Όταν μεγαλώνεις σε νησί, υπάρχει ο κίνδυνος να μάθεις μερικά πράγματα λάθος -τουλάχιστον στην αρχή. Για παράδειγμα, μέχρι κάποια ηλικία πίστευα πως ο Ρουμστουλέτ ήταν κάποιος περιζήτητος μυστηριώδης κύριος. Είχα πλάσει ιστορίες ολόκληρες στο μυαλό μου. Και είναι λογικό. Είσαι παιδί, βλέπεις παντού πινακίδες που γράφουν «Rooms to let» και ανθρώπους από όλον τον κόσμο να ρωτούν πώς θα πάνε εκεί. Το πρώτο καλοκαίρι που πέρασα στην ταράτσα της γιαγιάς, κατάλαβα. Το «Rooms» δεν ήταν βασική προϋπόθεση. Σκεφτείτε. Είναι δεκαετία του ’80, οι τουρίστες έρχονται σαν τις ακρίδες, με σακίδια και sleeping bag στην πλάτη, πρόθυμοι να κοιμηθούν οπουδήποτε. Έτσι λοιπόν όταν τα δωμάτια γέμιζαν, επιστρατεύονταν οι ταράτσες.

Για να μιλήσουμε με σημερινούς όρους, οι τουρίστες τότε ήταν σαν τα αποθέματα φυσικού αερίου και πετρελαίου της Ελλάδας τώρα. Πολύ τυχερός αν τους είχες, περισσότερο τυχερός όμως αν μπορούσες να τους εκμεταλλευτείς -όχι φυσικά με την αρνητική έννοια. Κι εκεί ήταν το μεγάλο πρόβλημα. Οι κάτοικοι του νησιού αγαπούσαν τα λεφτά των τουριστών αλλά όχι απαραιτήτως τους ίδιους και τις συνήθειές τους. Πώς το αντιμετωπίζεις; Απλό. Φροντίζεις να τους περιορίσεις ώστε να τους ελέγχεις καλύτερα. Και αυτό έκαναν. Από όλα τα μπαρ που λειτουργούσαν, μόνο δύο ήταν αποκλειστικά για την διασκέδαση των τουριστών. Με την συνεχή περιπολία της αστυνομίας καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας και την επιφυλακτικότητα των συντηρητικών ντόπιων απέναντι στους ξένους, διατηρήθηκε ένα αξιοπρεπές επίπεδο. Σε τέτοιο βαθμό που πιστεύω θα εκνεύριζε το αγγλικό Channel 4. Και φυσικά δεν θα του έδινε υλικό να προβάλλει σε reality σαν το “What happens in Kavos”.

Δεν ξέρω αν έχετε δει κάποιο επεισόδιο. Αν όχι, τότε θυμηθείτε οποιοδήποτε ρεπορτάζ ελληνικού καναλιού για τους έξαλλους Άγγλους τουρίστες, το οποίο όμως αντί για 5 λεπτά, διαρκεί 45. Φυσικά, η Υπουργός Τουρισμού αντέδρασε άμεσα. Και πολύ σωστά έπραξε. Από την άλλη, αναρωτιέμαι πόσο μύθο μπορείς να κρύψεις πίσω από ένα δάχτυλο; Τι εννοώ; Το προφανές. Πως εκτός από την εικόνα της χώρας στο εξωτερικό, πρέπει να κοιτάς και τα σπλάχνα της στο εσωτερικό. Πως αν δεν θες να γίνεσαι θέμα τέτοιων reality, φροντίζεις να εξαλείψεις την «πηγή έμπνευσης». Πως όταν κάνεις εκπτώσεις, ο λογαριασμός στο τέλος μπορεί να είναι μεγαλύτερος. Πως αν δεκαετίες πριν, κόμπαζες αστειευόμενος για το greek kamaki, τώρα θα πρέπει να είσαι προετοιμασμένος και για το greek rezili. Γιατί αυτά τα δύο έρχονται πάντα με το ίδιο εισιτήριο, κουβαλώντας πάντα την ίδια αισθητική. Απλώς τότε, άφηνε περισσότερο συνάλλαγμα.