Δέκα αφηγήματα με πολλή μουσική

Το καλοκαίρι είναι η περίοδος της απενοχοποιημένης ανάγνωσης. Στην ξαπλώστρα στην παραλία, στο κάμπινγκ, στο πλοίο αλλά και στο μπαλκόνι του διαμερίσματός μας στην πόλη διαβάζουμε σε ρυθμούς χαλαρούς. Οχι επειδή κάποιες υποχρεώσεις μας το επιβάλλουν αλλά για την απόλαυση της ανάγνωσης. Η αστυνομική λογοτεχνία και το «ροζ» μυθιστόρημα έχουν, λένε, την τιμητική τους το καλοκαίρι. Οχι μόνο. Απολαυστικά αφηγήματα με ψυχαναλυτικές αποχρώσεις, ιστορίες επιστημονικής φαντασίας, κλασικά ερωτογραφήματα, αφηγήσεις για την Αθήνα, ιστορίες γεμάτες μουσική, πεζογραφήματα για την αρχαία Ελλάδα και το Βυζάντιο: τα θέματα είναι ανεξάντλητα. Για τις επόμενες δέκα εβδομάδες έλληνες συγγραφείς επιλέγουν τα καλύτερα κατά τη γνώμη τους αφηγήματα, τα οποία αφορούν ένα είδος ή ένα θέμα που τους ενδιαφέρει πολύ και καθοδηγούν την ανάγνωσή μας σε γοητευτικές περιοχές.

Την αρχή κάνει η Χίλντα Παπαδημητρίου. Ιδιοκτήτρια δισκοπωλείου για μια εικοσαετία, μεταφράστρια και συγγραφέας των μυθιστορημάτων «Για μια χούφτα βινύλια» (εκδ. Μεταίχμιο, 2011) και «Εχουνε όλοι κακούς σκοπούς» (εκδ. Μεταίχμιο, 2013), που μεταφέρουν το αστυνομικό μυστήριο στους χώρους της ελληνικής δισκογραφίας, των μουσικόφιλων και των συλλεκτών δίσκων, προτείνει δέκα αφηγήματα, μυθοπλαστικά και μη, γεμάτα μουσική, «δέκα αγαπημένες μουσικές περιπλανήσεις», όπως λέει.

Τζεφ Ντάιερ, «Κι όμως, όμορφα… Ενα βιβλίο για την τζαζ» (μτφ. Δ. Στεφάνου, Πάπυρος, 2008): Ξεκινώντας από στιγμιότυπα της ζωής μεγάλων μουσικών της τζαζ, όπως ο Λέστερ Γιανγκ και ο Ντιουκ Ελινγκτον, το βιβλίο καταλήγει στην ίδια την ψυχή της μαύρης μουσικής, προσφέροντας στον αναγνώστη ένα ποιητικό κλειδί για την κατανόησή της. Τζαζ αυτοσχεδιασμοί σε λογοτεχνική μορφή.

Νικ Χόρνμπι, «High fidelity» (μτφ. Σ. Τριανταφύλλου, Πατάκης, 1996): Ο Χόρνμπι είναι ίσως ο πρώτος που απέδειξε ότι το ροκ μπορεί να γίνει πρώτη ύλη για τη γραφή καλής λογοτεχνίας. Και σίγουρα ο πρώτος που εισήγαγε σε μυθιστόρημα τα διαβόητα top-5, με τα οποία αναλώνουν τη ζωή τους πολλοί από αυτούς που ακούνε μουσική με φανατισμό.

Χανίφ Κιουρέισι, «Black album» (μτφ. Μ. Μακρόπουλος, Οδυσσέας, 1997): Ο φόρος τιμής του βρετανού συγγραφέα, σεναριογράφου και κινηματογραφιστή Χανίφ Κιουρέισι στον αμερικανό μουσικό Πρινς και στο περίφημο «Black album» του. Και μια περιήγηση στο πολυφυλετικό, μουσικό Λονδίνο τις παραμονές της νέας χιλιετίας.

Ζαν-Κλoντ Ιζό, «Η τριλογία της Μασσαλίας» (μτφ. Ρ. Σωμερίτης, Α. Εμμανουήλ, Πόλις, 2011): Ο Φαμπιό Μοντάλ, ο ήρωας αυτής της μελαγχολικής, πεσιμιστικής αστυνομικής τριλογίας, περιπλανιέται στους δρόμους της πολυπολιτισμικής Μασσαλίας συνοδευόμενος από μουσικές που κουβαλούν την αρμύρα της θάλασσας και τα αρώματα της Μεσογείου. Το φλαμένκο, τα αλγερίνικα ράι και οι ιταλικές καντσονέτες αναμειγνύονται με το γαλλικό χιπ-χοπ και την τζαζ σε ένα μοναδικό ηχητικό τοπίο.

Κέτιλ Μπγιόρνσταντ, «Η λέσχη των νέων πιανιστών» (μτφ. Γ. Σαμαρά, Πόλις, 2009): Στο Οσλο των αρχών του ’60 μια παρέα έφηβων φιλόδοξων μουσικών σπουδάζει και ερωτεύεται υπό τους ήχους του Μπραμς, του Σούμπερτ και του Ντεμπυσί. Γιατί ένα πιάνο μπορεί να γεννήσει εξίσου μεγάλα πάθη με μια ηλεκτρική κιθάρα.

Μπίλι Χόλιντεϊ, Γ. Ντάφτι, «Η κυρία τραγουδάει τα μπλουζ» (μτφ. Ι. Ραλλίδη, Αγρα, 2012): Η σπαρακτική αυτοβιογραφία της σπουδαιότερης μαύρης τραγουδίστριας του 20ού αιώνα. Η φτώχεια, η εκμετάλλευση, τα ναρκωτικά και το πάθος της μουσικής χωρίς εξωραϊσμούς και ηθικοπλαστικά μηνύματα.

Τομ Γουέιτς, «Αθώος στα όνειρά σου» (μτφ. Α. Καλοφωλιάς, Π. Τομανάς, Κοάν, 2008): Ολα όσα θα θέλατε να μάθετε για τον ρακοσυλλέκτη τραγουδοποιό, τον «μάγκα, τον μπλούζμαν, τον ρεμπέτη» μέσα από συνεντεύξεις και τους στίχους του.

Τάσος Φαληρέας, «Χαριστική βολή» (Ιστός, 2011): Δημοσιογραφικά και λογοτεχνικά κείμενα του Τάσου Φαληρέα που χαρτογραφούν την εξέλιξη της ελληνικής μουσικής και κουλτούρας μετά τη δεκαετία του ’50. Τίτλοι ενδεικτικοί: «Τσάμικο και Μέντια Λουζ», «Ο κύριος Πατσιφάς», «Δυνατά, πιο δυνατά: Από το φοξ τροτ στο τσιφτετέλι».

Ε. Αννυ Πρου, «Εγκλήματα με ακορντεόν» (μτφ. Τ. Κοβαλένκο, Καστανιώτης, 1998): Οι περιπέτειες των ευρωπαίων μεταναστών που οικοδόμησαν το αμερικανικό όνειρο του 20ού αιώνα. Αναγκασμένοι να εγκαταλείψουν τα πάντα για να ενσωματωθούν στη νέα τους πατρίδα, θα κρατήσουν μόνο τις μελωδίες της παλιάς. Το νήμα που συνδέει τις ιστορίες Ιρλανδών και Πολωνών, Βάσκων και Γερμανών, δεν είναι άλλο από ένα μικρό ακορντεόν.

Αντόνιο Μουνιόθ-Μολίνα, «Ο χειμώνας στη Λισσαβώνα» (μτφ. Γ. Γιαννουλόπουλος, Σέλας, 1992): Οι ήρωες του Μολίνα κινούνται μεταξύ Μαδρίτης, Σαν Σεμπαστιάν και Λισσαβώνας. Δύο άνδρες που είναι μουσικοί της τζαζ, μια μοιραία γυναίκα. Ενα μυθιστόρημα που δεν κρύβει τη λατρεία του συγγραφέα του για τους τζαζίστες, τους «μεγάλους καταραμένους καλλιτέχνες του 20ού αιώνα», και τις χιτσκοκικές ασπρόμαυρες ταινίες μυστηρίου.