««Πέρυσι το Πάσχα, εγώ και η φίλη μου [αυτή που διαβάζει τον Ζνούπι και φοράει το ζμολ] πήγαμε στην Ιταλία. Πήραμε το φεριμπότ από την Πάτρα και την άλλη μέρα το απόγευμα ήμασταν κιόλας στην Agona (Ancona). Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού δεν βαρέθηκα καθόλου· είχα μαζί το φορητό gobuter (computer) μου, και έτσι μπορούσα να δουλεύω ή να σερφάρω στο Idernet (Internet). Η φίλη μου προτιμούσε να βλέπει vinteo (video) ή το νυχτερινό πρόγραμμα του Adenna (Antenna). Ασε που εκείνη την ημέρα είχε και αγώνα Tsabions Link (Champions League), αν ήθελε να δει κανείς· έπαιζε, μάλιστα, και η αγαπημένη μου ομάδα: η Madgester Unided (Manchester United). Στην Ιταλία επισκεφτήκαμε πολλές πόλεις, όπως την Pantova (Padova), τη Madova (Mantova) κ.ά. Μετά, πήγαμε στο Μιλάνο, όπου για καλή μας τύχη εκείνη την ημέρα έπαιζε η Ider (Inter) με τη Juvedus (Juventus). Μη νομίζετε, όμως, ότι μόνο το ποδόσφαιρο μας ενδιαφέρει· την επόμενη μέρα πήγαμε στη Βενετία, όπου είχαμε την ευκαιρία να επισκεφτούμε το Istiduto (Instituto) Νεοελληνικών Σπουδών και άλλα ενδιαφέροντα κτήρια. Γενικώς, είχαμε πολύ φορτωμένη ajeda (agenda) όλες τις μέρες που μείναμε. Να σκεφτείς, μόλις και μετά βίας καταφέραμε μια μέρα να πιούμε ένα ποτήρι sabania (champagne) και να τσιμπήσουμε λίγο zabon (jambon). Την ώρα, μάλιστα, που πίναμε το ποτό μας, και ενώ ετοιμαζόμασταν να πάμε να αγοράσουμε δωράκια από ένα μαγαζί που πουλούσε adikes (antiques), εμφανίστηκαν κάτι νεαρές που έκαναν kabania (campagna) υπέρ του δικαιώματος στην έκτρωση. Γενικώς, περάσαμε πολύ ωραία στην Ιταλία. Οταν γυρίσαμε στην Ελλάδα, χρειάστηκε να κάνω modaz (montage) σε όλο το υλικό που είχα τραβήξει με τη vinteokamera (video camera) πριν το δείξω στους φίλους μας».
Να, λοιπόν, άλλη μια ιστορία [μην ανησυχείτε, δεν θα συνεχιστεί αυτό το παιχνιδάκι], που δεν έχει άλλο σκοπό πάρεξ… να δείξει τα πάθη της προφοράς, και ειδικότερα τις περιπέτειες λέξεων με ξενική προέλευση, που ωστόσο τείνουν να καθιερωθούν – αν δεν έχουν καθιερωθεί ήδη – στην προφορική, και όχι μόνο, γλωσσική μας πραγματικότητα. Ο κόσμος αλλάζει, εξελίσσεται, και η γλώσσα εκ των πραγμάτων εμπλουτίζεται (ναι, εμπλουτίζεται) με λέξεις εκ της αλλοδαπής μεν προερχόμενες, απολύτως δε απαραίτητες για να μπορούμε να προσλάβουμε και να εκφράσουμε ό,τι συμβαίνει γύρω μας.
Ομως, ας είμαστε δίκαιοι, ή έστω επιεικείς: τι να σου κάνει και ο δυστυχής Νεοέλλην, όταν το αλφάβητό του δεν μπορεί να αποτυπώσει τη διαφορά μεταξύ του d και του nt, του b και του mp, του s και του ch; Γιατί θα έπρεπε, άραγε, ο μέσος ταξιδιώτης να γνωρίζει εκ των προτέρων ότι αλλιώς προφέρεται η Πάντοβα και αλλιώς η Μάντοβα; Παλαιότερα, βλέπετε, λέγαμε Πάδοβα την Padova και Μάντουα την Mantova, και έτσι δεν ανέκυπτε πρόβλημα. ‘H μήπως δεν θα ήταν υπερβολικό να απαιτούμε από τον ποδοσφαιριστή του Παναθηναϊκού που γιορτάζει την κατάκτηση του πρωταθλήματος [λέμε, τώρα] να πει ότι στα αποδυτήρια θα ανοίξουν σαμπάνιες προφέροντας ch και mp το σ και το μπ αντίστοιχα;
Και για να κλείσω με μια ακραία εκδοχή του προβλήματος, πώς διάβολο να αποτυπωθεί ηχητικά στη γλώσσα μας η διαφορά μεταξύ της βεντέτας και της… βεντέτας; ‘H, για να γίνω πιο σαφής, μεταξύ της vedetta (=σταρ, διασημότητα, περιώνυμο και περίοπτο πρόσωπο), που προέρχεται από το ρήμα vedere =βλέπω ή κατ’ άλλους από το veletta=υπερυψωμένος τόπος, και της vendetta (=εκδίκηση, χρόνιο μίσος), που προέρχεται από το ρήμα vindicare=εκδικούμαι; Να, λοιπόν, γιατί και η σταρ και η εκδίκηση γίνονται αναπόφευκτα… βεντέτες.»
Ο κ. Ανδρέας Παππάς είναι επιμελητής εκδόσεων και μεταφραστής. Διδάσκει στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Μετάφρασης (ΕΚΕΜΕΛ). Οι αναγνώστες μπορούν να στέλνουν τις παρατηρήσεις τους, τις επιση-μάν-σεις τους ή τις διαφωνίες τους στην ηλεκτρονική θυρίδα achpappas@hotmail.com
