Γιώργος Κασιμέρης
Ακραία φαινόμενα διαρκείας:
Βία και τρομοκρατία στη Μεταπολίτευση

Εκδόσεις Καστανιώτη, 2015,
σελ. 249, τιμή 17,04 ευρώ

Σχεδόν 40 χρόνια μετά την αποκατάσταση του δημοκρατικού πολιτεύματος το 1974 στην Ελλάδα, η τρομοκρατία συνεχίζει να είναι σταθερά παρούσα. Οι κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές στο ελληνικό και ευρωπαϊκό περιβάλλον φαίνεται να σχετίζονται με την παρουσία και συνέχιση στον χώρο και στον χρόνο των «επαναστατικών ελίτ» που αυτόκλητα υποστηρίζουν την «κοινωνική απελευθέρωση», με τα όπλα, στη δημοκρατία.

Το βιβλίο του Γ. Κασιμέρη με τίτλο «Ακραία φαινόμενα διαρκείας: Βία και τρομοκρατία στη Μεταπολίτευση» καλύπτει, μέσα από την παρουσίαση και διασταύρωση γεγονότων, πηγών και αναφορών (κείμενα-προκηρύξεις, δηλώσεις και συνεντεύξεις, πρακτικά δικών και ιστορικά στοιχεία), την παρουσία και εξέλιξη των κύριων τρομοκρατικών οργανώσεων (17Ν, ΕΛΑ, ΕΑ, ΣΠΦ) στην ελληνική δημοκρατία. Ο αναγνώστης, ανεξάρτητα από το αν διαθέτει προηγούμενη γνώση στο φαινόμενο της τρομοκρατίας, έχει τη δυνατότητα να ενημερωθεί και να κατανοήσει την πορεία παλαιών και νέων τρομοκρατικών οργανώσεων, των βασικών τους διαφορών αλλά και των κοινών τους χαρακτηριστικών. Ο λόγος και η τεκμηρίωση της ανάλυσης του Κασιμέρη για την ύπαρξη και συνέχιση της τρομοκρατίας στην Ελλάδα καθιστά το συγκεκριμένο βιβλίο μια σημαντική πηγή πληροφόρησης και γνώσης, ένα βιβλίο «οδηγό» τόσο για τους αναλυτές της τρομοκρατίας όσο και για το μεγάλο αναγνωστικό κοινό, καλύπτοντας ένα σημαντικό κενό στη συζήτηση του φαινομένου στην ελληνική βιβλιογραφία.
Πιο συγκεκριμένα, ο συγγραφέας στην αρχή του βιβλίου αναφέρεται στο πλαίσιο της πολιτικής βίας στην Ελλάδα και στις πολιτικές, κοινωνικές και πολιτισμικές δυναμικές που ευνοούν ή αποδυναμώνουν την εμφάνιση της τρομοκρατίας. Στη συνέχεια προχωρεί στην παρουσίαση των τρομοκρατικών οργανώσεων της παλαιάς (17Ν και ΕΛΑ) και της νέας γενιάς (ΕΑ, ΣΠΦ) σε δύο επίπεδα: σε εκείνο που αφορά την ομάδα-οργάνωση και σε εκείνο που αφορά το άτομο και τις προσωπικές προσδοκίες και φιλοδοξίες μέσα στην οργάνωση. Αυτή η ανάλυση πραγματοποιείται, μεταξύ άλλων, και μέσα από τις προσωπικές μαρτυρίες μελών των οργανώσεων που βρέθηκαν μπροστά στην ελληνική Δικαιοσύνη, μέσα από τα επιχειρήματά τους για τον «ένοπλο αγώνα» στη δημοκρατία και τις προσωπικές στρατηγικές τους που τους οδηγούν να «νομιμοποιούν» τη συνέχιση ή την απομάκρυνσή τους από την κάθε οργάνωση.
Ο Κασιμέρης επιτυχημένα διατηρεί τις αποστάσεις από το φαινόμενο που εξετάζει επιλέγοντας να παρουσιάζει αυτούσια αποσπάσματα του προπαγανδιστικού λόγου των τρομοκρατών, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στον έλληνα αναγνώστη να προβληματιστεί και να αναζητήσει περισσότερες πληροφορίες και στοιχεία για ένα κοινωνικό φαινόμενο που τον αφορά. Οπως τονίζει στα συμπεράσματα του βιβλίου του (σελ. 214): «Οι θεσμοί της χώρας έχουν ως τώρα αποδειχθεί ικανοί να αντέξουν υψηλά επίπεδα τρομοκρατικής δράσης, όμως θα ήταν λάθος να υποτιμήσουμε τις δυσλειτουργίες που επίμονες καμπάνιες βίας προκαλούν στις πολιτικές απόψεις και συμπεριφορές».
Ο Κασιμέρης ως ειδικός γνώστης και αναλυτής της τρομοκρατίας στην Ελλάδα προσφέρει για μία ακόμη φορά στο αναγνωστικό κοινό μια εμπεριστατωμένη ανάλυση μέσα από ένα ελκυστικό στο διάβασμα και πλούσιο σε πληροφορίες βιβλίο για την κατάσταση της τρομοκρατίας στην Ελλάδα της Μεταπολίτευσης και ειδικά στην Ελλάδα της κρίσης. Η πιο σημαντική όμως προσφορά του συγγραφέα με τα «Ακραία φαινόμενα διαρκείας: Βία και τρομοκρατία στη Μεταπολίτευση» είναι ότι διευκολύνει τον αναγνώστη να κατανοήσει, μέσα από μια φρέσκια ματιά, απλά και άμεσα, την αναγκαιότητα για περαιτέρω ενημέρωση και διάλογο γύρω από το «καυτό» και επικίνδυνο για την ασφάλεια των πολιτών ζήτημα της τρομοκρατίας. Η πολυετής έρευνά του θέτει τις βάσεις έτσι ώστε να αναδειχθούν τα αίτια που το γεννούν και το διατηρούν στο κοινωνικό, πολιτικό και πολιτισμικό προσκήνιο μιας ευρωπαϊκής χώρας όπως η Ελλάδα.
Η συνολική προσέγγιση του συγγραφέα ότι τελικά η Ελλάδα διατηρεί στην πολιτική της κουλτούρα έναν ριζοσπαστισμό, με ρίζες στη δεκαετία του ’70, που χαρακτηρίζεται από αντίδραση και αμφισβήτηση της κυρίαρχης κοινωνικοπολιτικής τάξης στην ακραία της μορφή μέσα από τη βία, καθιστά το βιβλίο του Κασιμέρη σημαντική αφετηρία και για έναν άλλον λόγο. Προσφέρει τη δυνατότητα να γίνει σημείο εκκίνησης μιας γενικότερης συζήτησης για την επίδραση των νεοφιλελεύθερων πολιτικών στην παρουσία και διατήρηση αυτού του ριζοσπαστισμού, που μπορεί να σχετίζεται ακόμη και με πράξεις βίας και τρομοκρατίας.
Ετσι το βιβλίο του Κασιμέρη ενισχύει, επί της ουσίας, τον δημόσιο αντίλογο στα κρούσματα βίας και τρομοκρατίας που δημιουργούν πρόβλημα στην ελευθερία της έκφρασης, της διαφορετικότητας, της κοινωνικής συνοχής και που θρέφουν τους εχθρούς της αστικής δημοκρατίας. Είναι ένα ντοκουμέντο για τη βία και την τρομοκρατία στη μεταπολιτευτική Ελλάδα που θα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο ανάγνωσης από κάθε σκεπτόμενο και προβληματισμένο για τα δημόσια πράγματα πολίτη, ιδιαίτερα από το νεανικό κοινό. Για κάθε ενεργό δημοκρατικό πολίτη που θέλει να αποφασίζει και να διεκδικεί ο ίδιος το παρόν και το μέλλον του σεβόμενος πρώτα και κύρια το δικαίωμα στην ανθρώπινη ζωή.
Η κυρία Μαρία Κωλέτση είναι διδάκτωρ Κοινωνικής Ψυχολογίας.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ