Πολλοί Θεσσαλονικείς θα απεικονίσουν στα κείμενά τους τη μεγάλη πολιτεία του Θερμαϊκού (η αρχή θα γίνει ήδη από τη γενιά του 1930), αλλά λίγοι θα τη μετατρέψουν σε εκ των ων ουκ άνευ στοιχείο της λογοτεχνικής τους ταυτότητας. Ο Γιώργος Ιωάννου θα δώσει πρωταγωνιστικό ρόλο και εμβληματική θέση στη Θεσσαλονίκη σε όλα σχεδόν τα έργα του. Με έναν αφηγητή ο οποίος μεταμορφώνεται από παιδί σε έφηβο και από έφηβο σε νεαρό άνδρα, απλώνοντας τη μνήμη του στο διάστημα μιας εικοσιπενταετίας, ο Ιωάννου θα οδηγήσει τα πεζογραφήματά του σε ένα εν προόδω μυθιστόρημα πόλης.
Ενα μυθιστόρημα στο εσωτερικό του οποίου η Θεσσαλονίκη θα λειτουργήσει ως ένα ενιαίο και ταυτοχρόνως ανοιχτό και υπό συνεχή διαμόρφωση τοπίο, αποκτώντας σε κάθε καινούργιο σταθμό του ήρωα-αφηγητή και μια διαφορετική διάσταση: πρώτα ένας περίγυρος στον οποίο προβάλλονται οι φόβοι και οι ανασφάλειες της νεανικής ηλικίας και μετά ένα περιβάλλον που αντανακλά την κοινωνική και ιστορική ματιά της ωριμότητας.
Αυτή είναι η γραμμή ερμηνείας την οποία ακολουθεί η Ελενα Χουζούρη στη μελέτη της Η Θεσσαλονίκη του Γιώργου Ιωάννου. Το βιβλίο είδε το φως της δημοσιότητας πριν από σχεδόν 20 χρόνια. Κυκλοφορεί τώρα ξανά με ένα καινούργιο επιλογικό κεφάλαιο που, αξιοποιώντας τα ευρήματα και τα συμπεράσματα της παλαιότερης έρευνας, σπεύδει να αναδείξει σε πανοραμικό πεδίο τα στρώματα που συνιστούν το άτυπο μυθιστόρημα της γενέθλιας πόλης του Γιώργου Ιωάννου: από τη Θεσσαλονίκη της βυζαντινής ιστορίας στις λαϊκές συνοικίες της προσφυγούπολης και από την επικράτεια των προσφύγων σε έναν ιδιότυπο εθνισμό που δεν κρύβει την αλυτρωτική ψυχολογία του.
Η Χουζούρη κομίζει ως τεκμήριο για τα επιχειρήματά της πλήθος χωρία από τα βιβλία του Ιωάννου και χρησιμοποιεί με ιδιαίτερα γόνιμο τρόπο τις θεωρητικές πηγές της, αποφεύγοντας να εγκλωβιστεί στην οποιαδήποτε γενίκευση. Μια δουλειά που είναι φανερό ότι άντεξε στον χρόνο και μπορεί να αποτελέσει και σήμερα τη βάση προκειμένου να αποτιμήσουμε έναν συγγραφέα ο οποίος έχει ακόμη πολλά να μας πει.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
