ΧΑΝΣ ΚΑΪΛΖΟΝ
Εκδόσεις Ποταμός, 2011,
Ο Χανς Κάιλζον, συγγραφέας και ποιητής εβραϊκής καταγωγής, ψυχολόγος των «τραυµατισµένων» παιδιών του Ολοκαυτώµατος και ψυχαναλυτής, έζησε 101 χρόνια και απεβίωσε τον περασµένο Μάιο στο Χίλβερσουµ της Ολλανδίας. Μόλις το 2010, όταν δηλαδή συµπλή ρωνε έναν αιώνα ζωής, είδε τους λογοτεχνικούς κύκλους διεθνώς να αναφέρονται στο πρόσωπό του µε ασυνήθιστο θαυµασµό.
Η βρετανική εφηµερίδα «The Guardian» έγραψε χαρακτηριστικά ότι «είναι ο µεγαλύτερος µυθιστοριογράφος για τον οποίο δεν είχατε ποτέ ακούσει», ενώ η κριτικός των «New York Times» Φρανσίν Πρόουζ τον κατέταξε στους πλέον εξέ χοντες µυθιστοριογράφους του 20ού αιώνα.
Ο συγγραφέας, που γεννήθηκε και µεγάλωσε στη Γερµανία, εξέδωσε σε ηλικία 23 ετών το πρώτο του βιβλίο, Η ζωή συνεχίζεται (1933). Τον επόµενο χρόνο το µυθιστόρηµα αυτό έµελλε να είναι και το τελευταίο που εκδόθηκε ποτέ από εβραίο συγγραφέα στον ιστορικό οίκο S. Fischer Verlag, προτού ενεργοποιηθούν οι αντισηµιτικοί νόµοι της Νυρεµβέργης από τον Χίτλερ. Το 1936 κατέφυγε µε πλαστό διαβατήριο στην Ολλανδία µε την πρώτη του σύζυγο. Το 1941 οι Γερµανοί εισέβαλαν στην Ολλανδία και εκείνος βγήκε στην παρανοµία εγκαταλείποντας τη γυναίκα και τη νεογέννητη κόρη του. Βρήκε τότε καταφύγιο στο σπίτι ενός ζεύγους στην πόλη Ντελφτ, του Λέο και της Σους, οι οποίοι τον προστάτεψαν και τον έβαλαν στην αντίσταση.
Ο Κάιλζον τους αφιέρωσε το ηµιαυτοβιογραφικό µυθιστόρηµά του Kωµωδία σε ελάσσονα κλίµακα (1947) που έγραψε στα 33 του χρόνια, όταν ακόµη κρυβόταν από τους ναζιστές. Ο Βιµ και η Μαρί είναι το καλοκάγαθο και γεµάτο αλληλεγγύη ανδρόγυνο που δέχεται, σαν µια πράξη αντίστασης στο κατοχικό καθεστώς, να κρύψει στο σπίτι του τον ρακένδυτο Νίκο(δηµο), έναν εβραίο πλασιέ αρωµάτων, ο οποίος δεν πρέπει να γίνει αντιληπτός από κανένα επίφοβο µάτι. Εσωτερικεύουν τις προφυλάξεις και προσαρµόζουν την καθηµερινότητά τους µε τέτοιον τρόπο ώστε η ανθρώπινη ύπαρξη που ανασαίνει µαζί τους να γλιτώσει από τους κινδύνους που την περιτριγυρίζουν.
Εζησαν µαζί οι τρεις τους σχεδόν έναν ολόκληρο χρόνο σε συνθήκες ανεξάντλητου φόβου, µε την αβεβαιότητα να καταλήγει µια απτή πραγµατικότητα. Ωστόσο ο αδύναµος ξένος (ο οποίος κρύβει από αυτούς που τον κρύβουν ένα µυστικό) θα αρρωστήσει και η πνευµονία θα τον αποτελειώσει. Τότε ο Βιµ και η Μαρί αναζητούν απεγνωσµένα έναν τρόπο να εξαφανίσουν το πτώµα του.
Μια νουβέλα πλασµένη από σύνθετες σιωπές και η οποία ωριµάζει από σελίδα σε σελίδα.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
