Στη νέα «Αστυνομική σειρά» ­ παράλληλη με τη σειρά θρίλερ«Ατέλειωτες νύχτες» ­ των εκδόσεων Καστανιώτη, αυτή με τα κίτρινα εξώφυλλα, κυκλοφόρησε ένα από τα τελευταία μυθιστορήματα του γηραιού Εντ ΜακΜπέιν, Το αλλήθωρο αρκουδάκι (στις ΗΠΑ εκδόθηκε το 1996). Τούτη τη φορά ο μετρ του είδους, ο κάτοχος του βραβείου Grand Master Award, με τα περισσότερα από 80 έργα στο ενεργητικό του, δεν αφηγείται τις περιπέτειες των δραστήριων αστυνομικών του 87ου αστυνομικού τμήματος της φανταστικής Αϊζόλα (της Νέας Υόρκης, δηλαδή), του Στηβ Καρέλα και των συναδέλφων του (βλέπε «Βιβλία», 11 Μαΐου 1997), αλλά του δικηγόρου Μάθιου Χόουπ. Τούτος ο μοναχικός ήρωας, ευαίσθητος, επίμονος, έντιμος, σκληρός όταν χρειάζεται, ευέξαπτος με τους θρασείς, τους εγωκεντρικούς, τους επιλήσμονες ­ είναι χωρισμένος, πατέρας της Τζοάνας και εραστής της Πατρίτσιας ­, ένας ας πούμε Φίλιπ Μάρλοου της εποχής μας, δρα στην πολιτεία της Φλόριδας, στη φανταστική πόλη Καλούζα, κοντά στο Μαϊάμι, την επονομαζόμενη Αθήνα εξαιτίας του πλήθους των ζωγράφων, των γλυπτών και των συγγραφέων της.


Ολα αρχίζουν με τη δίκη της όμορφης σχεδιάστριας παιδικών παιχνιδιών Λέινυ Κόμινς, η οποία κατηγορεί τους πρώην εργοδότες της, τον Μπρετ και την Ετα Τόλαντ, ιδιοκτήτες εργοστασίου, ότι της έκλεψαν την ιδέα για ένα νέο προϊόν, μια κούκλα, ένα αλλήθωρο αρκουδάκι που φοράει ειδικά διορθωτικά γυαλιά ­ η ίδια η Λέινυ είναι αλλήθωρη. Οταν ο Μπρετ βρίσκεται νεκρός στο σκάφος του, η σχεδιάστρια συλλαμβάνεται και προφυλακίζεται με την κατηγορία του φόνου εκ προμελέτης. Ο Μάθιου, ο καλύτερος δικηγόρος στην πολιτεία πάνω σε νομικά θέματα που άπτονται των πνευματικών δικαιωμάτων και των εμπορικών σημάτων, συμπαθεί τη Λέινυ ­ θέλει να την πάρει στην αγκαλιά του, να την παρηγορήσει σαν να ήταν παιδί ­ και αναλαμβάνει την υπεράσπισή της επειδή πιστεύει στην αθωότητά της. Ωστόσο οι μαρτυρίες διαφόρων προσώπων υπεράνω υποψίας τη φέρουν ως δράστιδα και επιπλέον η νεαρή γυναίκα πέφτει σε αντιφάσεις ενώ συλλαμβάνεται να εκστομίζει αλλεπάλληλα ψέματα για να θολώσει τα νερά. Επί παραδείγματι, αποκρύβει το γεγονός ότι υπήρξε ερωμένη του εργοδότη της, με τον οποίο μάλιστα συνευρέθηκε ερωτικά λίγο πριν από το έγκλημα. Με τη βοήθεια του ιδιωτικού ντετέκτιβ Γκάθρυ Λαμπ και παρά την ύπαρξη σημαντικών ενοχοποιητικών στοιχείων εις βάρος της πελάτισσάς του, ο Μάθιου επιχειρεί να μάθει την αλήθεια για τη σκοτεινή αυτή υπόθεση: οι αποκαλύψεις φθάνουν σε αυτόν με μορφή χιονοστιβάδας.



Οπως συμβαίνει και στα άλλα μυθιστορήματά του, ο ΜακΜπέιν, ο σπουδαίος αυτός συγγραφέας βίαιων και ψυχολογικών θρίλερ που είναι ευρύτερα γνωστός από το αντιρατσιστικό βιβλίο του Η ζούγκλα του μαυροπίνακα (έγινε ταινία το 1955 από τον Ρίτσαρντ Μπρουκς) και από το σενάριο της ταινίας του Αλφρεντ Χίτσκοκ Τα πουλιά (1963), της βασισμένης στο ομώνυμο διήγημα της Δάφνης ντι Μοριέ, χρησιμοποιεί την αστυνομική πλοκή για να κάνει πολιτικές και κοινωνικές επισημάνσεις. Εδώ θίγει ορισμένες πλευρές του «αμερικανικού τρόπου ζωής», τη μάστιγα των ναρκωτικών που οδηγεί τους χρήστες σε αξιόποινες πράξεις και σε αυτοεξευτελισμό, και ακόμη τη σεξουαλική πείνα που ταλανίζει τις κεντρικές πολιτείες των ΗΠΑ, εκείνες που περισσότερο χαρακτηρίζονται από συντηρητισμό. Από τις σελίδες του βιβλίου του περνάνε μεξικανοί λαθρομετανάστες και κουβανοί φυγάδες, τοξικομανείς σε κατάσταση στέρησης και αστυνομικοί προμηθευτές κοκαΐνης, οι λαβύρινθοι του συστήματος απονομής δικαιοσύνης, οι κοπέλες που ξεπέφτουν στο πεζοδρόμιο για να εξασφαλίσουν τη δόση τους, η ελεύθερη οπλοκατοχή και οπλοχρησία που συνεπάγονται πλήθος αθώων θυμάτων και η ανεξέλεγκτη οικοδομική ανάπτυξη ορισμένων πόλεων. Περνάνε επίσης οι πορνοταινίες και τα πορνοθεάματα, ολόκληρο το φάσμα της οφθαλμοπορνείας που διέπει τον σύγχρονο αμερικανικό πολιτισμό, στον οποίο η υποκρισία έχει μια σημαντική θέση ­ την είδαμε πρόσφατα στην αναμόχλευση της προσωπικής ζωής του αμερικανού προέδρου. Ο συγγραφέας βάζει έναν ήρωά του να σκέφτεται ότι το κίνημα της ­ σεξουαλικής ­ απελευθέρωσης των γυναικών ήταν η μεγαλύτερη απάτη που διέπραξε ποτέ η ανθρωπότητα σε βάρος του γυναικείου φύλου, αφού αυτό χάρισε μεν στις σεξουαλικά καταπιεσμένες επί αιώνες γυναίκες την ελευθερία που τους έλειπε, παράλληλα όμως έδωσε στους άντρες τη δυνατότητα «να πηδάνε πολύ συχνότερα και με πολύ λιγότερα προβλήματα». Ακόμη δεν παραλείπει να ξαναρίξει τις βολές του κατά της αμερικανικής στρατιωτικής ανάμειξης σε διάφορες περιοχές του κόσμου, στον Κόλπο λόγου χάριν, αλλά κυρίως στο Βιετνάμ: «Ασχημος πόλεμος. Εκανε πολλούς να βλέπουν ακόμα και σήμερα εφιάλτες».


Ο Εντ ΜακΜπέιν, αυτός ο μάστορας της αφήγησης, ξέρει να κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη του με συνεχείς ανατροπές, με σκηνές έντασης και βίας που οδηγούν στη αποκάλυψη του τέλους σε ρυθμούς κρεσέντο, αλλά και με το υπόγειο χιούμορ του, το διάσπαρτο σε όλο το κείμενο. Οι μπηχτές του, οι υπαινιγμοί με τον καυστικό χαρακτήρα, που έχουν στόχο την «όμορφη Αμερική», τη «Χώρα των Ελεύθερων», την «Πατρίδα των Γενναίων», είναι συχνές και δίνουν το μέτρο της αντιμετώπισης των διαφόρων φαινομένων που αναπτύσσονται στη χώρα του.


Να θυμίσουμε ότι ο συγγραφέας έχει ιταλικές ρίζες. Γεννήθηκε το 1926 στη Νέα Υόρκη από τη Μαίρη Κόπολα ­ στο παρόν μυθιστόρημα γίνεται μικρή μνεία του Φράνσις Φορντ Κόπολα ­ και τον Τσαρλς Λομπίνο, άλλαξε δε το όνομά του από Σαλβατόρε Λομπίνο σε Ιβαν Χάντερ. Αυτά και άλλα βιογραφικά στοιχεία λείπουν από το βιβλίο (όπως λείπουν και από άλλα ομοειδή βιβλία που οι εκδότες κατατάσσουν στη μη «σοβαρή λογοτεχνία»), η μετάφραση όμως του Ερρίκου Μπαρτζινόπουλου είναι υποδειγματική.


Ο κ. Φίλιππος Φιλίππου είναι συγγραφέας. Από τις εκδόσεις «Πόλις» κυκλοφορεί το μυθιστόρημά του «Αντίο Θεσσαλονίκη».