Κίνδυνος από τα παλαιά φορτηγά

Αρνητικά είναι για τη χώρα μας τα αποτελέσματα πρόσφατης μελέτης της Eurostat σχετικά με την παλαιότητα των φορτηγών που κυκλοφορούν στους ελληνικούς δρόμους, καθώς η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση της σχετικής λίστας η οποία περιλαμβάνει όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Η δυσμενής πραγματικότητα δεν πλήττει μόνο την αξιοπιστία των οδικών μεταφορών αλλά έχει δραματικές συνέπειες και στους τομείς της οδικής ασφάλειας και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) τα οποία δημοσιοποίησε ο Σύνδεσμος Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων (ΣΕΑΑ), η συντριπτική πλειονότητα των φορτηγών οχημάτων που κυκλοφορούν στη χώρα μας ταξινομήθηκαν από το 1977 ως το 2001, δηλαδή έχουν ηλικία μεγαλύτερη των 16 ετών και εντάσσονται στις αντιρρυπαντικές τεχνολογίες Euro 0, 1 και 2.

Σε αντίθεση με την Ελλάδα οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες έχουν θεσπίσει εδώ και δεκαετίες μέτρα για τη μείωση της κυκλοφορίας μεσαίων και βαρέων οχημάτων στα αστικά κέντρα, με δημοφιλέστερο όλων την άδεια εισόδου επί πληρωμή, μέσω ειδικού αυτοκόλλητου, με κριτήρια την ηλικία, τους εκπεμπόμενους ρύπους και το βάρος του φορτηγού.

Ωστόσο υπάρχουν πολύ πιο αυστηρές πρακτικές όπως αυτή που ακολουθείται, για παράδειγμα, στη Σουηδία όπου φορτηγά και λεωφορεία δεν επιτρέπεται να κυκλοφορούν για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι ετών από την ημερομηνία της πρώτης ταξινόμησής τους.

Η αντιμετώπιση του προβλήματος στη χώρα μας απαιτεί δραστικές παρεμβάσεις και λήψη μέτρων που θα οδηγήσουν στην ανανέωση του στόλου των παλαιών φορτηγών και λεωφορείων. Οι προτάσεις του ΣΕΑΑ περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την επιβολή κυμαινόμενων τελών κυκλοφορίας, αναλόγως με την αντιρρυπαντική τεχνολογία (Euro) και το βάρος ή τις θέσεις των επαγγελματικών οχημάτων, με ιδιαίτερα χαμηλό κόστος για τα φορτηγά και τα λεωφορεία με κινητήρες αντιρρυπαντικής τεχνολογίας. Περιλαμβάνουν επίσης διαβαθμιζόμενα διόδια εθνικών οδών, αναλόγως με την αντιρρυπαντική τεχνολογία (Euro) και το βάρος ή τις θέσεις των επαγγελματικών οχημάτων, τα οποία θα ευνοούν σημαντικά τα νεότερα οχήματα, που θα φέρουν κατάλληλη σήμανση. Προτείνεται επίσης η αντικατάσταση του πράσινου δακτυλίου με ελεγχόμενη είσοδο στο κέντρο των πόλεων, μέσω της έκδοσης σήματος εισόδου (sticker) και με κόστος ανάλογο της αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, ενώ στις περιπτώσεις υπέργηρων οχημάτων (προδιαγραφών Euro 0, 1, 2) θα πρέπει να προβλεφθεί ιδιαίτερα αυξημένο κόστος ή και απαγόρευση εισόδου στα αστικά κέντρα.