Γνωρίστε τις σχολές: Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών

Τα Τμήματα Μηχανολόγων Μηχανικών ασχολούνται κυρίως με την ανάδειξη επιστημόνων ικανών να αντεπεξέλθουν στην παραγωγική και αναπτυξιακή δραστηριότητα της χώρας, χρησιμοποιώντας τις νέες τεχνολογίες και τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές στη μηχανική και στη μηχανολογία, αλλά και σε συναφείς περιοχές, όπως η οργάνωση, η διοίκηση και η διαχείριση της παραγωγικής διαδικασίας.

Οι μηχανολόγοι μηχανικοί δραστηριοποιούνται σε τέσσερις βασικούς τομείς: ενέργεια, κατασκευές, παραγωγή (βιομηχανίες, εργοστάσια) και μηχανολογικός σχεδιασμός και αεροναυπηγική. Έχουν ακριβώς τα ίδια επαγγελματικά δικαιώματα με τους ηλεκτρολόγους μηχανικούς, αφού μέχρι πριν από λίγα χρόνια αποτελούσαν κοινό τμήμα. Όπως και οι ηλεκτρολόγοι, έτσι και οι μηχανολόγοι έχουν ένα ευρύτατο πεδίο δράσης στον επαγγελματικό τομέα, αφού εμπλέκονται σε όλους σχεδόν τους τομείς της αγοράς.

Οι υποψήφιοι που επιθυμούν να εισαχθούν σε σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών δεν πρέπει να δώσουν κάποιο ειδικό μάθημα για την εισαγωγή τους σ’ αυτή.

Στην Ελλάδα υπάρχουν τέσσερα τμήματα σε κατά τόπου περιοχές.

–Στην Αθήνα, στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, από το 1914

–Στη Θεσσαλονίκη, στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, από το 1972

–Στο Πανεπιστήμιο Πάτρας, Τμήμα Μηχανολόγων Αεροναυπηγών, από το 1972

–Στον Βόλο, στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, από το 1985

–Στην Κοζάνη, στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, από το 1999

Ως τμήματα με το ίδιο αντικείμενο σπουδών τα μαθήματα και των πέντε πανεπιστημίων είναι πανομοιότυπα χωρίς βέβαια να λείπουν και διαφοροποιήσεις ή εξειδικεύσεις ανά πανεπιστήμια τόσο στους τομείς – κατευθύνσεις αλλά και στα μαθήματα.

Στο τμήμα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου οι φοιτητές διδάσκονται μαθήματα: «Βιομηχανικής Διοίκησης & Επιχειρησιακής Έρευνας» (Εργαστήρια: Οργάνωσης Παραγωγής, Σπουδαστήριο Επιχειρησιακής Έρευνας, Υποστήριξης Αποφάσεων, Μετροτεχνικό, Οργάνωσης Παραγωγής). «Θερμότητας» [Εργαστήρια: Ατμοκινητήρων και Λεβήτων , Ετερογενών Μειγμάτων & Συστημάτων Καύσης, Εφαρμοσμένης Θερμοδυναμικής, Ηλιακής Τεχνικής, Θερμικών Διεργασιών, Μεταφοράς Θερμότητας, Μηχανών Εσωτερικής Καύσης (ΜΕΚ), Ψυκτικής Τεχνολογίας Οχημάτων Ψυγείων, Ψύξης και Κλιματισμού]. «Μηχανολογικών Κατασκευών και Αυτομάτου Ελέγχου» (Εργαστήρια: Αυτόματου Ελέγχου και Ρυθμίσεως Μηχανών και Εγκαταστάσεων, Δυναμικής και Κατασκευών, Οχημάτων, Στοιχείων Μηχανών, Ταχείας Κατασκευής Προτοτύπων και Εργαλείων). «Πυρηνικής Τεχνολογίας» (Εργαστήρια: Μετρήσεων Τεχνικών μεθόδων, Πυρηνικής Τεχνολογίας). «Ρευστών» (Εργαστήρια: Αεροδυναμικής, Βιορευστομηχανικής & Βιοϊατρικής Τεχνολογίας, Θερμικών Στροβιλομηχανών, Τεχνολογικών Καινοτομιών Προστασίας Περιβάλλοντος, Υδροδυναμικών Μηχανών). «Τεχνολογίας των Κατεργασιών» [Εργαστήρια: Κατεργασιών των Υλικών (Μηχανουργικό και Μηχ/κό Εργοστάσιο)].

Στο τμήμα του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης διδάσκονται μαθήματα:

«Κατασκευαστικός» (Εργαστήρια: Στοιχείων Μηχανών και Μηχανολογικού Σχεδιασμού, Εργαλειομηχανών και Διαμορφωτικής Τεχνολογίας, Δυναμικής Μηχανών, Μεταλλογνωσίας). «Ενεργειακός» (Εργαστήρια: Μηχανικής Ρευστών και Στροβιλομηχανών, Κατασκευής Συσκευών Διεργασιών, Εφαρμοσμένης Θερμοδυναμικής, Μετάδοσης Θερμότητας και Περιβαλλοντικής Μηχανικής). «Βιομηχανικής Διοίκησης» (Εργαστήρια: Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και Στατιστικής και Μεθόδων Ποσοτικής Ανάλυσης).

Στο τμήμα του Πανεπιστημίου Πατρών οι φοιτητές διδάσκονται τα μαθήματα: «Εφαρμοσμένης Μηχανικής, Τεχνολογίας Υλικών και Εμβιομηχανικής» (Εργαστήρια: Εκβιομηχανικής και Βιοϊατρικής Τεχνολογίας, Τεχνικής Μηχανικής και Ταλαντώσεων, Τεχνολογίας και Αντοχής Υλικών). «Ενέργειας Αεροναυπηγικής και Περιβάλλοντος» (Εργαστήρια: Αεροδυναμικού Σχεδιασμού και Αεροχημάτων, Θεροκινητήρων, Μηχανικής των Ρευστών και Εφαρμογής Αυτής, Μηχανολογίας, Πυρηνικής Τεχνολογίας, Τεχνικής Θερμοδυναμικής και Εφαρμογών Στατιστικής Μηχανικής). «Κατασκευαστικός» (Εργαστήρια: Στοχαστικών Μηχανολογικών Συστημάτων και Αυτοματισμού, Συστημάτων Παραγωγής και Αυτοματισμού / Δυναμικής και Θεωρίας Μηχανών, Υπολογισμού και Σχεδιάσεων Στοιχείων Μηχανών, Μηχανουργικής Τεχνολογίας). «Διοίκησης και Οργάνωσης» (Σπουδαστήρια: Διοίκησης Εργοστασίων και Συστημάτων Παραγωγής, Σπουδαστήριο Επιχειρησιακής Έρευνας).

Στον Βόλο οι μαθητές θα παρακολουθήσουν μαθήματα: «Ενέργειας, Βιομηχανικών Διεργασιών και Αντιρρυπαντικής Τεχνολογίας» (Εργαστήρια: Θερμοδυναμικής και Θερμικών Μηχανών, Ρευστομηχανικής και Στροβιλομηχανών, Φυσικών και Χημικών Διεργασιών, Εναλλακτικών Συστημάτων Μετατροπής Ενέργειας). «Μηχανικής Υλικών και Κατεργασιών» (Εργαστήρια: Μηχανικής και Αντοχής Υλικών, Υλικών, Μηχανουργικών Κατεργασιών, Δυναμικής Συστημάτων). «Οργάνωσης Παραγωγής και Βιομηχανικής Διοίκησης» (Εργαστήρια: Οργάνωσης Παραγωγής, Βαλτιστοποίησης Συστημάτων).

Στην Κοζάνη διδάσκονται: «Παραγωγή, Μεταφορά και Διανομή Ενέργειας» (Εργαστήρια: Θερμοδυναμικής και Θερμικών Μηχανών, Μηχανικής Ρευστών και Στροβιλομηχανών, Εναλλακτικών Μορφών Ενέργειας, Ερευνητική Ομάδα meander). «Περιβάλλον και Χρήση Ενέργειας» (Εργαστήρια: Θερμικού Περιβάλλοντος, Τεχνολογίας περιβάλλοντος, Ερευνητική Ομάδα Εναλλακτικών και Ανανεώσιμων Καυσίμων, Ερευνητική Ομάδα NanoMatters). «Κατασκευές και Υλικά» (Εργαστήρια: Μηχανολογικών Συστημάτων, Υλικών). «Βιομηχανική Τεχνολογία και Διοίκηση, Ενεργειακή Πολιτική» (Εργαστήρια: Διαχείρισης Ενεργειακών Συστημάτων και Ενεργειακής Πολιτικής, Οικονομίας και Διοίκησης Παραγωγικών Μονάδων, Διαχείρισης Τεχνολογίας, Πληροφορικής).

Εκτός από τις προπτυχιακές σπουδές τα τρία τμήματα Μηχανολόγων Μηχανικών σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Βόλο προσφέρουν και σπουδές σε μεταπτυχιακό επίπεδο εφάμιλλες με το αντικείμενο των προπτυχιακών σπουδών. Αντίθετα το τμήμα της Πάτρας προσφέρει μόνο Διδακτορικό Δίπλωμα Ειδίκευσης ενώ το τμήμα του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας στην Κοζάνη δεν προσφέρει κάποιο ΠΜΣ.

Το τμήμα στο ΑΠΘ προσφέρει τα Διατμηματικά Μεταπτυχιακά Προγράμματα: «Διοίκηση Παραγωγικών Συστημάτων», «Εκπαίδευση στην Αερομηχανική Στροβιλομηχανών», σε συνεργασία με: Royal Institute of Technology, Στοκχόλμη (Σουηδία), Université de Liège, Λιέγη (Βέλγιο) και Duke University, Durham (ΗΠΑ). «Μουσειολογία». «Προστασία, Συντήρηση και Αποκατάσταση Αρχιτεκτονικών Μνημείων». «Διεργασίες και Τεχνολογία Προηγμένων Υλικών».

Επίσης στο τμήμα του ΕΜΠ υπάρχουν τα Διατμηματικά Μεταπτυχιακά Προγράμματα: «Διοίκηση Επιχειρήσεων» – Athens MBA (part-time). «Συστήματα Αυτοματισμού» µε τις εξής κατευθύνσεις: Συστήματα Κατασκευών ή Παραγωγής & Συστήµατα Αυτοµάτου Ελέγχου και Ρομποτικής. «Παραγωγή και Διαχείριση Ενέργειας». «Περιβάλλον και Ανάπτυξη». «Επιστήμη και Τεχνολογία Υλικών». «Υπολογιστική Μηχανική». «Ναυτική και Θαλάσσια Τεχνολογία και Επιστήμη». «Βιοϊατρική Τεχνολογία». «Μικροσυστήματα και Νανοδιατάξεις». «Αρχιτεκτονική – Σχεδιασμός Χώρου». «Εφαρμοσμένες Μαθηματικές Επιστήμες». «Φυσική και Τεχνολογικές Εφαρμογές». «Εφαρμοσμένη Μηχανική».

Στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας με έδρα τον Βόλο προσφέρονται τα μεταπτυχιακά προγράμματα: «Σύγχρονες Μέθοδοι Ανάλυσης και Σχεδιασμού στη Βιομηχανία» με τις εξής κατευθύνσεις: (Β1) Ενεργειακά Συστήματα, Βιομηχανικές Διεργασίες και Τεχνολογίες Αντιρρύπανσης, (Β2) Μηχανική, Υλικά και Κατεργασίες, και (Β3).

«Οργάνωση Παραγωγής και Βιομηχανική Διοίκηση».

Το Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Βιομηχανίας Θεσσαλίας (Βόλος) μετονομάστηκε το 2009 σε Μηχανολόγων Μηχανικών.

Το τμήμα του ΕΜΠ ιδρύθηκε το 1887 ως κοινό τμήμα «Ηλεκτρολόγων Μηχανολόγων Μηχανικών» και διασπάστηκε στα δύο επιμέρους τμήματα το 1975. Το τμήμα της Πάτρας ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1972, της Θεσσαλονίκης το 1976 και, τελευταίο, του Βόλου το 1990.

Το Τμήμα Μηχανικών Διαχείρισης Ενεργειακών Πόρων Δυτικής Μακεδονίας (Κοζάνη) ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1999 ως τμήμα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το 2004 μεταφέρθηκε στο νεοσύστατο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Το 2008 μετονομάστηκε σε τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών.

Σε όλα τα τμήματα από τα δέκα εξάμηνα σπουδών, τα εννέα πρώτα είναι αφιερωμένα στην παρακολούθηση μαθημάτων (παραδόσεων, φροντιστηριακών ασκήσεων, εργαστηρίων, σεμιναρίων κ.ά.), ενώ το δέκατο στην εκπόνηση της διπλωματικής εργασίας. Επίσης, μέχρι το πέμπτο εξάμηνο αρχίζει η σταδιακή διαφοροποίηση του προγράμματος, ανάλογα με τον κύκλο σπουδών επιλογής του φοιτητή. Τέλος, σε κάθε τμήμα υπάρχει η δυνατότητα πρακτικής άσκησης σε αντίστοιχους φορείς.

Παράλληλα, το Τμήμα Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχανικών της Πάτρας παρέχει στους φοιτητές του τριετή βασική εκπαίδευση μηχανολόγου μηχανικού, ενώ από το τέταρτο έτος των σπουδών τους έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν την ένταξή τους στην ειδικότητα του μηχανολόγου ή του αεροναυπηγού μηχανικού. Από το σύνολο των εισαχθέντων φοιτητών παρέχεται η δυνατότητα σε ποσοστό μέχρι 15% και όχι πάνω από 30 φοιτητές να ενταχθούν στην ειδικότητα του αεροναυπηγού μηχανικού.

Σε μια οικοδομική κατασκευή πρέπει να υπάρχει υπογραφή μηχανολόγου μηχανικού ή ηλεκτρολόγου μηχανικού για τα μηχανικά ή ηλεκτρολογικά συστήματα της κατασκευής (ασανσέρ, ηλεκτρολογικά κυκλώματα, πυρασφάλεια, ψύξη – θέρμανση, ύδρευση, αποχέτευση).

Οι απόφοιτοι των τμημάτων αυτών αποκτούν άδεια ασκήσεως επαγγέλματος από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ) έπειτα από εξετάσεις, ενώ μπορούν να εγγραφούν στο Μητρώο Μελετητών και στο Μητρώο Κατασκευαστών (κατηγορίες Η/Μ, βιομηχανικών, ενεργειακών, υδραυλικών έργων) τέσσερα και τρία χρόνια αντίστοιχα μετά την απόκτηση της άδειας άσκησης επαγγέλματος, αφού υποβάλουν τα αναγκαία δικαιολογητικά στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων. Τα επαγγελματικά τους δικαιώματα καθορίζονται με τον νόμο 6422/1934.

Οι απόφοιτοι των Σχολών Μηχανολόγων Μηχανικών μετά το πέρας των βασικών σπουδών τους είναι οι αρμόδιοι επιστήμονες να μελετούν, ελέγχουν και επιβλέπουν την εγκατάσταση και ασφαλή λειτουργία του μηχανολογικού εξοπλισμού σε κτίρια, οικοδομές ή βιομηχανίες.

Συγκεκριμένα, οι μηχανολόγοι μηχανικοί μπορούν να εργαστούν:

–Σε κατασκευαστικές επιχειρήσεις ή επιχειρήσεις μηχανολογικών και ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων και υλικού, ως κατασκευαστές μηχανολόγοι μηχανικοί.

–Σε τεχνικά γραφεία μηχανολογικών και ηλεκτρολογικών μελετών.

–Ως ελεύθεροι επαγγελματίες (ιδρύοντας τεχνικό γραφείο, αφού λάβουν από τη Γραμματεία Δημοσίων Έργων μελετητικό πτυχίο).

–Σε βιομηχανίες και επιχειρήσεις (διυλιστήρια, χημικές, τροφίμων, μετάλλων κ.ά.), ως μηχανικοί παραγωγής με στόχο τη βελτιστοποίηση των σύγχρονων μεθόδων παραγωγής και διοίκησης.

–Σε δημόσιους (π.χ. νομαρχίες, περιφέρειες, υπουργεία) και ιδιωτικούς οργανισμούς ή φορείς, ως μηχανολόγοι μέσων μεταφορών.

–Οι απόφοιτοι του Τμήματος Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχανικών της Πάτρας μπορούν να εργαστούν ως συντηρητές, επισκευαστές αεροσκαφών στην Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ), την Ολυμπιακή Αεροπορία και το στρατιωτικό Κρατικό Εργοστάσιο Αεροπλάνων (ΚΕΑ) και άλλες ιδιωτικές αεροπορικές εταιρείες ή ως κατασκευαστές ηλεκτρονικών συσκευών και εξοπλισμού αεροσκαφών σε εργοστάσια (ΕΒΟ) και ιδιωτικές εταιρείες.

Όσον αφορά τους διπλωματούχους μηχανολόγους μηχανικούς, έχουν δικαίωμα υπογραφής εκπόνησης μελέτης, επίβλεψης, εκτέλεσης και λειτουργίας, καθώς και πραγματογνωμοσύνης και εκτίμησης όλων των μηχανολογικών εγκαταστάσεων που διακρίνονται στις παρακάτω κατηγορίες:

–Εγκαταστάσεις βιομηχανίας μετάλλων και προϊόντων αυτών, εγκαταστάσεις εκκαμίνευσης και κατεργασίας μετάλλων, χυτήρια, εγκαταστάσεις ελάσεως, μηχανοποιεία, λεβητοποιεία, εγκαταστάσεις κατασκευής μεταλλικών αντικειμένων κλπ.

–Εγκαταστάσεις επεξεργασίας πρώτων ή ημικατέργαστων υλών, καθώς και φορτοεκφόρτωσής τους και μεταφορών, πλην των εγκαταστάσεων μεταφοράς και επεξεργασίας στα μεταλλεία και λατομεία. (Όλες οι εγκαταστάσεις που δεν εμπίπτουν στις ειδικότητες Α, Γ, Δ και Ε όπως τσιμεντοποιεία, ξυλουργεία, αλευρόμυλοι, ελαιοτριβεία, σπορελαιουργεία, πυρηνελαιουργεία, ναυτοποιεία, σαπωνοποιεία κτλ., ψυγεία, εκκοκιστήρια, νηματουργεία, υφαντήρια, αντλιοστάσια, πλυντήρια, απολυμαντήρια φορητά ή μη, εγκαταστάσεις μηχανημάτων κατά την εκτέλεση πάσης φάσεως τεχνιτών έργων, εγκαταστάσεις μεταφορών και φορτοεκφόρτωσης κτλ. υπάγονται στην παρούσα ειδικότητα εγκαταστάσεων επεξεργασίας κτλ.)

–Εγκαταστάσεις εκρηκτικών υλών και επεξεργασίας καυσίμων (εγκαταστάσεις παραγωγής, επεξεργασίας, απόσταξης, εναποθήκευσης ή μεταφοράς υγρών ή αερίων καυσίμων υλών για φωτισμό, θέρμανση ή κίνηση, εγκαταστάσεις απόσταξης και επεξεργασίας στερεών καυσίμων υλών, εγκαταστάσεις παραγωγής και εναποθήκευσης εκρηκτικών υλών κτλ.)

–Εγκαταστάσεις καμίνων ή κλιβάνων με τις συναφείς συσκευές τους.

–Εγκαταστάσεις υγιεινής (παραγωγή και διανομή θερμού ύδατος, ατμού ή θερμού αέρα για θέρμανση, ψύξη, αερισμό και κάθαρση του αέρα κλειστών χώρων, κάθε εγκατάσταση διανομής ψυχρού και θερμού ύδατος, εγκαταστάσεις αποχέτευσης καθώς και κλιματιστικά).

–Εγκαταστάσεις εξόρυξης, μεταφοράς και επεξεργασίας μεταλλευμάτων στα μεταλλεία και τα λατομεία.

Από τις παραπάνω, ορίζονται ως απλές μηχανολογικές εγκαταστάσεις οι εξής:

–εγκαταστάσεις των ειδικοτήτων Α, Β, Ε και Ζ με συντελεστή 100 έως 1.000, εξαιρουμένων των κλιματιστικών,

–εγκαταστάσεις της ειδικότητας Δ με τον περιορισμό σε κοινές καμίνους διακοπτόμενης λειτουργίας -ασβεστοκαμίνους, καμίνους απόσταξης ξύλου, εψήσεως δομικών υλών κτλ.- καθώς και τους κλιβάνους αρτοποιίας άμεσης θέρμανσης.

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε τον διαδικτυακό τόπο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος www.tee.gr.

ΠΗΓΗ: Σύμβουλοι Σταδιοδρομίας Orientum