ώρες προτού χαράξει
Μετάφραση Ρίτα Κολαΐτη.
Εκδόσεις Καστανιώτη, 2016,
σελ. 246, τιμή 12,72 ευρώ

Ο Ζιλ Βενσάν (1958) έγινε γνωστός στο ελληνικό κοινό με τα μυθιστορήματα Ντζεμπέλ – Στους λόφους του Αλγερίου (Καστανιώτης, 2014), όπου αναφέρεται στον πόλεμο της Αλγερίας, ο οποίος έχει αφήσει ανεξίτηλα σημάδια στους Γάλλους, και Το φιλί του θανάτου (Καστανιώτης, 2015), με θέμα τη δολοφονία του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα. Τώρα απομακρύνεται από την Ιστορία και μιλάει για τη σύγχρονη Γαλλία και τα προβλήματά της. Στο μυθιστόρημα Τρεις ώρες προτού χαράξει καταπιάνεται με τρία διαφορετικά θέματα που αντιστοιχούν σε τρεις ιστορίες με ήρωες απελπισμένους ανθρώπους των οποίων οι ζωές κάποια στιγμή συγκλίνουν με τραγικές συνέπειες.

Πρώτος ήρωας είναι ο νεαρός Καμέλ, αλγερινής καταγωγής, που επιστρέφει από το Πακιστάν έχοντας ολοκληρώσει την εκπαίδευσή του σε στρατόπεδο τζιχαντιστών. Στο πλαίσιο του αγώνα των φανατικών πιστών του Αλλάχ που μισούν τη Δύση και τον πολιτισμό της ο Καμέλ δολοφονεί στον σιδηροδρομικό σταθμό της Μασσαλίας έναν λοχία. Ακολουθεί η 35χρονη Σαμπρίνα, μια γυναίκα με εμμονές που σχεδιάζει τη δολοφονία της συζύγου ενός παιδόφιλου, ο οποίος βίασε και δολοφόνησε μια 12χρονη. Τρίτος ήρωας είναι ο Γκρεγκόρ, ένας εργάτης ο οποίος πραγματοποιεί την απαγωγή του αφεντικού του, ιδιοκτήτη ομίλου αγροτροφίμων, ως οργισμένη αντίδραση στο κλείσιμο ενός πτηνοτροφείου που συνεπάγεται την απόλυσή του.
Στο μεταξύ η αστυνομία κινητοποιείται για να συλλάβει τους τρεις δράστες και να αποτρέψει περαιτέρω σφαγές. Δύο πρόσωπα που γνωρίσαμε στο Ντζεμπέλ, ο ιδιωτικός ντετέκτιβ Σεμπαστιέν Τουρέν και η αστυνόμος Αϊσά Σαντιά, αλγερινής καταγωγής κι αυτή, συνεργάζονται για να ξεκαθαρίσουν τα πράγματα.
Ο Ζιλ Βενσάν περιγράφει με ωμότητα την παράνοια που έχει εξαπλωθεί στη Γαλλία, μια παράνοια με θύματα αθώους πολίτες –η γοητευτική ατμόσφαιρα του Ντζεμπέλ όμως δεν υπάρχει εδώ. Από τα τρία θέματα που έχουμε προαναφέρει δίνει τη μεγαλύτερη βαρύτητα στο πρώτο, τον ισλαμικό κίνδυνο, που προέρχεται από ανθρώπους οι οποίοι θέλουν να εξολοθρεύσουν τους εχθρούς του Ισλάμ. Ο πιο κοντινός εχθρός, διαβάζουμε, είναι «ο Εβραίος, ο υπαίτιος για όλα τα άδικα και μισητά πράγματα του κόσμου, και ο άλλος, ο μακρινός, ο Αμερικανός και όλη εκείνη η βία και διαφθορά που σέρνει μαζί του». Αυτοί που εκπαιδεύονται για να πολεμήσουν τους εχθρούς, μας λέει ο συγγραφέας, πιστεύουν ότι όσοι σκοτώνουν τέτοιους ανθρώπους θα ανταμειφθούν «την Ημέρα της Κρίσεως». Τα άλλα δύο θέματα, μολονότι αφορούν υπαρκτούς κινδύνους για την ευταξία της γαλλικής –και της βελγικής –κοινωνίας, τη συνοχή της μα και την επιβίωση των εργαζομένων, έρχονται σε δεύτερη μοίρα. Θυμίζουμε πως τον Οκτώβριο του 1996 το Βέλγιο είχε συγκλονιστεί από την υπόθεση του παιδόφιλου Ντιτρού που έκανε εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες να κατεβούν στους δρόμους των Βρυξελλών. Επίσης, είναι πολύ επίκαιρες οι διαδηλώσεις των εργαζομένων στο Παρίσι και άλλες πόλεις, οι οποίοι απαιτούν την απόσυρση των αντεργατικών νόμων που σκοπεύει να εφαρμόσει η κυβέρνηση του Φρανσουά Ολάντ.
Μπορούμε να πούμε πως ο Βενσάν κατόρθωσε να ταιριάξει τις τρεις ιστορίες στο ίδιο μυθιστόρημα. Ως αντιστάθμισμα στους «σαλεμένους» ήρωες έχει βάλει δίπλα στον τζιχαντιστή μια θαρραλέα κοπέλα, την Ντούνια, που ελπίζει να απαλλάξει τον νεαρό από τη θρησκευτική του μανία. Μάλιστα, δεν παραλείπει να θυμίσει ότι η εξάπλωση των τζιχαντιστών στη Γαλλία οφείλεται, μεταξύ άλλων, και στη σκαιά αντιμετώπισή τους από την εξουσία και την κοινωνία επειδή έχουν «μελαψή επιδερμίδα».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ