Θανάσης Χειμωνάς
Αίτημα φιλίας
Μυθιστόρημα, Εκδόσεις Πατάκη,
σελ. 122, τιμή 7,90 ευρώ

Τον λένε Στέφανο Μανωλά και είναι γνωστός συγγραφέας με ένα μπεστ σέλερ ήδη στο ενεργητικό του. Μοναχικός και άπραγος (έχει κολλήσει ως προς το επόμενο βιβλίο του), το μόνο που του αρέσει είναι να διαβάζει αθλητικές εφημερίδες: εκεί θα δει την είδηση για το θανατηφόρο ατύχημα της πρωταθλήτριας του πινγκ πονγκ Μαριαλένας Χαλικίδου. Ενα ατύχημα που θα καρφωθεί στο μυαλό του και θα τον κάνει να ψάξει τα πάντα στο Internet γύρω από τις δραστηριότητες και την προσωπικότητα του αδικοχαμένου κοριτσιού. Στο μεταξύ το ούτως ή άλλως επισφαλές ψυχικό έδαφος του Στέφανου θα συνεχίσει να καθιζάνει. Ο μοναδικός του φίλος δεν έχει πολύ καιρό γι’ αυτόν, όντας ανερχόμενη τηλεπερσόνα, ενώ οι ηλεκτρονικές του γνωριμίες θα καταλήξουν σε κορίτσια άχρωμα και αδιάφορα που απλώς θα επιτείνουν την αίσθηση της μοναξιάς του. Και ξαφνικά, ψάχνοντας ξανά την πρωταθλήτρια του πινγκ πονγκ, θα της στείλει κατά λάθος ένα αίτημα φιλίας στο Facebook. Το σοκ από το λάθος είναι μεγάλο, αλλά δεν θα τελειώσει εκεί, αφού ο Στέφανος θα μείνει κατάπληκτος όταν θα λάβει απάντηση αποδοχής. Ποιος απαντά για λογαριασμό της Μαριαλένας; Τι κρύβεται πίσω από την ανταπόκριση μιας νεκρής που επιμένει να κρατάει ζωντανό τον «τοίχο» της; Και γιατί όλα τα συλλυπητήρια μηνύματα των αμέσως προηγούμενων ημερών έχουν εξαφανιστεί από την επιφάνεια του «τοίχου»; Πού είναι η αλήθεια και πού το ψέμα; Ποιος ζει και ποιος πεθαίνει;

Με το καινούργιο, ολιγοσέλιδο όπως πάντοτε μυθιστόρημά του, ο Θανάσης Χειμωνάς συνεχίζει την ανάπτυξη μιας προβληματικής η οποία προσδιόρισε από πολύ νωρίς την πεζογραφία του. Εκπροσωπώντας ένα εγώ σε ριζική, όχι όμως και κραυγαλέα σύγκρουση με τον κόσμο, οι μυθιστορηματικοί του ήρωες, που κινούνται στο εσωτερικό μιας ελλειπτικής και εσκεμμένα χαλαρής πλοκής, δεν είναι σε θέση να διακρίνουν κανένα νόημα στα πράγματα τα οποία ορίζουν τον εαυτό τους. Ετσι βυθίζονται στην απραξία και περιφέρονται από τόπο σε τόπο για να οδηγηθούν στο πουθενά, χωρίς να θέλουν να αποδείξουν τίποτε σε κανέναν. Η άρνησή τους δεν συνεπάγεται δραματικά αποτελέσματα και δεν οργανώνει έναν αρθρωμένο αντίλογο: είναι πιο πολύ ένα σύνολο σωματικών αντιδράσεων, στις οποίες επικρατεί ένα και μοναδικό αίσθημα –η αποστροφή: αποστροφή που συχνά προέρχεται και από μιαν επώδυνη περιπλάνηση στο άδυτο των οικογενειακών σχέσεων.
Η εγγενής αδυναμία των παλαιότερων ηρώων του Χειμωνά να οικοδομήσουν μια συνεκτική ταυτότητα θα κατέβει ένα ή και περισσότερα σκαλοπάτια στο Αίτημα φιλίας, για να μετατραπεί σε ψυχική διαταραχή. Το ίδιο θα συμβεί και με τη μόνιμη απροσδιοριστία και ασάφεια του καθημερινού τους βίου, που θα ακολουθήσει τώρα την παρανοϊκή οδό την οποία είναι σε θέση να ανοίξει η κατάχρηση των ψηφιακών μέσων. Τι σημαίνει ένα ηλεκτρονικό όνομα; Μήπως η οντότητα που απαντά μέσω Facebook στον Στέφανο μπορεί να αποκτήσει μια δική της, αυτόνομη ζωή; Κι αν ναι, με ποιαν ακριβώς μορφή μπορεί να λειτουργήσει μια τέτοια ζωή; Ο δρόμος για την τρέλα είναι και πάλι ανοιχτός, ιδίως από την ώρα που θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για το ξεκλείδωμα ενός εξαιρετικά βίαιου οικογενειακού παρελθόντος. Το οικογενειακό άδυτο θα βγει εκ νέου στην πρώτη γραμμή και ο Στέφανος μάταια θα προσπαθήσει να ξορκίσει τους εφιάλτες του. Ολα –το σφαγείο των γονιών του, το σκοτάδι της ψυχιατρικής καταστολής την οποία θα χρειαστεί να υπομείνει επί χρόνια, οι αλλοτινές ερωτικές του διαψεύσεις και ο σημερινός διχασμός του ανάμεσα σε φαντασίωση και πραγματικότητα –θα γίνουν ένα μέχρι να τον αποκόψουν πλήρως από τα πάντα: από το Internet, από τη συγγραφή, από τον έρωτα, αλλά και από τον χρόνο, ατομικό και συλλογικό. Κι αν, μολοντούτο, κόντρα στα φαινόμενα, τίποτε δεν έχει ακόμη τελειώσει; Κι αν υπάρχει μια καινούργια αυταπάτη; Κι αν ο Στέφανος μπορεί να ταξιδέψει στον χρόνο και να προλάβει τη Μαριαλένα λίγο πριν από τον θάνατό της, παραμένοντας ωστόσο ανίκανος για άλλη μια φορά να τη σώσει; Κι αν ο θάνατος είναι ένα αδήριτο πέρα από τη λογική και την παράνοια;
Το μυθιστόρημα του Χειμωνά θα θέσει μόνο τα ερωτήματα, αποφεύγοντας σοφά τη βεβαιότητα της οποιασδήποτε απάντησης. Απομένουν η πρισματική σκιαγράφηση του εξαρχής ναρκοθετημένου ψυχισμού του Στέφανου, οι διπλές και τριπλές σημασίες των γεγονότων τα οποία θα βιώσει, το κλίμα διαρκούς εκκρεμότητας το οποίο θα τον περιβάλει, η υποβλητική αντίκρουση της γλώσσας του ρεαλισμού με τον λόγο της ψευδαίσθησης και, last but not least, η ανησυχαστική ίντριγκα διά μέσου της οποίας θα κλιμακωθεί η δράση.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ