Ερβιν Πανόφσκι στο βασικό του έργο Μελέτες εικονολογίας απέδειξε πριν από χρόνια πως στη ζωγραφική της Αναγέννησης κωδικοποιήθηκαν το πνεύμα και η φιλοσοφία του νεοπλατωνισμού. Στο συναρπαστικό αυτό βιβλίο ο Τίμοθι Μπρουκ, που γνωρίζει άριστα την τέχνη της Δύσης αλλά και της Κίνας, επιχείρησε κάτι εξίσου πρωτότυπο: «Μπήκε» στο εργαστήριο του Βερμέερ (από τους σημαντικότερους φλαμανδούς ζωγράφους) και στους πίνακες του μεγάλου καλλιτέχνη «διάβασε» τον 17ο αιώνα – στις εκφράσεις των προσώπων, στον περίγυρο, στην ενδυμασία, σε άπειρες λεπτομέρειες που όριζαν την εποχή, όπως το ντύσιμο, το εμπόριο, η ταξική διαστρωμάτωση –, με άλλα λόγια την ίδια την κοινωνία στις ποικίλες εκφάνσεις της. Μια κοινωνία που αποκτούσε παγκόσμιο χαρακτήρα και έναν κόσμο που διεύρυνε συνεχώς τα όριά του. Κάθε μορφή τέχνης παραπέμπει βέβαια στη ζωή και στα όρια του κόσμου από τον οποίο αντλεί τα θέματά της, αλλά εδώ ο Μπρουκ προχωρεί σε ένα ριζοσπαστικό συμπέρασμα: Η λεγόμενη παγκοσμιοποίηση δεν είναι προϊόν της δικής μας εποχής, αλλά οι απαρχές της βρίσκονται στον 17ο αιώνα. Ο αναγνώστης μένει γοητευμένος τόσο από την περιήγηση στα έργα, στις μορφές, στον χρόνο και στην Ιστορία όσο και στα συμπεράσματα του συγγραφέα. Για να καταλήξει στο δικό του συμπέρασμα: στο παρελθόν θα πρέπει να αναζητήσουμε το παρόν αν θέλουμε να κατανοήσουμε αυτό που λέγεται ιστορική συνέχεια: τι προηγείται, τι έπεται – και γιατί.
Ο Δον Κιχώτης του Θερβάντες είναι το πλέον πολυδιαβασμένο βιβλίο μετά την Αγία Γραφή. Αλλά ο Γουίλιαμ Εγκιντον σε τούτη τη μελέτη του αποδεικνύει πως ο συγγραφέας του επινόησε επιπλέον έναν νέο τρόπο λογοτεχνικής γραφής και παραμένει σύγχρονός μας.
Σε έναν ογκώδη τόμο που υπερβαίνει τις 900 σελίδες μεγάλου σχήματος, ο γνωστός κριτικός μάς παρουσιάζει το πανόραμα της ελληνικής μεταπολεμικής πεζογραφίας – αλλά και της κοινωνίας. Προϊόν επίπονης έρευνας και μοναστηριακής υπομονής. Εντυπωσιακό επίτευγμα.
Παίρνοντας αφορμή από το κλασικό «Περί γήρατος» του Κικέρωνα, ο Πέδρο Ολάγια αναρωτιέται: μήπως σήμερα οι κοινωνίες μας δεν γηράσκουν μόνο δημογραφικά αλλά και δημοκρατικά; Ενα θαυμάσιο λογοτεχνικό δοκίμιο για την κρίση της δημοκρατίας στη σύγχρονη κοινωνία.
Η γνώση, η άγνοια και το μυστήριο είναι μια τριάδα αδιαίρετη, σύμφωνα με τον γάλλο διανοητή Εντγκάρ Μορέν. Και τους δεσμούς τους ερευνά σε αυτό το βιβλίο του δίνοντάς μας ένα εξαιρετικό δοκίμιο για την ποιητικότητα της ύπαρξης.
Ποιητής, κορυφαίος τεχνοκριτικός και στοχαστής, ο Χέρμπερτ Ριντ θεωρούσε τον εαυτό του αναρχικό. Δηλαδή άτομο χωρίς πολιτικές δεσμεύσεις, γιατί σύμφωνα με τα όσα προτείνει σ’ αυτό το βιβλίο του, ο διανοούμενος πρέπει να περιορίζεται στα στοιχειώδη.
Kονσταντίν Lεόντιεφ, Bλαντίμιρ Ολοβιόφ
Δύο κορυφαίοι ρώσοι στοχαστές, ο ένας εκπρόσωπος των σλαβόφιλων και ο άλλος των φιλοδυτικών, εξετάζουν το πώς η Ρωσία εισέπραξε και ερμήνευσε τη βυζαντινή ιδέα μέσα από δύο αντιτιθέμενα φιλοσοφικά ρεύματα στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
