«Παρακαλώ, για όλους εμάς που αγαπάμε το βιβλίο, μειώστε τις τιμές τους, είναι το μόνο μας πρόβλημα», ήταν το σχόλιο ανώνυμης αναγνώστριας σε άρθρο μας πριν από μερικές ημέρες για την εκστρατεία ανάγνωσης που ξεκίνησε αλυσίδα βιβλιοπωλείων.
Δεν μπορεί να πει κανείς ότι έχει άδικο. Με μέση τιμή 20-22 ευρώ για ένα βιβλίο νέας κυκλοφορίας, το αγαθό της γνώσης και της ψυχαγωγίας είναι ακριβό, εν έτη κρίσεως μάλιστα αυτές είναι τιμές «φαρμακείου». Αν τις συγκρίνουμε κιόλας με εκείνες του βιβλίου στο εξωτερικό, μένουμε με την εντύπωση ότι οι έλληνες εκδότες μας ληστεύουν. Εκείνοι λένε ότι η τιμή του βιβλίου είναι κοντά στο κόστος της – και δεν έχουν από τη μεριά τους άδικο κι αυτοί.
Για να διαβάσουμε στα ελληνικά το τελευταίο ξενόγλωσσο μπεστ σέλερ πρέπει να πληρωθούν δικαιώματα στον ξένο εκδότη και να αμειφθεί μεταφραστής, έξοδα που οι εκδότες του εξωτερικού, ειδικά εκείνοι του αγγλόφωνου βιβλίου, δεν τα έχουν. Εκείνοι πάλι τυπώνουν βιβλία για ένα τεράστιο κοινό και καταφέρνουν χαμηλές τιμές εκτύπωσης. Άλλο είναι να κάνεις πρώτο τιράζ 100.000 αντίτυπα και άλλο 2.000. Και επιπλέον, είμαστε και λιγάκι καλομαθημένοι ως αναγνώστες, παραπονιόμαστε όταν το χαρτί είναι δεύτερης ποιότητας, όταν το εξώφυλλο είναι μαλακό και σκίζεται, όταν η έκδοση είναι φτηνή.
Οι ευρύτατης κυκλοφορίας φτηνές εκδόσεις του εξωτερικού, τα paperbacks, τα «βιβλία τσέπης» ή τα «βιβλία περιπτέρου», δεν είχαν επιτυχία στην Ελλάδα. Όσοι εκδότες δοκίμασαν να λανσάρουν τέτοιες σειρές τα τελευταία χρόνια απέτυχαν. Το κοινό δεν ανταποκρίθηκε. Φαίνεται πως ταυτίζουμε τη φτηνή έκδοση με το «φτηνό» βιβλίο, μονολότι έχουν κυκλοφορήσει σε φτηνές εκδόσεις και μεγάλα αριστουργήματα.
Την τελευταία δεκαετία ζήσαμε μεγάλη έκρηξη στην ελληνική βιβλιοπαραγωγή. Σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου, το 2008 κυκλοφόρησαν 9.758 τίτλοι έναντι 8.093 το 2003, που ισοδυναμεί με αύξηση της παραγωγής τίτλων 20,6%. Βιβλία έχουμε, αλλά λεφτά δεν έχουμε. Πλέον λοιπόν οι εκδότες – και με την πίεση της κρίσης, βασικός λόγος– αντί να επιμένουν στις αρχικές τιμές και να κρατούν βιβλία απούλητα στις αποθήκες τους τα εκποιούν σε παζάρια ή τα βγάζουν σε προσφορές. Πρόκειται βέβαια για βιβλία παλαιότερα των δύο ετών, που δεν περιλαμβάνονται στην ενιαία τιμή του βιβλίου, αλλά ανάμεσά τους περιλαμβάνονται αριστουργήματα της λογοτεχνίας, μελέτες δεκαετιών που παραμένουν κλασικές, παιδικά βιβλία αλλά και μυθιστορήματα των τελευταίων ετών. Βιβλία που ξεκινούν από 1 ευρώ. Δεν είναι κι άσχημα…
Γκοβόστης: Στο πασχαλινό μπαζάρ βιβλίων στο βιβλιοπωλείο των εκδόσεων Γκοβόστη (Ζωοδόχου Πηγής 73, Εξάρχεια) πωλούνται, ως τις 30 Απριλίου, καινούργια και μεταχειρισμένα βιβλία ελληνικής και ξένης λογοτεχνίας, έργα αρχαίων συγγραφέων, βιβλία ιστορίας, ψυχολογίας, μουσικής, αποκρυφισμού, δοκίμια, παιδικά, με έκπτωση από 50-70%.
Gutenberg: Βιβλία οικονομίας, φιλοσοφίας, ψυχολογίας, ιστορίας, φιλολογίας, πολιτικά δοκίμια, βιβλία των θετικών επιστημών, λογοτεχνικά και παιδικά, όλα από 1-10 ευρώ. Περισσότεροι από 250 τίτλοι τοποθετούνται στον πάγκο με τα βιβλία-stock στο βιβλιοπωλείο των εκδόσεων Gutenberg (Διδότου 37, Αθήνα) και ανανεώνονται διαρκώς.
Μεταίχμιο: Δημοφιλείς τίτλους της ξένης λογοτεχνίας επέλεξαν οι Εκδόσεις Μεταίχμιο να κυκλοφορήσουν σε ειδική σειρά με χαμηλή τιμή. Δύο με τέσσερα βιβλία θα εμπλουτίζουν κάθε μήνα τη σειρά. Την εγκαινίασαν το Γεράκι της Μάλτας του Ντάσιελ Χάμετ και οι Βατσιμάνηδες της Μασσαλίας του Ζαν-Κλωντ Ιζζό. Μέχρι στιγμής έχουν κυκλοφορήσει 10 τίτλοι με τιμές από 7,70 ως 11 ευρώ. Το αστυνομικό κυριαρχεί. Επιπλέον, οι εκδόσεις διαθέτουν σε όλα τα βιβλιοπωλεία επιλογή παλαιότερων τίτλων τους με έκπτωση 50%.
Πατάκης: Προσφορές σε επιλογή από τους παλαιότερους τίτλους τους κάνουν οι Εκδόσεις Πατάκη στο βιβλιοπωλείο τους (Ακαδημίας 65). Ανάμεσα σε αυτούς πεζογραφήματα της Δήμητρας Κολλιάκου, του Θοδωρή Γρηγοριάδη, του Φίλιππου Φιλίππου, του Θανάση Χειμωνά, αστυνομικά του Τζοτζ Πελεκάνος, βιογραφίες και εικονογραφημένα παιδικά βιβλία σε τιμές που ξεκινούν από 2,50 ευρώ και εκπτώσεις ως και 70%.
Ψυχογιός: Αν σας λείπουν μυθιστορήματα της αναγνωρισμένης σύγχρονης πεζογράφου Ζέιντι Σμιθ, ο Ανθρώπινος παράγοντας του Γκράχαμ Γκριν και ο κλασικός Πόλεμος των κόσμων του Χ. Τζ. Γουέλς, αν αγαπάτε την Αρουντάτι Ρόι και τα φανταστικά μυθιστορήματα του Τέρι Πράτσετ, αν θέλετε παραμύθια και εικονογραφημένα βιβλία, αλλά και επιλογή από βιογραφίες, λευκώματα και βιβλία πρακτικής ζωής από τους παλαιότερους τίτλους των εκδόσεων Ψυχογιός, θα τα βρείτε σε τιμές από 3,90 ως 11 ευρώ.
Ωκεανίδα: Το παζάρι βιβλίων της Ωκεανίδας ξεκίνησε τον Ιανουάριο και συνεχίζεται. Βιβλία από όλες τις σειρές, πωλούνται σε τιμές από 2 ως 5 ευρώ. Ήδη οι λάτρεις της Ασημένιας Σειράς μαθαίνουμε πως συμπληρώνουν τα κενά τους σε βιβλία της Ιζαμπέλ Αλιέντε, της Λάουρα Εσκιβέλ, της Σουζάνα Ταμάρο. Άλλοι πάλι επισκέπτονται το κέντρο διανομής των εκδόσεων (Σολωμού 25, Εξάρχεια), κάθε Σάββατο (10 π.μ.-3 μ.μ.) για να αγοράσουν κάποιο κλασικό έργο των Ντίκενς, Τολστόι, Ντοστογιέφσκι, Βερν, από την πανόδετη Κλασική Σειρά.
